ترامپ چه اتفاقی را برای اقتصاد خاورمیانه در نظر دارد

در دوران ریاست‌جمهوری بیل کلینتون و باراک اوباما ، آمریکا هدف داشت تا در زمینه تولید نفت خودکفا شود و از وابستگی به واردات نفت خارجی رهایی یابد. با رسیدن دونالد ترامپ به کاخ سفید، سیاست‌های انرژی این کشور تغییرات عمده‌ای پیدا کرد. ترامپ به‌ویژه اعتقاد داشت که ایالات متحده باید مانند یک کمپانی بزرگ عمل کند و کنترل بازار جهانی نفت را به دست گیرد. حتی عربستان سعودی نیز اکنون اذعان دارد که مدیریت بازار نفت به دست آمریکا است. این تغییرات منجر به آن شد که آمریکا امروز تبدیل به بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده نفت و گاز غیرمتعارف در جهان شود. در نتیجه، این کشور اکنون قادر است تصمیم بگیرد که قیمت نفت در بازار جهانی چگونه تغییر کند.

این کارشناس حوزه انرژی در ادامه گفت: «ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود نشان داد که قصد دارد نقش فعالی در شکل‌دهی به قیمت نفت ایفا کند. در سال ۲۰۱۸، او فشار زیادی به اوپک وارد کرد تا تولید نفت را افزایش دهد و بدین ترتیب قیمت سوخت را کاهش دهد. اما در سال ۲۰۲۰، او توانست اوپک را متقاعد کند که تولید نفت خود را کاهش دهد تا صنعت نفت شیل آمریکا که به دلیل شیوع کرونا و سقوط قیمت‌ها در معرض ورشکستگی بود، از بحران نجات یابد.»

او افزود: «طبیعی است که آمریکا دنبال این است که قیمت نفت در سطحی باقی بماند که اقتصاد این کشور آسیب نبیند؛ به عنوان مثال، قیمت بنزین خیلی افزایش پیدا نکند و تورم بالا نرود.»

خاقانی ادامه داد: «نفتی که آمریکا تولید می‌کند، به دلیل ویژگی‌های خاص خود، برای پالایش و مصرف داخلی چندان مناسب نیست و این کشور بیشتر به نفت عراق چشم دوخته است. بهترین خوراک پالایشگاهی آمریکا عمدتاً از نفت خاورمیانه، به‌ویژه عراق، تأمین می‌شود. در واقع، برنامه‌ریزی ترامپ در زمینه بازار انرژی بیشتر در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش متمرکز بر این بود که بهای انرژی مصرفی برای مردم آمریکا را کاهش دهد و قیمت نفت باید زیر ۷۰ دلار باقی بماند.»

وی افزود: «در طول چهار سال ریاست‌جمهوری جو بایدن نیز، به‌طور غیررسمی، آمریکا و چین با هم هماهنگ عمل می‌کردند تا قیمت نفت از ۷۰ دلار فراتر نرود. این در حالی بود که بحران‌های سیاسی در خاورمیانه همچنان ادامه داشت، اما قیمت نفت در بازار همچنان تحت مدیریت قرار داشت.»

خاقانی تأکید کرد: «با آمدن ترامپ، آمریکا دو مشکل عمده داشت: اول اینکه هزینه تولید نفت و گاز غیرمتعارف بالا رفته بود و تولیدکنندگان هشدار دادند که اگر قیمت نفت خام زیر ۷۰ دلار بماند، تولید نفت شیل به صرفه نخواهد بود. دوم اینکه تولید نفت در مناطق مختلف مانند دریای خزر، آذربایجان، ترکمنستان، روسیه، خلیج مکزیک و سواحل برزیل نیز هزینه‌بر است و برای حفظ قیمت‌ها و جلوگیری از ضرر چین، توافقی برقرار شد که قیمت نفت نباید از ۷۰ دلار کمتر شود. یکی از روش‌های حفظ این وضعیت در بازار، تحریم ایران و افزایش فشار بر زیرساخت‌های اقتصادی این کشور بود.»

او در ادامه گفت: «با وجود وعده‌های رئیس‌جمهور آمریکا، به نظر نمی‌رسد تولید نفت این کشور به طور قابل توجهی افزایش یابد زیرا وال‌استریت بیشتر به دنبال سودآوری است تا رشد بی‌وقفه تولید.»

خاقانی تصریح کرد: «ترامپ در مبارزات انتخاباتی خود سیاست‌های انرژی را در صدر برنامه‌هایش قرار داد و وعده داد که با کاهش مقررات اداری، محدودیت‌های تولیدکنندگان نفت را بردارد و تولید نفت را افزایش دهد تا قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان کاهش یابد. او شعار معروف «حفاری کن، فقط حفاری» را به‌عنوان یکی از اصول اصلی سیاست‌های انرژی خود مطرح کرد و وعده داد که با لغو قوانین سخت‌گیرانه دوره بایدن، زمینه را برای افزایش تولید نفت و گاز فراهم کند. او همچنین اعلام کرده بود که «ما طلای سیاه فراوانی داریم» و اهمیت صنعت نفت را برای اقتصاد آمریکا برجسته کرد.»

وی افزود: «ترامپ همچنین قصد دارد قوانین مربوط به آلایندگی خودروها و محدودیت‌های دسترسی به منابع هیدروکربنی در خلیج مکزیک و اراضی عمومی را تغییر دهد. این تغییرات می‌تواند به افزایش صادرات نفت و گاز طبیعی مایع منجر شود و در نتیجه درآمدهای نفتی آمریکا را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد.»