در کشور خانه خالی وجود ندارد! / به بهانه خانه های خالی موضوع مسکن را منحرف و فرافکنی می کنند

به گزارش اقتصاد 100، بیت الله ستاریان، استاد دانشگاه تهران در پاسخ به این سوال که بالاخره چه زمانی وضعیت مسکن به سامان می شود، گفت: 50 سال گذشته است و این شرایط درست نشده است. اگر با این روند 50 سال دیگر هم بگذرد، درست نمی شود. مگر اینکه ساختار اقتصادی را تغییر دهند. بیش از یک سال از روی کار آمدن دولت سیزدهم می گذرد اما هنوز مشخص نیست ساخت یک میلیون مسکن در سال به کجا رسید. از آنجا که طی بیش از 4 دهه و در دولت های مختلف بحث مشکل مسکن مطرح شد و در نهایت ساخت و ساز مسکن به پروژه های مسکن مهر ، اقدام ملی و نهضت ملی مسکن تبدیل شد که نه تنها به طور کامل تکمیل نشد بلکه بی کیفیتی و عدم زیرساخت های لازم این پروژه ها، مشکلات زیادی را برای ساکنین خود پدید آورده اند. به نظر می رسد حل مشکل مسکن از توان دولتی ها خارج شده است و بایستی برای آن به فکر راه حل دیگری بود.

 بیت الله ستاریان، استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسکن در گفت و گو با رکنا تاکید کرده است: دولت سیزدهم از مسکن بهره برداری سیاسی کرد

بیت الله ستاریان در ابتدا گفت: باتوجه به رکود اقتصادی و اینکه پیش از این کارشناسان گفته بودند که دولت نباید از مسکن بهره برداری سیاسی کند اما دولت بهره برداری سیاسی از مسکن را شروع کرد و بر طبل تولید یک میلیون واحد مسکونی در سال کوبید. این باعث شد بخش خصوصی از بازار مسکن عقب نشینی کند و سرمایه های خود را از بازار خارج کند.

وی افزود: پیش از این بارها هشدار داده بودیم که مسکن علیرغم اینکه پتانسیل بالای سیاسی دارد و از قدرت سیاسی بالایی برخوردار است نباید از آن به عنوان ابزار سیاسی استفاده کرد. اگر دولت حتی برنامه ای برای بسترسازی ساخت یک میلیون مسکن در سال را داشت و اگر می توانست موفق شود، باید در سکوت خبری و بدون هیاهو و رسانه ای کردن، به تولید مسکن می پرداخت و به تدریج به بازار عرضه می کرد.

در زمانی هم که به ساخت مسکن در پروژه های مسکن مهر مشغول بودند، علیرغم اینکه می دانستند نمی توانند به میزان گفته شده مسکن تولید کنند، اما آنقدر هیاهو ایجاد کردند که در آن سال ها، تولید مسکن بخش خصوصی تقریبا نزدیک به صفر شد.

مردم توان و قدرت خرید مسکن را ندارند

این کارشناس مسکن در پاسخ به این سوال که آیا به واقع بازار مسکن در رکود به سر می برد؟ گفت: بازار مسکن اکنون در وضعیت انتظار به سر می برد و هنوز رکود اصلی را تجربه نکرده ایم. پارامترهای خاصی برای رکود وجود دارد که در حال حاضر این پارامترها موجود نیست.

درحال حاضر خانه های کوچک در حاشیه شهر به خوبی معامله می شود و خانه های ارزان قیمت به سرعت خرید و فروش می شود، اما خانه های گران قیمت معامله نمی شود. این نشان می دهد که بازار کشش لازم را دارد، اما مردم توان و قدرت خرید مسکن را ندارند و خریداران توان سرمایه گذاری زیاد را ندارند.

طرح مالیات بر خانه های خالی از ابتدا وهمی بیش نبود!

استاد دانشگاه تهران درخصوص بحث مالیات بر خانه های خالی گفت: بحث مالیات بر خانه های خالی از ابتدا وهمی بیش نبود. مگر می شود یک خانه گران قیمت را خالی نگه دارند و اجاره آن را نگیرند؟

وقتی گفته می شود که خانه خالی در کشور وجود دارد، سه برداشت وجود دارد. نخست اینکه مسکن آنقدر ارزان است که صاحبخانه انگیزه ای برای اجاره دادن ندارد. مثل بسیاری از کشورهای توسعه یافته که رقبتی برای اجاره دادن خانه ها وجود ندارد و مالیاتی را مشخص می کنند تا موجر را وادار به اجاره کنند. مساله دیگر این است که قیمت مسکن به دلیل عرضه زیاد در بازار، افزایش نمی یابد. بحث سوم اینکه حاشیه نشینی رشد منفی داشته باشد و حاشیه شهرها از جمعیت خالی می شود. در کشور ما کدام یک از این موارد وجود دارد که ادعا می کنیم خانه خالی در کشور وجود دارد؟

به بهانه خانه های خالی موضوع مسکن را منحرف و فرافکنی می کنند

ستاریان با تاکید بر اینکه در کشور خانه خالی وجود ندارد، گفت: آن چیزی که به عنوان خانه های خالی مطرح می شود، ضریب خانه های خالی یا ذخیره هر شهر است و در همه جای دنیا وجود دارد. در شهرهای توریستی مثل شمال تا 10 درصد خانه خالی وجود دارد و این خانه ها ضرورت حیات آن شهر است و هیچ وقت در بازار مسکن وارد نمی شوند.

حال آقایان ضریب خانه های خالی و ذخیره را در آمار خانه های خالی آورده و روی آن مانور می دهند و مثلا می گویند 2 میلیون خانه خالی داریم و به این بهانه موضوع مسکن را منحرف و به نحوی فرافکنی می کنند.

مصرف کننده مصالح ساختمانی در بازار وجود ندارد

این کارشناس مسکن درباره مصالح ساختمانی و خبر کاهش قیمت ها در این بازار تصریح کرد: موضوع ساختمان با موضوع مسکن متفاوت است. ما هر چقدر بخواهیم می توانیم ساختمان تولید کنیم، اما مسکن کسری داریم. دلیل اینکه قیمت مصالح ساختمانی تا حدودی ارزان شده است این است که دقیقا مطابق تورم کالاهای دیگر بالا نمی رود و قیمت مسکن همیشه پیشتاز بقیه کالاها بالا می رود.

اگر دیده می شود که بازار مصالح ساختمان راکد است و قیمت ها ثبات دارد و مطابق بقیه کالاهای اساسی بالا نمی رود به این دلیل است که مصرف کننده مصالح ساختمانی، تولیدکننده های مسکن هستند که در حال حاضر مصالح ساختمانی مصرف نمی کنند. وقتی کسی ساختمان نمی سازد، مصرف مصالح ساختمانی هم کم می شود. کارخانه هم نمی تواند مصالح تولید نکند. به همین دلیل یا باید کارخانه ورشکست شود یا با قیمت پایین تری عرضه شود.

باید ساختار اقتصادی را تغییر دهند

این استاد دانشگاه تهران در پاسخ به این سوال که بالاخره چه زمانی این وضعیت به سامان می شود، گفت: 50 سال گذشته است و این شرایط درست نشده است. اگر با این روند 50 سال دیگر هم بگذرد، درست نمی شود. مگر اینکه ساختار اقتصادی را تغییر دهند.

نه اینکه در دولت ها این اراده رفع مشکل مسکن وجود ندارد، ولی در ساختار اقتصادی سوسیالیستی ایران، ابزار مالی مناسب برای بخش خصوصی وجود ندارد که بتواند یک میلیون مسکن در سال تولید کند. نمی توانیم از بخش خصوصی انتظار داشته باشیم که یک پروژه کلان مسکن که تولید یک میلیون مسکن در سال است را پیش ببرد.

نمی توان از این اقتصاد موجود، چنین انتظاری داشت و اقتصاد باید بسیار بازتر از چیزی باشد که اکنون در کشور است.