ورود اسکناس ۲۰۰ تومانی به بازار / حذف 4 صفر قطعی شد ؟!
اقتصاد 100- ورود اسکناس ۲۰۰ تومانی به بازار، گمانه‌زنی‌ها درباره حذف چهار صفر از پول ملی را دوباره داغ کرده است؛ طرحی که از سال‌ها پیش مطرح بوده اما همچنان در پیچ‌وخم تصمیم‌گیری‌های کلان کشور بلاتکلیف مانده است.
پیشینه حذف صفرها در ایران
موضوع حذف صفرها از پول ملی برای نخستین بار در سال ۱۳۷۲ مطرح شد و تاکنون در دولت‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در سال ۱۳۹۷، ایران‌چک‌های ۵۰ هزار تومانی با صفرهای کم‌رنگ شده منتشر شدند که شایعات پیرامون این تغییر را تقویت کرد. همچنین در مرداد ۱۳۹۸، دولت وقت، لایحه‌ای برای تغییر واحد پول از ریال به تومان و حذف چهار صفر تصویب کرد و این لایحه در مجلس نیز تأیید شد، اما ایرادهای شورای نگهبان مانع از اجرای آن شد.
جایگاه طرح در سال ۱۴۰۴
با تغییر دولت در سال ۱۴۰۰، این طرح عملاً بایگانی شد، اما اخیراً بار دیگر مطرح شده است. در همین راستا، شهرام دبیری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور، اعلام کرد که دولت لایحه جدیدی ارائه نکرده و همان لایحه قبلی در دستور کار کمیسیون اقتصادی مجلس قرار دارد.
انتشار اسکناس ۲ میلیون ریالی
اقدام جدید بانک مرکزی در انتشار اسکناس ۲ میلیون ریالی (۲۰۰ تومانی) در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳، توجه‌ها را به آماده‌سازی زیرساخت‌ها برای حذف چهار صفر جلب کرده است. این اسکناس طبق ماده واحده لایحه قبلی، به طور رسمی معادل ۲۰۰ تومان خواهد بود.
واحد پول معادل ریالی پس از حذف چهار صفر| ریال | ۱۰،۰۰۰ ریال | ۱ تومان |
| تومان | ۱،۰۰۰،۰۰۰ ریال | ۱۰۰ تومان |
| اسکناس جدید | ۲،۰۰۰،۰۰۰ ریال | ۲۰۰ تومان |
چالش‌ها و مزایا
حذف صفرها تأثیر مستقیمی بر قدرت خرید مردم ندارد، اما می‌تواند مزایایی مانند تسهیل مبادلات، کاهش هزینه‌های چاپ اسکناس و بهبود ثبت‌های مالی را به همراه داشته باشد. از سوی دیگر، هزینه جایگزینی اسکناس‌ها، تغییر نرم‌افزار‌های حسابداری و احتمال گرد شدن قیمت‌ها به سمت بالا از جمله چالش‌های این طرح هستند.
مطالعات جهانی
بیش از ۷۰ کشور در حال توسعه، از دهه ۱۹۶۰ تاکنون اقدام به حذف صفرها کرده‌اند. برزیل، یوگسلاوی و آرژانتین از جمله کشورهایی هستند که حتی چندین بار این اصلاح پولی را اجرا کرده‌اند.
آینده حذف چهار صفر در ایران
با ورود اسکناس ۲ میلیون ریالی به بازار، به نظر می‌رسد بانک مرکزی در حال آماده‌سازی بستر‌های لازم برای این تغییر است. با این حال، اجرای نهایی این طرح به تصمیم‌گیری دولت و مجلس بستگی دارد. این پرسش همچنان باقی است: آیا این‌بار به تصمیم قطعی خواهیم رسید یا همه‌چیز در حد طرح و ایده باقی خواهد ماند؟
