اعلام وضعیت ویژه در بازار خودرو / تاثیر فوری واردات خودرو با کد ملی

آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده با کد ملی، تأثیرات چشم‌گیری بر بازار خودروهای کارکرده داخلی داشته است. مهم‌ترین اثر این آیین‌نامه افزایش عرضه خودروهای کارکرده خارجی با کیفیت بالا، از جمله مدل‌های ۲۰۲۱ و جدیدتر، به بازار ایران است. این امر به رقابت در بازار خودروهای کارکرده داخلی دامن می‌زند، جایی که در حال حاضر عمده بازار توسط خودروهای قدیمی و با کیفیت پایین اشغال شده است. عرضه خودروهای خارجی کارکرده با کیفیت بهتر و جدیدتر، می‌تواند تقاضا برای خودروهای کارکرده داخلی، به ویژه خودروهای مونتاژی و مدل‌های پایین را کاهش دهد.

افزون بر این، واردات خودرو با کد ملی، تنوع بیشتری برای خریداران به ارمغان می‌آورد. خریداران قادر خواهند بود از بین مدل‌های مختلف خودروهای خارجی که پیشتر در بازار ایران موجود نبوده‌اند، گزینه‌های دلخواه خود را انتخاب کنند. این تنوع موجب کاهش جذابیت بازار خودروهای داخلی می‌شود.

با افزایش عرضه خودروهای کارکرده خارجی، قیمت خودروهای کارکرده داخلی، به‌ویژه خودروهایی که مشابه آنها در بازارهای خارجی وجود دارد، ممکن است کاهش یابد. این کاهش قیمت می‌تواند منجر به کاهش سود دلالان و نمایشگاه‌داران خودرو شود و باعث رکود در این بخش گردد.

اعلام خبر واردات خودرو با کد ملی، حتی پیش از اجرایی شدن کامل آن، تأثیر روانی بر بازار داشته است. از روز چهارشنبه سوم بهمن ماه، خریداران کمتری برای خرید خودروهای دست‌دوم اقدام کرده‌اند، چرا که تصور می‌کنند با همان میزان سرمایه‌ای که برای خرید خودرو دست‌دوم صرف می‌کنند، می‌توانند به زودی خودروی کارکرده وارداتی از دوبی تهیه کنند.

با این حال، واردات خودروهای کارکرده با کد ملی با محدودیت‌هایی نیز همراه است. شرایطی مانند مدل خودرو (۲۰۲۱ و بالاتر)، سقف قیمت (۲۰ هزار یورو)، وجود نمایندگی رسمی و تأمین ارز از طریق سیستم بانکی، باعث می‌شود که واردات برای همه افراد ساده نباشد. این محدودیت‌ها از شدت تأثیرات آن بر بازار می‌کاهد. با این وجود، این آیین‌نامه انتظارات را برای عرضه خودروهای باکیفیت بالاتر افزایش داده و کار را برای دلالان خودرو که در گذشته بر خرید و فروش خودروهای صفر و کارکرده داخلی تمرکز داشتند، سخت‌تر می‌کند.

سقف ارزش خودروهای وارداتی کارکرده ۲۰ هزار یورو در نظر گرفته شده است، که معادل حدود یک میلیارد و ۷۰۰ تا یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان در بازار خودروهای کارکرده دوبی است. با این مبلغ، خریداران قادر به خرید خودروهایی مانند ب‌ام‌و سری ۲ مدل ۲۰۲۲ و مرسدس بنز CLA 250 مدل ۲۰۲۱ خواهند بود. گزینه‌های دیگر شامل رنو مگان مدل ۲۰۲۳ و انواع فولکس واگن مدل‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ می‌باشد. همچنین مدل‌های تویوتا کرولا کراس و تویوتا کرولا ۲۰۲۲ نیز در این فهرست قرار دارند. این سوال پیش می‌آید که آیا با وجود این گزینه‌های جذاب، کسی هنوز حاضر است خودروی چینی صفر را با قیمت یک میلیارد و پانصد میلیون تومان یا بیشتر خریداری کند؟

تأثیر سامانه ثبت معاملات خودرو بر بازار

راه‌اندازی سامانه آنلاین معاملات خودرو، می‌تواند به کسادی کسب‌وکار نمایشگاه‌ها و دلالان خودرو دست‌دوم کمک کند. مهم‌ترین اثر این سامانه، حذف واسطه‌ها (نمایشگاه‌ها و دلالان) و ایجاد ارتباط مستقیم بین خریدار و فروشنده است. در سیستم سنتی، واسطه‌ها نقش مهمی در افزایش قیمت و کسب سود داشتند، اما با راه‌اندازی سامانه آنلاین، این واسطه‌ها حذف می‌شوند و خریداران و فروشندگان می‌توانند مستقیماً با یکدیگر معامله کنند. این امر باعث کاهش هزینه‌های اضافی برای خریداران و کاهش سود دلالان می‌شود.

همچنین، سامانه آنلاین با ثبت دقیق اطلاعات خودرو و طرفین معامله، شفافیت را در بازار افزایش می‌دهد و احتمال کلاهبرداری و معاملات صوری را کاهش می‌دهد. در سیستم سنتی، به دلیل عدم ثبت اطلاعات دقیق، امکان تخلف و کلاهبرداری وجود داشت، اما با استفاده از این سامانه، ثبت اطلاعات سوابق مالکیت، تصادفات، تعمیرات و سایر جزئیات به خریدار کمک می‌کند تا با آگاهی کامل تصمیم بگیرد و از خرید خودروهای معیوب جلوگیری کند.

کاهش سود دلالی و رکود بازار خودروهای کارکرده

در شرایط کنونی، قیمت خودروهای دست‌دوم افزایش کمتری نسبت به نرخ تورم داشته است. به‌عنوان مثال، قیمت پژو ۲۰۶ دست‌دوم مدل ۱۳۹۹ با کارکرد ۹۷ هزار کیلومتر، از ۴۹۰ میلیون تومان در بهمن ۱۴۰۲ به ۵۸۵ میلیون تومان در بهمن ۱۴۰۳ رسیده است. این افزایش ۹۵ میلیونی نشان‌دهنده این است که قیمت خودرو نسبت به نرخ تورم رشد کمتری داشته است. این امر موجب کاهش ارزش واقعی خودرو و رکود در بازار دلالی می‌شود.

این وضعیت حتی برای خودروهایی پرطرفداری مانند پژو پارس نیز صادق است. قیمت پژو پارس مدل ۱۳۹۸ از ۵۲۵ میلیون تومان در بهمن ۱۴۰۲ به ۶۴۵ میلیون تومان در بهمن ۱۴۰۳ رسیده که افزایش قیمت کمتری از نرخ تورم ۳۲ درصدی داشته است. این کاهش سرعت افزایش قیمت خودروها باعث می‌شود که دلالان نتوانند به راحتی سود بیشتری کسب کنند و انگیزه برای خرید و احتکار خودرو کاهش یابد.

به طور کلی، این تغییرات منجر به کاهش سود دلالی و رکود در بازار خرید و فروش خودروهای کارکرده می‌شود. در این شرایط، نمایشگاه‌ها و دلالان به راحتی نمی‌توانند خودروها را با قیمت‌های بالا به فروش برسانند، زیرا مشتریان انگیزه کمتری برای خرید دارند