شگردی عجیب برای گران کردن برنج
اقتصاد 100- ایران به عنوان یکی از کشورهای بزرگ تولیدکننده و واردکننده کالاهای اساسی، نقش مهمی در تأمین نیازهای غذایی جمعیت خود دارد. گندم بهعنوان پرمصرفترین محصول، جایگاه ویژهای در تولید داخلی و واردات دارد و برنج نیز در رتبه دوم این فهرست قرار میگیرد.

پشتپرده واردات برنجهای تقلبی: زوایای پنهان فساد در تأمین کالای اساسی
ایران سالانه بخشی از نیاز خود به کالاهای اساسی مانند برنج را از طریق واردات تأمین میکند. با وجود پیشرفتهای داخلی در تولید گندم و حتی برنج، همچنان واردات برای تنظیم بازار و تأمین ذخایر استراتژیک ضرورت دارد. اما اخیراً پروندهای جنجالی درباره ورود ۶۰ هزار تن برنج تقلبی هندی به کشور بحثبرانگیز شده است. این محموله، که در دولت گذشته کلید خورد و در دولت کنونی به مراحل نهایی رسید، موجب ایجاد سؤالات جدی درباره روند واردات و شفافیت آن شده است.
تناقض کیفیت در واردات برنج: ریشه فساد کجاست؟
موضوع تقلب در واردات این برنجها به تفاوت میان برنج لوکس ثبت سفارششده و برنج بیکیفیت تحویلشده بازمیگردد. کریم اخواناکبری، رئیس هیئتمدیره انجمن واردکنندگان برنج، اعلام کرد که برنجهای وارداتی از نظر سلامت مشکلی نداشتهاند، اما کیفیت آنها پایینتر از سطح مقرر بوده است. وی توضیح داد که این اتفاق ممکن است بهدلیل تقلب در حلقههای زنجیره تأمین، از تأمینکننده تا خریدار دولتی رخ داده باشد.
فرآیند واردات: چرا آزمایش دوباره انجام شد؟
یکی از نکات عجیب در این پرونده، ارسال نمونه دوم برای آزمایش به یک آزمایشگاه خارجی است، در حالی که نمونه اول تأیید شده بود. این اقدام نشاندهنده وجود شبهاتی در کیفیت محموله است که در نهایت پرده از تقلب برداشته است. به گفته اخواناکبری، این تغییر در کیفیت ممکن است با هماهنگی برخی عوامل داخلی و خارجی و در ازای دریافت پورسانت صورت گرفته باشد.
چالش واردات برنج لوکس برای ذخایر استراتژیک
نکته قابلتأمل دیگر، خرید برنج لوکس خارجی برای ذخایر استراتژیک است. در حالی که هدف این ذخایر تأمین نیازهای اساسی در شرایط بحرانی است، واردات برنجهای گرانقیمت با ارزبری بالا، انتقاداتی را برانگیخته است. کارشناسان معتقدند میتوان به جای آن، برنجهای داخلی ارزانتر یا واریتههای مقرونبهصرفهتر خارجی را وارد کرد.
نظارت و شفافیت در برابر فساد
پرونده برنج تقلبی تنها نمونهای از چالشهای موجود در فرآیند واردات کالای اساسی است. نیاز به شفافیت بیشتر، نظارت دقیقتر، و برخورد جدیتر با عوامل دخیل در فساد، از جمله راهکارهایی است که میتواند از تکرار چنین رخدادهایی جلوگیری کند.
جمعبندی
فساد در واردات کالاهای اساسی، از جمله برنج، نشان میدهد که نظارت دقیقتری در تمام مراحل زنجیره تأمین لازم است. علاوه بر این، بهرهگیری از تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات میتواند به کاهش ریسکهای مشابه کمک کند. در شرایط کنونی، نیاز است سیاستگذاران با شفافسازی فرآیندها و برخورد جدی با متخلفان، اعتماد عمومی را بازسازی کنند.