زمستان سخت لهستان در برابر باد سیبری و تنگنای انرژی

به گزارش گروه اقتصاد کلان و انرژی اقتصاد 100، قیمت بالای زغال سنگ از یک سو و کمیاب شدن گاز طبیعی  از سوی دیگر در کنار محدودیت‌هایی که برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر وجود دارد، زمستان سختی را پیش روی کشور لهستان قرار داده است؛ کشوری که در فصل زمستان در معرض باد‌های سردی قرار دارد که از سیبری به این منطقه می‌رسند.

بر اساس گزارش روزنامه Rzeczpospolita دولت لهستان به ادارات دولتی ابلاغ کرده است که پرسنل اداری حق ندارند هنگام حضور در اداره از برق آن برای شارژ کردن تلفن همراه خود استفاده کنند. آن‌ها همچنین اجازه استفاده از کتری‌های برقی، کولر و یخچال هم ندارند؛ اقداماتی که البته تمام برنامه‌های مدیریتی در لهستان برای مهار بحران انرژی نیست و در این کشور مجموعه اقدامات گسترده‌ای برای این شرایط در نظر گرفته شده است.

لهستان که در مرکز اروپا واقع است، از جمله کشور‌هایی است که در سال‌های گذشته تلاش‌های فراوان برای کربن زدایی انجام داد و میزان وابستگی خود را به سوخت‌های فسیلی از ۸۶.۶ درصد در سال ۲۰۱۰ به ۷۰.۸ درصد در سال ۲۰۲۱ رساند.

بحران انرژی کنونی که در پی جنگ روسیه و اوکراین شدت یافته و سراسر اروپا را در برگرفته، در حالی متوجه کشور لهستان نیز شده است که این کشور بر اساس اهداف بی‌طرفی آب و هوایی اتحادیه اروپا باید تا سال ۲۰۵۰ میزان وابستگی خود را به سوخت‌های فسیلی به شدت کاهش می‌داد.

به بیان دیگر اکنون کارشناسان پیش بینی می‌کنند که به احتمال زیاد بحران انرژی سال ۲۰۲۲ لهستان را از مسیر گذشته خارج خواهد کرد و مصرف سوخت هایی، چون زغال سنگ را به شدت در این کشور افزایش خواهد داد.

بر اساس مطلبی که به تازگی در تارنمای «euractiv.com»، منتشر شده است، در شرایطی که لهستان رکود اقتصادی بی سابقه‌ای را تجربه می‌کند، فقر انرژی نیز به مشکلات اقتصادی این کشور افزوده شده و مدیریت و تأمین انرژی کافی برای فصل سرد را در این کشور با چالش‌های فراوانی رو به رو کرده است.

در این گزارش تأکید شده است که در حالی اتحادیه اروپا در چارچوب برنامه‌های اقلیمی خود برای سال ۲۰۳۰ میلادی، کشوری، چون لهستان را تحت فشار قرار داده است که جنگ روسیه و اوکراین تأمین گاز طبیعی از خارج را برای لهستان دشوار کرده و بخش عمده‌ای از انرژی این کشور از طریق زغال سنگ تولید می‌شود؛ وضعیتی که به نظر می‌رسد برای لهستان چاره‌ای جز افزایش میزان تولید انرژی از طریق زغال سنگ باقی نگذاشته است.

چرا که قبل از حمله به اوکراین گاز طبیعی به عنوان یک راهکار جایگزین برای دور شدن از زغال سنگ در کشور‌هایی مانند لهستان مطرح بود، اما در شرایط کنونی به واسطه قیمت بالای گاز طبیعی در اروپا و از همه مهم‌تر نایاب شدن آن، چنین اتفاقی زیر سوال رفته است.

با این وجود تأکید بر استفاده بیشتر از زغال سنگ نیز مشکلات خاص خود را دارد و زغال سنگ در ماه‌های اخیر با افزایش قیمت قابل توجهی رو به رو شده است. در واقع قیمت زغال سنگ که قبلاً و در سال ۲۰۲۱ نیز در حال افزایش بود، پس از حمله روسیه به اوکراین با افزایش قیمت سه برابری رو به رو شد.

با توجه به اینکه ورشو بسیار پیشتر از اتحادیه اروپا واردات زغال سنگ از روسیه را ممنوع کرد و از سوی دیگر بیش از ۲۰ درصد از ذخایر زغال سنگ این کشور از طریق واردات از روسیه تأمین می‌شود، اکنون می‌توان گفت افزایش قیمت زغال سنگ در کنار عرضه محدود آن امنیت انرژی لهستان را متزلزل کرده است.

برنامه لهستانی‌ها برای دور زدن ممنوعیت‌های مالی شرکت‌های زغال سنگ

در گزارش «euractiv.com»، تأکید شده است اکنون یک ترس بزرگ سیاسی در لهستان این است که زغال سنگ کافی برای نیروگاه‌ها وجود نداشته باشد، چیزی که مردم نمی‌توانند آن را درک کنند؛ مشکل بزرگی که به واسطه ممنوعیت‌های مالی و بانکی اتحادیه اروپا برای فعالیت شرکت‌های تولیدکننده و واردکننده زغال سنگ تشدید شده است.

بر اساس گزارش‌های موجود دولت لهستان در تلاش است تا با دور زدن ممنوعیت و تحریم‌های اتحادیه در حوزه تأمین و تولید زغال سنگ، دارایی‌های تولید برق مبتنی بر زغال سنگ را از شرکت‌هایی که سهام آن‌ها در اختیار خزانه داری دولتی است جدا کند، تا از این طریق امکان توسعه فعالیت این شرکت‌ها فراهم شود.

تلاش لهستان برای تأمین گاز طبیعی جایگزین

از سوی دیگر لهستانی‌ها در تلاش هستند تا برای گاز روسیه منابع جایگزین مطمئن پیدا کنند و در همین راستا راه اندازی خط لوله بالتیک جهت انتقال گاز از دانمارک و نروژ (در اواخر سپتامبر)، افزایش ظرفیت پایانه گاز در شمال غربی این کشور، آغاز به کار خط لوله گاز از لیتوانی (از اول می) و اسلواکی (تا پایان سال جاری میلادی) و واردات گاز از کشور‌های قطر و امریکا را در دستور کار قرار داده‌اند.

همچنین آن‌ها بنا دارند بر اساس برنامه‌های بلند مدت خود و با هدف کاهش وابستگی به گاز طبیعی تا سال ۲۰۳۰ به سهم ۲۱ تا ۲۳ درصدی تأمین انرژی برق از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر دست یابند؛ حوزه‌ای که به نظر می‌رسد لهستان در آن عملکرد قابل دفاعی دارد و طی سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ ظرفیت تولید برق از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر در این کشور تا سه برابر افزایش یافته است.

کارشناسان لهستانی بر این باور هستند که تا پیش از این بزرگ‌ترین مانع برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در این کشور عدم تمایل دولت برای گسترش فعالیت‌ها در این زمینه بود، ولی اکنون و با شرایط پیش آمده، حرکت به این سمت اجتناب ناپذیر است، همچنان که لهستان باید به سمت انرژی هسته‌ای نیز گام‌های مهمی را بردارد.

برنامه لهستان برای توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای

در همین راستا دولت قراردادی را با شرکت وستینگهاوس آمریکا برای ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای در لهستان امضا کرده است و بر اساس استراتژی انرژی دولت لهستان، این کشور قصد دارد شش راکتور انرژی هسته‌ای با ظرفیت مجموع ۶ تا ۹ گیگاوات بسازد.

همچنین توسعه انرژی‌های زیستی، توسعه برای بهره برداری از هیدروژن سبز که قرار است تا سال ۲۰۴۰ لهستان سالانه حداقل یک میلیون تن هیدروژن سبز تولید کند و توسعه نیروگاه‌های بادی فراساحلی از جمله دیگر برنامه‌ها و اقداماتی است که اکنون در این کشور برای مقابله با محدودیت‌های انرژی در دستور کار قرار گرفته است.

در کنار همه این‌ها، دولت در تلاش است تا با اعطای یارانه به خانواده‌هایی که برای سوخت زمستان از زغال سنگ استفاده می‌کنند به پایداری شبکه برق این کشور کمک کند.

اعطای یارانه زغال سنگ به شهروندان

به همین منظور نیز دولت لهستان لایحه‌ای را تصویب کرده است که دسترسی راحت‌تر و با قیمت مناسبتر به زغال سنگ را برای شهروندان فراهم کند، لایحه‌ای که مستند به آن استانداری‌ها زغال‌سنگ را با قیمت ۱۵۰۰ زلوتی (حدود ۳۱۹ یورو) در هر تن از شرکت‌های دولتی می‌خرند و حداکثر تا ۲۰۰۰ زلوتی (حدود ۴۲۵ یورو) درهر تن به مشتریان می‌فروشند. شایان ذکر است که قیمت این ماده خام در انبار‌های خصوصی اغلب بیش از ۳۵۰۰ زلوتی (حدود ۷۴۵ یورو) است.

انتهای پیام