وام 550 میلیون تومانی دردی از خریداران مسکن دوا می کند؟

قصه وام مسکن سالهاست که دیگر پاسخگوی نیاز خریداران مسکن در تهران و شهرهای بزرگ کشور نیست، زیرا قیمت مسکن در کشور به حدی افزایش پیدا کرده است که خرده وامهای پرداختی بانکها سهمی قابل توجه از رقم نهایی قیمت هر واحد مسکونی را تامین نمی کند، در سال 1401 با توجه به آخرین ارقام رسمی اعلام شده در آذر ماه متوسط قیمت هر متر واحد مسکونی در تهران از مرز 50 میلیون تومان عبور کرد که با احتساب وام فردی 200 میلیون تومانی یعنی قدرت خرید هر وام حدود 4 متر مربع بوده و برای زوجهایی که موفق به دریافت وام مسکن 480 میلیون تومانی بشوند نیز کمتر از 10 متر مربع قدرت خرید فراهم می آورد در حالی که استانداردهای زندگی شهری در ایران در متراژهای زیر 50 متر مربع را مناسب برای زندگی مجردی مناسب میداند نه برای یک خانواده حتی بدون بچه.

متاسفانه در روزهایی به سر می بریم که سکونت استیجاری چندخانوار در واحدهای کوچک در حال گسترش است، اتفاقی که نه تنها با استانداردهای زندگی مدرن همخوانی ندارد از نظر قواعد شرعی نیز با مشکلات فروانی همراه است ولی هیچ اظهار نظر رسمی از سوی مراجع دیدنی نسبت به این شرایط منتشر نشده است.

به هر حال اتفاقی که در سه دهه اخیر در اقتصاد ایران رخ داده باعث کاهش شدید قدرت خرید وامهای بانکی است به طوریکه قدرت خرید یک وام مسکن در سال 70 معادل 52 متر مربع واحد مسکونی در تهران بوده ولی امروز به زیر یک دهم کاهش یافته است.

ممنوعیت انتشار گزارش های رسمی

نکته ای که به صورت یک عادت رفتاری غلط بین مدیران اقتصادی کشو رایج شده است، ممنوعیت انتشار اطلاعات صحیح بازارها به محض رخ دادن هر شوک است.

از زمستان سال گذشته مراجع رسمی که گزارشهای آماری مربوط به معاملات مسکن را تهیه می کنند از انتشار عمومی این گزارشها منع شده اند. البته تجربه نشان داده که این اتفاق هیچ تاثیری بر رود قیمتها ندارد و تنها باعث می شود در دوره زمانی کوتاه رسانه ها کمتر مسئولین در مورد شرایط بازار بازخواست کنند اما زیر سایه این سکوت بازار به مسیر خود می رود.

در بازار مسکن هم در شرایطی که از آذرماه سال گذشته اماری منتشر نشده است مقایسه میدانی قیمت ها نشان میدهد که قیمت ها در برخی از مناطق پایتخت تا 100 درصد رشد داشته است به طوری که در برخی از مناطق قیمت هر متر واحد مسکونی زیر 100 میلیون تومان عرضه نمی شود.

حال شما با توجه به رقم اعلامی وام مسکن 550 میلیون تومانی اعلام شده به نظر شما این رقم برای خانه اولی ها دردی را درمان می کند؟

بنا بر قدرت خرید وام مسکن در سال 70 اگر وام مسکن تغیین شود باید رقمی بالای 2.5 میلیارد تومان آنهم براساس قیمت های آذرماه گذشته باید تسهیلات به متقاضیان پرداخت شود، ارقامی که نه نظام بانکی توان پرداخت آنرا دارد و نه متقاضیان واقعی توان باز پرداخت آنرا دارند.

ساده ترین مقایسه بین حداقل حقوق با قیمت یک واحد 75 متری نشان میدهد، با قیمت خای آذرماه سال 1401 با حداقل حقوق باید 75 سال زمان جهت خرید یک واحد 75 متر مربعی هزینه کنند این فاصله زمانی در سالهای نه چندان دور یعنی سال 95 حدود 34 سال بوده است این اتفاق و فاصله گرفتن قشر متوسط با خرید خانه در ایران به معنی قربانی کردن امید اجتماعی است، همچنین این افزایش فاصله با دارایی که در ساختار اقتصاد ایران در عمل تنها دارایی دارای هویت عینی است ( برای دریافت وام و حتی برای آزاد کردن یک زندانی هیچ وثیقه ای به اندازه سند ملک در ایران معتبر نیست) به معنی خلع صلاحیت اقتصادی شهروندان نیز محسوب می شود، اتفاقی که امنیت اقتصادی افراد را نابود می کند.