معرفی شغلی که با لحظه ها سر و کار دارد
"صدابرداری" یکی از مشاغل ناشناخته و جذابی است که کمتر درباره آن شنیده اید.
اقتصاد100 تلاش می کند در مصاحبه هایی به بررسی مشاغل مختلف بپردازد.
هر یک از قالب‌های سینما به‌تناسب ذات و هدف خودشان، شرایط تولید فیلم را برای سازندگان تغییر می‌دهند و به‌تقریب می‌توان گفت که روش عملکرد عوامل تولیدکننده‌ی فیلم اعم از کارگردان، تصویربردار، صدابردار و غیره باید نسبت به شرایط تولید فیلم نیز تغییر کند، صدابرداری از جمله مهم‌ترین عناصر فیلم است که با ایجاد اندکی تغییر در شرایط تولید می‌تواند از مسیر درست منحرف شود و در نتیجه کیفیت پروژه‌ی نهایی را کاهش دهد. در این مصاحبه احمد صابری، (صدابردار سینما) مهم‌ترین تفاوت‌ها و چالش‌های صدابرداری در فیلم مستند و سینمای داستانی را شرح می‌دهد.
صدابرداری در تولید سینمای داستانی با فیلم مستند چه تفاوتی دارد؟
ممکن است تصور کنید حضور عوامل اندک در تولید فیلم مستند کار هماهنگی‌ها را ساده می‌کند و همه‌چیز شفاف‌تر و راحت‌تر از کارهای بزرگ‌تر (سینمایی - داستانی) پیش می‌رود؛ اما همیشه این‌طور نیست! در فیلم مستند همه‌ی اتفاق‌ها یک‌بار شکل می‌گیرند و فرصتی برای بازسازی وقایع باقی نمی‌ماند، به‌همین‌دلیل از دست رفتن یک صدا یا تصویر در نوع از فیلم‌ها می‌تواند پروژه را از مسیر اصلی منحرف کند. صدابردارِ پروژه‌های مستند باید برای همه‌ی اتفاق‌های پیش‌بینی‌نشده آماده باشد. هماهنگی و هم‌کاری تنگاتنگ کارگردان، فیلم‌بردار و صدابردار در سکانس‌های مختلف می‌تواند بخش عمده‌ای از سختی کار را سرشکن کند، اما در حالت کلی فضای کاری مستند، میدان به چالش کشیدن تجربه‌هایی است که از کارهای قبلی به‌دست آمده‌اند.
آیا صدابرداری فیلم مستند سخت‌تر از فیلم داستانی است؟
فیلم مستند بازیگر ندارد و همه‌ی کاراکترهای حاضر در مقابل دوربین خود واقعی‌شان را در معرض دید می‌گذارند و فیلم‌ساز از روابط حقیقی میان انسان‌ها و ارتباط آن‌ها با محیط مفهوم مد نظر خود را استخراج می‌کند. در بیش‌تر مواقع اشخاص حاضر در مقابل دوربین از سازوکارهای تولید فیلم یا ابزار سینمایی شناختی ندارند، برهمین‌اساس ممکن است در موقعیت‌های مختلف رفتارهای متفاوت از یک بازیگر نشان دهند و همین موضوع کار را برای تصویربردار یا صدابردار سخت‌تر کند؛ در این وضعیت صدابردار باید بتواند جزییات کار خود را به‌تناسب روحیه‌ی افراد مقابل دوربین تنظیم کند و شرایط را به‌گونه‌ای فراهم آورد که کارگردان با کم‌ترین حاشیه و دغدغه به مقصود خود برسد.
تجربه نشان داده که در این‌دسته از فیلم‌ها، سوژه به ابزار صدابرداری حساسیت نشان می‌دهد و با کم‌ترین میزان تعامل کار را پیش می‌برد، به‌همین‌دلیل مهم است که صدابردار با ایجاد بستری دوستانه و قابل فهم برای افراد غیرمتخصص (در حوزه تولید فیلم) مسیر را برای دریافت صدای درست و دقیق هموار کند.
اما بر خلاف کارهای مستند، صدابردار در پروژه‌های سینمایی فراغ‌بال بیش‌تری دارد و می‌تواند با به‌کارگیری سازوکارهای حرفه‌ای سینما با بازیگر ارتباط برقرار کند، علاوه‌براین، وجود دکوپاژ که از سمت کارگردان ارایه می‌شود، نقشه‌ی راه مطلوب و بهینه‌ای را برای عملکرد صدابردار در لوکیشن ترسیم می‌کند.
مهم‌ترین تعهد صدابردار نسبت به صداگذار چیست و این اهتمام به تعهد در فیلم مستند چه چالش‌هایی دارد؟
به‌تناسب تفاوت شیوه‌ی صدابرداری در فیلم مستند با سینمای داستانی، روش و مسیر صداگذاری نیز در هریک از این قالب‌ها متفاوت است، به‌عبارت دیگر شرایط تولیدی کار و مفهوم مدنظر کارگردان در شیوه‌ی دریافت صدا تاثیر می‌گذارد، برای مثال شما هنگام صدابرداری در یک فیلم مستند باید در عین اخذ صداهای واقعی کاراکترها، به صداهای جاری در محیط اطراف آن‌ها نیز توجه ویژه‌ای داشته باشید و همین‌طور دقت کنید که ممکن است موقعیت الان برای بار دوم تکرار نشود. به‌طور معمول صدابردارهای باتجربه در فیلم‌های مستند، با هدف کمک به صداسازی‌های محیطی یا ایجاد فضای صوتی دقیق‌تر از لوکیشن، با تکیه بر ذوق خود هر نوع صدای زیبا یا کاربردی را ضبط می‌کنند و در اختیار صداگذار قرار می‌دهند. اما در فیلم‌های سینمایی (داستانی) شیوه‌ی عملکرد صدابردار براساس طرح قبلی و خواسته‌ی کارگردان تنظیم می‌شود و حتا گاهی ممکن است برخی از صداهای از دست‌رفته هنگام بازی، در موقعیت‌های صحیح‌تر به‌شکل آف سر صحنه یا استودیو، ضبط شود. در حالت کلی صداهای ضبط‌شده از فیلم‌های سینمایی به‌مراتب شفاف‌تر و دقیق‌تر از کارهای مستند هستند و شانس این را دارند که سطح کیفی بالاتری را داشته باشند.
