بورسی‌ها در کمین بازار / «سهام» با سه مصوبه جدید تقویت می شود؟

نماگر اصلی بازار سهام ، طی روز دوشنبه با رشد 11هزار‌واحدی به 2میلیون و 51هزار واحد افزایش یافت. ارزش معاملات در روز معاملاتی مذکور همچنان اعداد پایینی به‌ثبت رسیده و خروج پول 200میلیارد ‌تومانی از بازار حکایت از آن دارد که بورس تهران در فضای بی‌‌‌‌‌‌تصمیمی مطلق قرار داشته و تا زمانی‌که دولت درخصوص نرخ گاز پتروشیمی‌ها تصمیم شفافی را اتخاذ نکند، احتمالا بازار در همین احوالات باقی خواهد ماند؛ این در حالی است که تحولات مثبت در بازارهای جهانی سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران را دست به‌ماشه کرده و بورسی‌‌‌‌‌‌ها منتظر یک خبر مثبت هستند تا با توان بیش‌‌‌‌‌‌تری در بازار حضور داشته باشند، چراکه قیمت‌های فعلی، بازار سهام را به یکی از پرپتانسیل‌‌‌‌‌‌ترین بازارهای مالی داخلی تبدیل‌کرده است.

شاخص‌کل بورس ، با رشد حدود 11‌هزار‌واحدی به 2میلیون و 51هزار واحد رسید. رشد 4/ 0درصدی نماگر اصلی بورس در حالی است که شاخص هم‌‌‌‌‌‌وزن، رشد 36/ 0درصدی را تجربه کرده و با افزایش 2هزار و 557‌واحدی به 719هزار واحد رسید. بازار در حال‌حاضر در قیمت‌های نرمال و تعادلی قرار داشته و روند رنج‌‌‌‌‌‌گونه فعلی نماگرهای اصلی بورس تهران، فرصت خرید مناسبی برای ورود برخی از سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران فراهم کرده است تا بازار سهام بتواند در آینده‌‌‌‌‌‌ای نزدیک میزبان خوبی برای سرمایه‌های درشت و خرد باشد، چراکه با توجه به متغیرهای کلان اقتصادی و تحولات بازارهای جهانی، قیمت‌ها نمی‌توانند افت شدیدی را به‌همراه داشته باشند. بر این اساس به‌نظر می‌رسد، بازار در شرایطی مشابه با آبان 1401 قرار داشته و قیمت‌ها آنقدر نرمال هستند که بازار تنها با یک محرک خبری جدید، دوباره به دوران رونق بازخواهد گشت.

پس از افزایش نرخ بهره توسط فدرال‌رزرو به 5/ 5‌درصد، به‌نظر می‌رسد لحن اعضای بانک‌مرکزی ایالات‌متحده آمریکا تغییر کرده و شاید این آخرین افزایش نرخ اعمال شده توسط فدرال‌رزرو باشد. لحن روسای بانک‌مرکزی کشورهای تاثیرگذار دنیا نیز تقریبا از حالت سیاست انقباضی پول خارج‌شده و به‌نظر می‌رسد بازارهای جهانی حداقل قیمت‌های پایین‌تر از نرخ‌های فعلی را به خود نبیند. علاوه‌بر این تحولات روسیه و اوکراین دوباره، قیمت‌های زنجیره غذایی کشورها را تحریک کرده و کشور چین به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین ذخیره‌‌‌‌‌‌کنندگان غذایی برای حفظ امنیت غذایی این کشور، تقاضا را برای خرید محصولات زنجیره غذایی افزایش داده‌است، به‌طوری‌که مطابق با داده‌ها، اوره ایران به بالای 350دلار رسیده است؛ این در حالی است که قیمت اوره ایران به‌طور میانگین حوالی 250دلار بوده و قیمت این محصول از حالت تعادل خود فاصله گرفته‌است.

همچنین قیمت نفت نیز به‌واسطه کاهش عرضه توسط تولیدکنندگان بزرگ و تمدید کاهش تولید توسط عربستان، روزهای سبزی را تجربه می‌کند، به‌طوری‌که بهای هر بشکه نفت‌برنت به سطح 86دلار نیز نفوذ کرده‌است. رشد قیمت نفت و به‌تبع آن‌ افزایش کرک‌اسپردها پالایشگاه‌های جهان نیز تاثیرات چشمگیری بر بورس کامودیتی‌محور تهران گذاشته اند. همچنین تقاضای محصولات فولادی به دلیل احتمال افزایش تقاضای چین، رشد خوبی را تجربه کرده‌است. مجموع این عوامل، احتمالا فعالان بورسی را مجاب خواهد کرد تا با سرمایه‌گذاری در صنایع دلاری و بزرگ در بازار سهام، به رشد تقاضا و قیمت سهام این شرکت‌ها کمک کنند.

بر این اساس، پیش‌بینی می‌شود، در صورت مرتفع‌شدن ریسک‌های داخلی تحمیل‌شده بر صنایع بزرگ از جمله پتروشیمی و پالایشی، صنایع بزرگ بتوانند در روزهای ابتدایی رشد بازار پیشرو باشند. این موضوع در معاملات چند روز اخیر بازار نیز به‌وضوح مشاهده می‌شود.

صنعت پالایشی طی چند روز اخیر با افزایش تقاضا مواجه‌شده و تشکیل صف خریدهای سنگین برای سهام این شرکت‌ها نشان از آن دارد که احتمالا قیمت نفت یک محرک کلیدی برای بازار سهام ایران است. دو خبر مهم در ساعات معاملاتی بورس تهران طی روز دو‌‌‌‌‌‌شنبه سیگنال‌هایی را به اهالی بورس تهران داد. اولین خبر مصوبه مجلس درخصوص مالیات شرکت‌های بورسی و فرابورسی بود.

مطابق با این خبر، نمایندگان مجلس شورای‌اسلامی، تصویب کردند که شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس تهران یا فرابورس که نسبت به افزایش سرمایه از طریق صرف سهام با سلب حق‌تقدم و عرضه عمومی اقدام کردند، مشروط بر انجام اقداماتی، به میزان سرمایه ثبت‌شده از سود مالی قبل آنها مشمول مالیات با نرخ صفر می‌شوند. این خبر، سیگنال مثبتی را به بازار سرمایه مخابره کرد. خبر دوم، پاسخ قالیباف به تذکر پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس درخصوص نرخ خوراک پتروشیمی‌ها بود.

رئیس مجلس در این‌خصوص اعلام کرد؛ این مصوبه دارای ایراداتی است که در هیات تطبیق اصلاح شده‌است، اما به‌نظر اهالی بازار، دولت در این‌خصوص تصمیم شفافی نگرفته و اظهارات ضد‌و نقیض گوناگونی در این‌خصوص مطرح شده‌است، با این حال قیمت‌ها نشان می‌دهد احتمالا با وجود انتقادات اهالی بازار سرمایه و فشارهایی از سوی کمیسیون اقتصادی، احتمالا دولت از این سیاست عقب‌نشینی کرده یا تخفیف قابل‌توجهی برای نرخ گاز اعمال کند. در این شرایط، به‌نظر می‌رسد سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران بر اساس میزان ریسک‌‌‌‌‌‌پذیری اقدام به تصمیم‌گیری کنند. افراد ریسک‌‌‌‌‌‌پذیر احتمالا مثبت اندیشانه به این خبر نگاه کرده و اقدام به سرمایه‌گذاری در قیمت‌های پایین خواهند کرد و افراد ریسک‌‌‌‌‌‌گریز تا شفاف‌شدن تصمیم‌ها صبر خواهند کرد. با وجود این اخبار، شاخص‌کل در نیمه دوم بازار با عرضه‌های پی‌‌‌‌‌‌در‌‌‌‌‌‌پی با افت همراه شد که تب داغ بازار را کاهش داد. 

آمار معاملات بورس تهران حاکی از آن است که همچنان ارزش معاملات به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم درخصوص رونق و رکود بازار، در هفته‌های اخیر همچنان اعداد بسیار پایینی را به‌ثبت می‌رساند، به‌طوری‌که ارزش معاملات خرد در معاملات روز دوشنبه حدود 3هزار و 307میلیارد‌تومان بوده‌است. بررسی‌‌‌‌‌‌ها نشان می‌دهد، میانگین متحرک 5روزه ارزش معاملات خرد از میانگین متحرک 20روزه فاصله گرفته و دلیل آن نیز عدم‌اعتماد از سوی سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران و عدم‌شفافیت از سوی دولت است. به‌نظر می‌رسد، خبر یا محرک مثبت می‌تواند میانگین‌‌‌‌‌‌های متحرک را همگراتر کرده و عبور ارزش معاملات از 10هزار‌میلیارد‌تومان می‌تواند سیگنال مثبتی از سوی تابلوی معاملات بورس باشد.

علاوه‌بر این، خروج حدود 200میلیارد‌تومان پول حقیقی از بورس نیز احتمالا فرصت خرید مناسبی برای حقوقی‌‌‌‌‌‌های بازار در این قیمت‌ها فراهم آورده است. سیگنال‌های مثبت از سوی بازارهای جهانی و تحولات اثرگذار آن بر بورس تهران موجب‌ شده‌است تا سهام برخی از شرکت‌های بزرگ و دلاری بازار، رشد قیمتی نسبتا خوبی را تجربه کنند، به‌طوری‌که نمادهای پالایشی همچنان از محل رشد بهای نفت، بازدهی مناسبی را در روزهای اخیر برای سهامداران خود به ارمغان آورده‌اند.

با توجه به ریسک‌های داخلی و عدم‌شفافیت درخصوص نرخ گاز، برخی از معامله‌گران با وجود رشد نمادهای شاخص‌‌‌‌‌‌ساز در بی‌‌‌‌‌‌تصمیمی مطلق به‌سر برده و قدرت انتخاب از آنها سلب شده‌است. این در حالی است که در همین وضعیت گزینه‌‌‌‌‌‌های تصمیم‌گیری بسیاری برای سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران وجود داشته و همین امر بازار را متحیر کرده‌است. بر همین اساس بازار دست به ماشه است تا باخبر مثبت درخصوص نرخ گاز یا تحرک قیمت دلار، روزهای خوبی را تجربه کند، با این حال معامله‌گران در شرایط فعلی به دوگروه تقسیم می‌شوند، گروه اول افرادی با پذیرش ریسک بالاهستند که ترجیح آنها خرید سهام با قیمت پایین است و گروه دوم، با احتیاط بیشتر منتظر یک خبر شفاف یا تحرک واقعی در متغیرهای کلیدی اقتصادی هستند، اما معامله‌گران مشتقه، با احتیاط بیشتر و با استراتژی‌های شخصی اقدام به معامله می‌کنند، با این حال به‌نظر هر سه گروه‌ بازار در وضعیت نرمال و تعادلی قرار داشته و قیمت‌های فعلی، قیمت‌های مناسبی برای خرید سهام است.

در صورتی‌که فضای کلی بازار تغییر کرده و بورس تهران گارد صعودی به خود بگیرد، احتمالا با توجه به تحولات بازارهای جهانی، نمادهای شاخص‌‌‌‌‌‌ساز در ابتدا و پس از آن نمادهایی که افت سنگینی را تجربه کرده‌‌‌‌‌‌اند، این‌بار با رشد قیمتی بالایی مواجه خواهند شد.