کاهش نرخ تورم نیازمند قاطعیت و برخورد جدیِ رئیسی و مخبر با دستگاه‌های خودمحور است

به گزارش سایت اقتصاد 100، اخیراً اعلام نرخ جدید تورم و همچنین ادعای داود منظور رئیس سازمان برنامه و بودجه مبنی بر کاهش 20 درصدی تورم تا پایان سال جاری، واکنش‌ها و تحلیل‌های بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران سیاسی را در پی داشته است. در حالی که بسیاری این ادعای رئیس سازمان برنامه و بودجه را دور از انتظار می‌دانند، جعفر قادری از اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی ضمن بیان اما و اگرهایی، رسیدن به نرخ یاد شده را رد نمی‌کند و می‌گوید: نرخ تورم نقطه به نقطه کاهش یافته و وقتی این نرخ کاهش می‌یابد نرخ تورم سالیانه نیز به تبع آن کاهش پیدا می‌کند در نتیجه به طور طبیعی اگر بانک رشد نقدینگی و پایه پولی، ترازنامه بانک‌ها و کسری‌ بودجه و در مجموع ناترازی‌های موجود را کنترل کند می‌تواند نرخ تورم را کاهش دهد.

او در گفت و گو با سایت اقتصاد 100 بر این باور است که نرخ تورمی که اعلام می‌شود نگاهی سیاسی در آن وجود ندارد و در همه دوره‌ها به یک روال و طبق اعلام مرکز آمار ایران و بانک مرکزی صورت می‌گیرد.

نماینده مردم شیراز در عین حال ضمن انتقاد از ناترازی‌های موجود و تأثیر جدی آن بر نرخ تورم، بر این باور است که ناترازی‌های موجود در بخش‌های مختلف اعم از بخش انرژی، بودجه، بانکی و ... را نمی‌توان نادیده گرفت بلکه باید آن را کنترل کرد چراکه وجود همین ناترازی‌ها موجب افزایش تورم و مشکلات جدید و در نتیجه سخت شدن شرایط اقتصادی کشور و مردم شده است.

به گفته این منتخب مجلس دوازدهم، تراز تجاریِ غیر نفتیِ کشور منفی ‌شده و این تراز منفی در افزایش تورم تاثیر بسزایی داشته است.

در ادامه گفت و گوی جعفر قادری نماینده مردم شیراز و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با سایت اقتصاد 100 را می‌خوانید؛

*آقای قادری! دولتی ها بر چه اساسی تورم را محاسبه می کنند؟

در مرکز آمار ایران و بانک مرکزی  چارچوبی وجود دارد که بحثی کاملا تخصصی است در واقع این گونه نیست که سیاسی باشد بدین گونه که سبدی از کالاها را در نظر می‌گیرند و در واقع تغییرات آن سبد کالا را نسبت به سال قبل یا یک یا دو سال پایه را اندازه‌گیری می‌کنند و این مبنای نرخ تورم تعیین می‌شود.

اعلام نرخ تورم از سوی دولت سیاسی نیست

 در واقع بدین گونه نیست که این نرخ با توجه به نگاه های سیاسی تعیین شود. در همه دوره‌ها نیز بدین گونه بوده است. این تورم مربوط به همه کالاها نیست. بنابراین مرکز آمار ایران و بانک مرکزی همین گونه عمل کرده است و در این دولت هم به روال عادی عمل کرده است.

*یعنی می‌گویید نرخ تورمی که اعلام شده با آنچه در کف جامعه و سفره های مردم مشاهده می‌شود منطبق است؟

ممکن است قضاوت و نگاه مردم به کالاهایی است که بیشترین مصرف را دارند باشد اما سبد کالایی که در نظر گرفته می‌شود بخشی از آن ممکن است کالاهای مصرفی و روزمره باشد بنابراین در این سبد ممکن است نسبت به دوره های گذشته تغییراتی ایجاد شود اما بدین گونه نیست که شک و شبهه ای در آن مطرح کنیم و بگوییم که عمداً نرخ و رقم تورم به گونه ای اعلام می‌کنند که اعداد کمتری را نشان می‌دهد.

بنده بر این باورم که اگر به این دوره و به این اعداد و ارقام اعلامی در خصوص تورم از سوی این دولت، شک و شبهه وارد کنیم می توان گفت در دولت قبل هم این موضوع وجود داشت.

نرخ تورم نقطه به نقطه کاهش یافته اما.....

*اظهارات رییس سازمان برنامه و بودجه را چطور ارزیابی می‌کنید؟ مبنی بر اینکه تا پایان سال نرخ تورم 20 درصد کاهش می‌یابد... آیا از دیدگاه شما این موضوع از نظر علمی مقدور و امکان‌پذیر است؟

نرخ تورم نقطه به نقطه کاهش یافته است و معمولا وقتی این نرخ کاهش می‌یابد نرخ تورم سالیانه را نیز کاهش می‌دهد بنابراین بنده بر این باورم که به طور طبیعی اگر بانک رشد نقدینگی و پایه پولی، ترازنامه بانک‌ها و کسری‌ بودجه و در مجموع ناترازی‌های موجود را کنترل کند می‌تواند نرخ تورم را کاهش دهد. در حال حاضر نرخ تورم نقطه به نقطه حدود 35 درصد است و اگر این نرخ کاهش یابد نرخ سالیانه هم به تبع آن کاهش پیدا می‌کند.

کاهش نرخ تورم نیازمند قاطعیت و برخورد جدی رئیسی و معاون اول است

*یعنی به کاهش 20 درصدی تورم امیدوارید؟ با توجه به اینکه به باور بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی در بحث تورم تا پایان سال به ویژه شش ماه دوم سال جاری داشت....

بنده بر این باورم که اگر دولت بتواند در جذب نقدینگی‌ها، مولدسازی و پروژه‌‌ها و... موفق عمل کند می‌تواند نقدینگی را به سمت بخش تولیدی سوق دهد و با این کار تورم با شیب بیشتری کاهش پیدا می‌کند از سوی دیگر اگر تا حدودی خودمحوری که در سیستم اداری وجود دارد با قاطعیت و برخورد جدی رئیس جمهور و معاون اول با بعضی دستگاه‌ها وجود دارد می‌توان امیدوار بود به ویژه «طرح تامین مالی تولید و زیرساخت‌ها» که اخیرا توسط شورای نگهبان تایید شد. در این قانون سازوکارهای خوبی پیش‌بینی شده که اگر اجرایی شود می‌توان اقدامات خوبی انجام داد.

دولت نمی‌تواند بازار ارز را کنترل کند اگر...

*دولت در حوزه فروش نفت نیز اعلام کرده که یک و نیم میلیون بشکه نفت به فروش می‌رساند و پول آن را به طور نقد دریافت می کند، حال سوال این است که اگر دولت این پول ها را به طور نقد دریافت می کند در کجاها هزینه می‌شود؟ و چرا تاثیرات آن را در معیشت، تولید، صادرات و .... نمی بینیم؟

ما با همین میزان نفتی که به فروش می‌‌رسانیم مجموع دریافتی‌های نفتی‌مان حدود 45 تا 50 میلیارد دلار است از این 45، 50 میلیار دلار، درآمد دریافتی دولت از درآمد ِحاصل از فروش نفت، زیر 20 میلیارد دلار است که ما در سال گذشته حدود 17 و نیم میلیارد دلار فقط واردات محصولات کشاورزی داشتیم به غیر از سایر نیازهایی که وجود داشت. بنابراین وقتی محصولات ، دارو و گندم و .... وارد نمی‌شد قیمت‌ها به شدت افزایش پیدا می‌کرد به طور سالیانه  200 هزار میلیارد تومان صرف پرداخت یارانه نان، نزدیک به 100 هزار میلیارد تومان صرف یارانه دارو می‌شود. در واقع طبق نرخ ارز 4500 تومانی و 28 هزار و پانصد تومانی پرداخت می شود همچنین 100 هزار میلیارد تومان صرف پرداخت یارانه برق و. 400 هزار میلیارد تومان نیز به صندوق های بازنشستگی پرداخت می‌شود.

بنابراین این ناترازی‌هایی که در بخش‌های مختلف داریم طبیعی است که مشکلات جدی ایجاد می‌کند که همه اینها منشأ تورم است و تا زمانی که این ناترازی‌ها وجود داشته باشد دولت نمی‌تواند بازار ارز را کنترل کند. در حال حاضر اگر هم به نرخ ارز افزوده شده و تراز تجاری غیرنفتی ما منفی شده است (هر چند تراز تجاری نفتی و غیر نفتی ما روی هم رفته مثبت است) و نزدیک به 17، 18 میلیارد کسری داشتیم دلیل آن هم این است وقتی که تورم داخلی افزایش می‌یابد و با نرخ تورم خارجی فاصله دارد و اختلاف آن افزایش می‌یابد انگیزه برای صادرات کالاهای غیر نفتی شدیداً کاهش پیدا می‌کند.

فاصله نرخ تورم داخلی با تورم بین‌المللی منجر به افزایش قیمت ارز می‌شود

به هر حال شرایط، شرایط بسیار سختی است و در واقع دور باطلی که در حال حاضر وجود دارد فاصله نرخ تورم داخلی با تورم بین‌المللی منجر به افزایش قیمت ارز می‌شود افزایش نرخ ارز هم منجر به افزایش نرخ تورم داخلی می‌شود اگر بخواهیم از این دور باطل خارج شویم باید ناترازی‌های موجود که منجر به افزایش نرخ تورم می‌شود را حل کنیم. ناترازی موجود در بخش انرژی، بودجه، بانکی و .... باید کنترل شود در غیر این صورت نمی‌توان ارز را کنترل کرد و انتظار داشت که با این نرخ ارز کنترل شده، صادرات نیز مانند واردات بیشتر باشد و منابع ارزی بیشتری به دست بیاوریم. اگر بخواهیم منابع ارزی بیشتری به دست آوریم باید به نرخ تورم بیشتر تن دهیم.

در مجموع شرایط کشور شرایط بسیار سختی است و برخلاف تصور بسیاری که شرایط را آسان قلمداد می کنند، شرایط، آسان نیست بسیاری از واحدهای فولادی، سیمانی و تولیدی ما از نظر مقیاس تولید، در مقیاس محدودی در حال تولید هستند این مقیاس تولید سیمان در حدود یک میلیون تُن، به هیچ وجه توجیه اقتصادی ندارد یا واحد فولادی نیز همین گونه است. ما حدودا ده درصد از جمعیت چین را داریم اما ده برابر چین، تعداد واحدهای فولادی، خودرویی و سیمانی و ... داریم. در کشور ما هزینه تولید بالا است و باید این ناترازی های موجود حل شود و به تبع آن مشکلات تورم و ارز نیز حل خواهد شد.