تاریخچه خواندنی گردنبند در عصرها و قرون مختلف

تاریخچه گردنبند قدمتی به اندازه تاریخ شروع بشریت داشته است. گردنبندهای اولیه کاملا ساده و برگرفته از اشکال طبیعت مثل پر، استخوان، پوسته درختان و مواد گیاهی ساخته می‌شد اما با گذشت زمان جواهرات و زیورآلات فلزی جایگزین آن‌ها شدند.

به گفته بسیاری از باستان شناسان یکی از قدیمی‌ترین زیورآلات مورد استفاده انسان گردنبندی از صدف سوراخ شده در غارهای مراکش بوده است. 

از گردنبند غالبا برای حضور در مراسم‌های آیینی، مذهبی، جادویی، عزاداری و خاکسپاری استفاده می‌شد و نیز نشان دهنده مقام، موقعیت و ثروت افراد بوده است. بیش از هزاران سال است که مردم از گردنبند به عنوان اکسسوری‌، نشان دادن جدیدترین مدل‌های روز دنیا استفاده می‌کنند. امروزه نیز بیشتر افراد برای شرکت در مهمانی‌ها، جشنواره‌ها، مجالس رسمی و غیر رسمی از انواع مدل گردنبند طلا زنانه استفاده می‌کنند؛ به همین منظور اگر قصد خرید طلا آنلاین را دارید، سایت طلا و جواهری حقانی با مجموعه‌ای از مدل‌های جذاب گردنبند آماده ارائه انواع محصولات به شماست.

گردنبند چیست؟

گردنبند طلا از زیورآلاتی محسوب می‌شود که بانوان از دیرباز علاقه زیادی به آن داشته‌اند. گردنبند از یک نوار یا زنجیر که به دور گردن بسته می‌شود تشکیل شده است. جنس زنجیرها عموما از طلا، نقره و پلاتین هستند.

در گردنبند یک بخش ضمیمه وجود دارد که از آن آویزان یا درون زنجیر قرار می‌گیرند. این ضمیمه‌ها شامل آویز طلا، طلسم یا صلیب است که برای ساختن آن از مواد با ارزش و نیمه قیمتی همچون الماس، مروارید، یاقوت، زمرد، لعل یا یاقوت کبود استفاده می‌شود. در  تاریخچه‌ گردنبند، گردنبندها براساس اندازه و فرم صورت به دسته‌های زیر تقسیم می‌شود:

یقه‌ای

شال گردنی

پرنسسی

نمایشی

اپرا

طنابی یا کمندی

گلوبند

چوکر

تاریخچه گردنبند در اروپا

در یونان باستان زنجیرهای بسیار ظریف و چند لایه به هم بافته شده ساخته می‌شدند که روی آنها تزئیناتی از گل و بوته‌هایی با لعاب سبز و آبی، اشکال حیوانی، آویزهایی به شکل گلدان همچنین زنجیرهای بلند که از آن یک طرف کوچک عطر آویزان می‌شد، طراحی و مورد استفاده قرار گرفت.

تاریخچه گردنبند در اروپا از دوران قرون وسطی شروع شد؛ زیرا از جواهرات برای تلفیق با لباس و پوشاک استفاده می‌کردند. از قرن ۱۴ تا ۱۷ یکی از مهم‌ترین عواملی که طبقات اجتماعی و میزان ثروت افراد را از هم جدا می‌کرد، گردنبندهای ساخته شده با سنگ‌های قیمتی و زنجیرهای سنگین طلا بود. 

با نزدیک شدن به قرن بیستم لباس‌های مردم زیبا و مجلل‌تر شد، به همین علت زیورآلات و جواهرات، ارزش و جلوه زیبایی پیدا کردند. گردنبند در قرن بیستم با استفاده از لباس‌های ارزان و ساده نیز بسیار درخشان دیده می‌شد. با پیشرفته شدن فناوری و به وجود آمدن مواد اولیه جدید، گردنبند به صورت گسترده در کشورهای اروپایی تولید شد. در این دوره علاوه بر زنان، برای کودکان نیز گردنبند طلا بچه‌گانه در طرح‌های مختلف ساخته شد.

با گسترش تبلیغات و رسانه‌ها، صنعت مد، زیورآلات و پوشاک نیز متحول شد، به طوری که افراد می‌توانستند متناسب با سلیقه و لباس خود انواع گردنبند مثل گردنبند طلا ستاره در مجالس و مهمانی‌ها، استفاده کنند.

گروه موسیقی نقش بسیار مهمی در تاریخچه گردنبند اروپا داشت، به خصوص از زمانی که موسیقی هیپ‌هاپ در آمریکا به وجود آمد؛ زیرا باعث تمایل زیاد مردان به استفاده از گردنبند شد. در دوران رنسانس مردان از تعدادی زنجیر، پلاک و آویز برای آویختن به دور گردن خود استفاده می‌کردند و خانم‌ها از مدل‌های ساده تر زنجیرهای طلا، مهره‌های رشته‌ای یا مروارید استفاده می‌کردند.

تاریخچه گردنبند در تمدن‌های باستان 

گردنبند جزو اولین زیورآلاتی بوده که بشر از آن استفاده می‌کرد. گردنبندها در ابتدا بسیار ساده و با استفاده از اشیا موجود در طبیعت مثل پر، استخوان، پوسته درختان، مواد گیاهی و علفی‌جات ساخته می‌شد. از گذشته‌های بسیار دور گردنبند نشان‌دهنده موقعیت افراد، اعتبار و هویت و شخصیت افراد یک تمدن بوده است. در این دوران بیشتر افراد از گردنبند در مراسم‌های مذهبی، آیینی، جادویی و خاکسپاری افراد استفاده می‌کردند.

تمدن کرت یکی از باستانی‌ترین تمدن‌هایی است که همه اقشار جامعه آن (ضعیف، متوسط و پولدار) از گردنبند استفاده می‌کردند. در دوره تمدن کرت برای ساختن گردنبند، سنگ‌ها را در نخی از جنس کتان قرار داده و به گردن آویزان می‌کردند، اما افراد ثروتمند از مهره‌های قیمتی همچون عقیق، مروارید و آمیتیس گردنبندهای زیبایی برای خود می‌ساختند.

در برخی تمدن‌های باستانی کشورهای آسیایی مانند بین‌النهرین و بابل، آویزه‌هایی از جنس عقیق، لاجورد و طلا فراهم کرده و به زنجیرهای طلایی آویزان می‌کردند. مردم تمدن باستانی سومر نیز با استفاده از طلا، نقره، سنگ‌های لاجورد و مهره گردنبند می‌ساختند. حتی می‌توان گفت تاریخچه گردنبند نقره به دوره سومریان باز می‌گردد.

در مصر باستان گردنبند کاربردهای مختلفی داشت که نشان‌دهنده طبقات اجتماعی افراد بود. قشر ضعیف مصر باستان گردنبند خود را با استفاده از تزئینات طبیعی مانند شیشه، سفال و مهره‌های توخالی زینت می‌دادند. اما قشر قوی و ثروتمند مصر باستان گردنبند طلا به شکل‌های حیوانات، گیاهان و حشرات درست کرده و به گردن می‌آویختند. 

در تمدن روم باستان افرادی که سطح بالایی در جامعه زمان خود داشتند، از فلزهای طلا و نقره با استفاده از سنگ‌هایی مانند کهربا، مروارید، یاقوت کبود و الماس، گردنبندهای بسیار زیبایی را طراحی و درست می‌کردند.

تاریخچه گردنبند در ایران

تاریخچه گردنبند در ایران به دوران مادها برمی‌گردد که ساخت گردنبند را با دانه‌ها و مهره‌های رنگی شروع کردند. در دوره حکومت هخامنشیان زیورآلات تنوع بسیار زیادی پیدا کرد و پلاک، شمسه، گردنبند و دستبند طراحی و ساخته شد. اما در زمان حکومت اشکانیان از انواع آویز، سنجاق کوچک، حلقه، کمربند و گردنبند استفاده می‌شد.

در زمان حکومت ساسانیان کیفیت جواهرسازی به ویژه گردنبند به اوج خود رسید و استفاده از آن در میان افراد ثروتمند رواج بیشتری یافت.

مورخان از زیبایی و عظمت جواهرات ایرانی به ویژه گردنبند در دوران هخامنشیان و ساسانیان در حیرت مانده‌اند. با پایان یافتن این دوران و ورود به دین اسلام، جواهرسازی از جمله گردنبند نیز وارد دوران جدیدی شد. در دوران ورود به اسلام، خلاقیت‌ و مهارت‌های بیشتری در گردنبند نقره و سایر گردنبندها ایجاد شد. در ساخت گردنبند از نمادها و جلوه‌های اسلامی استفاده می‌شد.