عجیب‌ترین صعود طلا چگونه رقم خورد؟

جهش ناگهانی طلا باعث شد تا قیمت این دارایی امن از اوج قبلی خود که در ماه دسامبر لمس شده بود، عبور کرده و جمعه گذشته هر اونس طلا در حدود ۲۱۹۵ دلار معامله شود.

بر اساس گزارش فایننشال تایمز، برخی تحلیلگران حرکت اخیر طلا را به انتظار سرمایه‌گذاران برای کاهش نرخ بهره در آمریکا نسبت می‌دهند. کاهش نرخ بهره باعث می‌شود که این دارایی بدون بازده در مقایسه با سرمایه‌گذاری‌هایی که سود نقدی نصیب سرمایه‌گذاران می‌کنند، جذاب‌تر شود.

اما برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند هیچ‌کدام از عواملی که محرک «روند گاوی» طلا در بیش از ۱۶ ماه گذشته بوده اند، نمی‌توانند «کاتالیزور» روند صعودی اخیر محسوب شوند. این عوامل شامل مواردی همچون خرید سنگین بانک‌های مرکزی، تقاضای بالای خانوارهای چینی و جنگ در اوکراین و خاورمیانه می‌شود. به گفته یک کارشناس بازار، رشد اخیر طلا «خاموش ترین» و «گیج‌کننده ترین» رالی این فلز ارزشمند بوده است. «اینکه چه عاملی منجر به صعود قیمت طلا از ۲۰۰۰ دلار در یک ماه قبل به بالای ۲۱۵۰ دلار شد، بخش غامض ماجراست.» رالی اخیر بعد از انتشار داده‌های تولید آمریکا در اوایل ماه جاری که حاکی از انقباض بیش از انتظار این بخش بود، آغاز شد. افت بخش تولید، انتظار سرمایه‌گذاران را برای شروع کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو از ماه ژوئن تقویت می‌کند. اما از نگاه تحلیلگران، دامنه محدود حرکات بازده اوراق خزانه و دلار آمریکا، نمی‌تواند رالی طلا را به طور کامل توجیه کند. به گفته تحلیلگر موسسه مالی استاندارد چارترد، «در گذشته وقتی شاهد یک رالی ۷۰ تا ۸۰ دلاری بودیم، این حرکت معمولا با ظهور یک کاتالیزور جدید یا بروز یک ریسک تازه همراه بود، اما این بار تحول معناداری در رویدادهای جاری رخ نداده است.»

پس از انتشار داده‌های بازار کار آمریکا برای ماه‌های دسامبر و ژانویه که حاکی از تضعیف وضعیت اشتغال بود، طلای جهانی روز دوشنبه به ازای هر اونس تا ۲۱۸۲ دلار معامله شد. تضعیف بازار کار عامل دیگری است که انتظار سرمایه‌گذاران را برای کاهش نرخ بهره در نیمه اول سال تقویت می‌کند. رکورد جدید قیمت فلز زرد در حالی ثبت شد که بر اساس بررسی‌های بلومبرگ در یک سال گذشته معادل ۲۱ میلیون اونس طلا از صندوق‌های قابل معامله کالایی خارج شده است. در مقابل، بیت‌کوین که روز دوشنبه اوج جدید ۷۲‌هزار دلاری را لمس کرد، به دلیل ورود میلیاردها دلار به صندوق‌های قابل معامله رمزارزی در دو ماه گذشته، معاملات پررونقی را تجربه می‌کند.

به گفته یک کارشناس بورس‌های کالایی، عوامل زیادی مانند مناقشه میان چین و تایوان، تنش‌های بانکی در آمریکا و تحولات سیاسی در بسیاری از کشورها می‌تواند قیمت بالای طلا را توجیه کند، اما هیچ‌کدام از این عوامل محرک حرکت اخیر بازار نبوده است. این کارشناس معتقد است عامل اصلی می‌تواند افزایش فعالیت معامله گران مومنتومی باشد که پس از اینکه قیمت طلا سقف تاریخی خود را شکست، با قدرت وارد بازار شده اند تا از روند صعودی فلز زرد کسب سود کنند.

«معاملات مومنتوم» یک استراتژی است که در آن معامله گر در زمان مشاهده روند صعودی بازار و با توجه به قدرت حرکت دارایی، به دنبال فرصتی برای ورود به یک بازار صعودی و خروج سریع پس از بروز نشانه‌های تضعیف روند است. عدم‌دسترسی فوری به داده‌های جریان پول در بازار منجر به آن شده است که برخی تحلیلگران افزایش قیمت اخیر را به تقاضای غیررسمی خریداران خاموشی نسبت دهند که رصد فعالیتشان دشوار است. یک استراتژیست ارشد بازار معتقد است که باتوجه به تحرکات ملایم در بازار اوراق بدهی و قیمت دلار و همچنین خروج پول از صندوق‌های طلایی، نمی‌توان به سادگی رالی اخیر فلز زرد را به تغییر انتظارات در مورد زمان احتمالی کاهش نرخ بهره مربوط دانست.

به گفته این کارشناس، با توجه به افت «پریمیوم» طلا در چین در مقایسه با لندن، نمی‌توان روند صعودی اخیر را به تقویت تقاضای سرمایه‌گذاران خرد در چین نسبت داد، و همچنین تقاضای جدید بانک‌های مرکزی نیز نمی‌تواند دلیل این جهش باشد، چرا که نهادهای رسمی معمولا تلاش می‌کنند آرام و بی سروصدا خریدهای خود را انجام دهند. از نظر این استراتژیست، یکی از نیروهای افزایشی که می‌تواند محرک رشد اخیر باشد، فعالیت صندوق‌های پوشش ریسک بزرگ و سبدگردانان عمده فعال در بازار مشتقات (آتی و اختیارمعامله) است. برخی از تحلیلگران هشدار می‌دهند که در صورت توقف مومنتوم (شتاب روند صعودی) بازار طلا و آغاز شناسایی سود توسط معامله‌گران مومنتومی، قیمت این فلز ارزشمند می‌تواند با «اصلاح قابل‌توجهی» مواجه شود.

البته همه ناظران بر این باور نیستند که قیمت طلا نزولی خواهد شد. قیمت فلز زرد کماکان بسیار پایین‌تر از نرخ ۳۰۰۰ دلاری (تعدیل شده با تورم) است که سال ۱۹۸۰ تجربه شد. در عین حال، آن‌ها تاکید می‌کنند که رالی اخیر نشان داد که کف قیمت طلا محکم است. تحلیلگر موسسه مالی استاندارد چارترد نیز به تقاضای قوی سرمایه‌گذاران خرد و نهادی خارج از کشورهای غربی و همچنین واکنش مثبت بازار به اخباری که تاییدکننده کاهش نرخ بهره در آینده نزدیک هستند، اشاره می‌کند. از نگاه این کارشناس، سرمایه‌گذاران اکنون تمایل بالایی برای محافظت از سرمایه خود در برابر رویدادهای ناشناخته احتمالی دارند. او می‌افزاید این فاکتورها شامل مواردی همچون انتخابات‌های سال‌جاری در بسیاری از کشورها، ریسک تشدید مناقشات سیاسی در سطح بین‌المللی و بازگشت بحران بانکی در ایالات‌متحده، می‌شود. او در پایان تاکید می‌کند، «به نظر می‌رسد که اشتهای تازه‌ای برای خرید طلا در بازار وجود دارد.»