پیش‌بینی هولناک رئیس سابق بانک مرکزی از آینده دلار و اقتصاد ایران
اقتصاد 100- پیش‌بینی جنجالی ولی‌الله سیف، رئیس سابق بانک مرکزی، از آینده اقتصاد ایران و سقوط ارزش پول ملی، نگرانی‌ها درباره‌ی افزایش نرخ دلار و تاثیر بحران‌های سیاسی و تحریم‌ها بر اقتصاد کشور را تشدید کرده است.
ریزش ارزش پول ملی در روزهای اول سال، در حالی که هنوز رخوت تعطیلات نوروزی از تن افکار عمومی بیرون نیامده است، به مشغله‌ای مهم تبدیل شده است. چرا دلار گران می‌شود؟ این سؤال البته از سوی اهل فن به شیوه‌ای دیگر نیز مطرح می‌شود: این دلار نیست که گران می‌شود بلکه باید پرسید چرا ارزش پول ملی در ایران کاهش می‌یابد.
دغدغه پیرامون کاهش ارزش پول ملی
دغدغه‌ی ریزش ارزش پول ملی موضوعی تازه نیست. همواره ارزش پول ملی در ایران روندی کاهشی را طی کرده و تنها در دوره‌هایی استثنایی، این روند به طور موقت متوقف شده است یا میزان کاهش کند شده است. باوجود افزایش بحران‌های سیاسی و بین‌المللی، ریزش ارزش پول ملی شدت می‌گیرد و در شرایطی که بحران‌های خارجی از جمله تحریم‌ها کاهش می‌یابد، این سرعت کاهش کم‌تر می‌شود.
پیش‌بینی ولی‌الله سیف درباره آینده اقتصاد ایران
ولی‌الله سیف، رئیس پیشین بانک مرکزی، در پاسخ به سؤال مهم کاهش ارزش پول ملی توضیحاتی ارائه کرده است. او معتقد است، هر چند دولت‌ها حفظ ارزش پول ملی را هدف اصلی خود اعلام کرده‌اند اما دستیابی به چنین هدفی، رویایی دور از دسترس است. وی افزود: دولت‌ها تلاش کرده‌اند با روش‌هایی نظیر فشار بر بازار و دستورات مستقیم این مشکل را حل کنند، اما نتیجه آن سردرگمی فعالان اقتصادی بوده است.
مهم‌ترین عوامل کاهش ارزش پول ملی
ولی‌الله سیف گفت: مهم‌ترین مشکلات اقتصاد ایران قابل تفکیک به دو بخش هستند:
در نتیجه ناترازی قوانین بودجه سنواتی، درآمدها پیش‌بینی نمی‌شود و این کسری در فرایند تصویب توسط مجلس تشدید می‌شود.تکالیف تبصره‌ای برای نظام بانکی سبب می‌شود منابع بانکی به مصرف اهداف سیاسی برسند و تخصیص بهینه منابع منتفی شود. مشکل توضیحات| کسری بودجه |
| مشکلات نظام بانکی |
بانک مرکزی و چالش‌های حفظ ارزش پول ملی
برای جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی، نیاز است بانک مرکزی مستقل بوده و توان تصمیم‌گیری داشته باشد. سیف اضافه کرد: عدم استقلال بانک مرکزی و نداشتن اختیارات قانونی، سبب می‌شود که این نهاد نتواند وظیفه حفظ ثبات قیمت‌ها را انجام دهد.
حذف صفر از پول ملی؛ راه‌حلی مقطعی یا مؤثر؟
سیف درباره حذف چهار صفر از پول ملی گفت این اقدام جنبه‌ای نمادین و فنی دارد و تأثیری بر کاهش تورم و بهبود ساختاری اقتصاد نخواهد داشت. او تأکید کرد زمان مناسب برای اجرای این اقدام زمانی است که اقتصاد از ثبات نسبی برخوردار باشد.
پیش‌بینی نرخ ارز و تورم
وی ارزش ذاتی دلار را بین ۷۰ تا ۹۶ هزار تومان دانست و پیش‌بینی کرد که به دلیل تحریم‌ها و نرخ تورم پیش‌بینی شده، افزایش نرخ ارز در بلندمدت اجتناب ناپذیر است. همچنین تورم نیز همچنان در سطوح بالایی باقی خواهد ماند مگر اینکه اصلاحات اساسی صورت گیرد.
تأثیر پیوستن به پالرمو و CFT
سیف بیان کرد: پیوستن ایران به پالرمو و CFT باعث کاهش موانع ارتباط بانک‌های ایرانی با شبکه بین‌المللی خواهد شد، اما رفع تحریم‌ها همچنان شرط اصلی برای عادی‌سازی روابط بانکی است.
تأثیر یکسان‌سازی نرخ ارز
وی در مورد یکسان‌سازی نرخ ارز اظهار داشت: شرایط برای اجرای آن فراهم نیست، اما در بلندمدت این اقدام می‌تواند شفافیت بیشتری به اقتصاد بدهد و از فساد در این حوزه جلوگیری کند.
کالاهای یارانه‌ای و اصلاح قیمت‌ها
سیف تاکید کرد: ادامه سیاست یارانه‌های پنهان و قیمت‌های دستوری باعث مصرف بی‌رویه، قاچاق و گسترش فساد می‌شود. اصلاح تدریجی این سیاست‌ها باید همراه با اجرای سیاست‌های جبرانی باشد.
توصیه به دولت چهاردهم
سیف در پایان توصیه کرد: دولت چهاردهم باید شفافیت در فرایندهای اقتصادی، کاهش دخالت دولت در اقتصاد، و مبارزه قاطع با فساد را در اولویت قرار دهد. همچنین همراهی و مشارکت نهادهای حاکمیتی با دولت برای عبور از این شرایط ضروری است.
