دلار ۱۰۰ هزار تومانی در راه بازار / زنگ خطر برای اقتصاد ایران !

بازار ارز ایران همواره تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی دستخوش تغییرات شدید بوده است. از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ تا انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و حتی تحولات سیاسی اخیر، نرخ ارز واکنش‌های غیرمنتظره‌ای از خود نشان داده است. دوره‌هایی مانند آزادسازی نرخ ارز در دوران سازندگی، تحریم‌های دهه نود، خروج آمریکا از برجام و جهش ارزی سال ۱۴۰۱، همگی نشان‌دهنده تأثیر تصمیمات اقتصادی و سیاسی بر این بازار بوده است.

چرا قیمت دلار مجدداً افزایش یافت؟

در ماه‌های گذشته، بازگشت دوباره ترامپ به کاخ سفید و تصمیمات سیاسی‌اش، نوسانات جدیدی در بازار ایجاد کرد. در حالی که عوامل اقتصادی همچون تورم داخلی و خارجی، کسری بودجه و تراز تجاری نقش عمده‌ای در تعیین نرخ ارز دارند، اما شوک‌های روانی ناشی از رفتارهای سیاسی نیز تأثیرات غیرقابل‌انکاری بر افزایش قیمت دلار داشته است.

پیش‌بینی‌های موفق قبلی

با نگاهی به پیش‌بینی‌های گذشته، می‌توان دریافت که روند نرخ ارز بیشتر به شاخص‌های اقتصادی و سیاسی وابسته است. به‌عنوان نمونه، در اواخر دولت دوازدهم، گزارشی دقیق درباره نرخ ارز تا سال ۱۴۰۶ منتشر شد که تطابق قابل‌توجهی با واقعیت داشت. حتی در خردادماه امسال، نامه‌ای منتشر شد که نرخ ارز تا پایان سال ۱۴۰۳ را بین ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان برآورد کرده بود. گرچه این پیش‌بینی‌ها توسط منابع رسمی رد شد، اما تحلیل‌های اقتصادی صحت آن‌ها را نشان داد.

رویدادهای سیاسی و آینده بازار ارز

به نظر می‌رسد در سال ۱۴۰۳، رویدادهای سیاسی نقش کلیدی در تعیین مسیر نرخ ارز خواهد داشت. از نتایج انتخابات آمریکا گرفته تا تصمیمات داخلی دولت ایران در حوزه انرژی، همگی می‌توانند مستقیماً بازار ارز را تحت تأثیر قرار دهند. پیروزی مجدد ترامپ، کاهش انتظارات صادرات نفت و افزایش انتظارات تورمی، از جمله عواملی هستند که توان تأثیر بر رشد قیمت دلار را دارند.

راهکارهای مدیریت بازار ارز

برای کنترل نوسانات در این بازار پرتلاطم، دولت‌ها باید گام‌هایی مؤثر بردارند. تجربه نشان می‌دهد که مدیریت کسری بودجه، بهبود تراز تجاری و مدیریت بازار ارز تجاری می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر کاهش تنش‌ها در بازار ارز داشته باشد. تحلیل شرایط به‌درستی و برنامه‌ریزی‌های دقیق، راهکاری اجتناب‌ناپذیر برای دولت در این شرایط است.

در انتها باید گفت، بازار ارز ایران نیازمند رویکردی مدیریتی است که ضمن پیش‌بینی اثرات عوامل اقتصادی و سیاسی، بتواند عوامل فشارزا را کاهش داده و نوسانات این بازار حساس را کنترل کند.