کلیسا ننه مریم ارومیه؛ دومین کلیسای تاریخی جهان با معماری متفاوت

به گزارش گروه گردشگری اقتصاد 100، کلیسا ننه مریم ارومیه دومین کلیسای قدیمی جهان است. همین ویژگی بهترین دلیل است تا در اولین سفر به ارومیه نام این محل تاریخی را به فهرست جاهای دیدنی ارومیه اضافه کنید. جاذبه های گردشگری ارومیه کم نیست؛ اما کلیسای حضرت مریم ارومیه برخلاف کلیساهای دیگر معماری ساده‌ای دارد تا شما را بیشتر با معنویت همراه کند.

روایتی وجود دارد که می‌گوید این کلیسا از دوران ساسانی در دل ارومیه خانه کرده و بعدها تبدیل به کلیسا شده است.

در این مقاله از مجله علی بابا قصد دارم شما را با داستان کلیسای ننه مریم آشنا کنم که یکی از جاهای دیدنی آذربایجان غربی است. پس پای این داستان بشینید تا قبل از مسافرت به این شهر درباره آن بیشتر بدانید.

نگاهی به تاریخچه کلیسا ننه مریم ارومیه

کلیسای ننه مریم ارومیه مساحت کوچکی دارد؛ اما چیزی که آن را مشهور کرده، قدمت طولانی آن است. این بنا بعد از «کلیسای بیت‌لحم» دومین جایگاه را بین کلیساهای قدیمی به خود اختصاص داده است. نویسندگان مسیحی و آشوری معتقد هستند این بنا در دوره آشوریان آتشکده بود و مدتی بعد از پذیرش دین مسیح از طرف آن‌ها این بنا تغییر کاربری می‌دهد و به کلیسا تبدیل می‌شود.

روایت هیجان‌انگیز دیگری هم درباره کلیسا ننه مریم شنیده‌ام که به شما هم می‌گویم. در این روایت گفته می‌شود: «سه موبد زرتشتی هنگام تولد حضرت مسیح ستاره‌ای را می‌بینند که به سمت اورشلیم حرکت می‌کند. موبدها می‌گویند قرار است نوزادی متولد شود که نجات دهنده باشد.

به همین دلیل به اورشلیم سفر و دین مسیحیت را برای خود انتخاب می‌کنند. بعد از بازگشت موبدها آتشکده تبدیل به کلیسا می‌شود و حالا به یکی از جاهای دیدنی ارومیه تبدیل شده است.»

اولین تعمیر و بازسازی این کلیسا به سال ۶۴۲ میلادی برمی گردد که به دستور یکی از شاهزاده های چین انجام شد. اساسی‌ترین تغییر در معماری کلیسای ننه مریم به اواخر قرن ۱۹ میلادی بر می‌گردد که بعد از ورود زرتشتیان روسیه روی آن انجام شده است.

آخرین و موثرترین بازسازی و تعمیر مربوط به سال‌های ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ شمسی است. در این بازسازی برج‌های بلندی کنار این ساختمان بنا شده‌اند.

بهترین مسیر دسترسی به کلیسای ننه مریم

مهم نیست دقیقا کجای شهر ارومیه هستید! تاکسی و ماشین‌های شخصی در این شهر شما را به خیابان امام خمینی می‌رسانند تا بعد از عبور از خیابان خیام جنوبی پشت کلیسای آنجلیک این بنای قدیمی را ببینید.

البته اگر سفر با ماشین شخصی را به دیگر روش‌ها ترجیح داده‌اید، با من همراه شوید تا راهنماییتان کنم. اگر در قسمت غرب یا شمال ارومیه هستید، لازم است به قسمت مرکزی حرکت کنید. در این مسیر اتوبان باهنر را انتخاب کنید تا به مرکز شهر برسید.

وقتی به مرکز شهر رسیدید، از خروجی خیابان مدرس به سمت میدان ایالت حرکت کنید. بعد از رسیدن به این میدان سومین خروجی را پیچیده و وارد خیابان امام خمینی شوید. باقی مسیر دومین خیابان از سمت راست شما را به کلیسا می‌رساند.

اگر در قسمت شرق ارومیه هستید، مسیر دیگری برای کلیسا ننه مریم منتظرتان است تا ابتدا وارد اتوبان خاتم الانبیا شوید. بعد از کمی حرکت در مسیر اتوبان خاتم الانبیا در انتظارتان است تا بعد از پیچیدن به آن از خروجی شیخ شلتوت خارج شوید.

انتهای مسیر به میدان مهاباد می‌رسید. کافی است از دومین خروجی مسیرتان را ادامه دهید تا به خیابان شهید منتظری برسید. بعد از کمی حرکت در این مسیر خیابان امام خمینی را می‌بینید که کلیسای شرق آشوری در آن قرار دارد.

اگر رانندگی در شهر جدید که هیچ جای آن را بلد نیستید شما را حسابی سردرگم کرده‌ است، روی لینک گوگل مپ بالا کلیک کنید راهنمایتان باشد.

نام‌های مختلف کلیسای ننه مریم

قدمت دورودراز این کلیسا اسامی مختلفی را برای آن ثبت کرده است. از «کلیسای شرق آشوری» بگیرید تا «کلیسای مارت مریم» و «کلیسای حضرت مریم» اسامی دیگری است که برای آن به‌کار برده می‌شود. بین بومی‌های ارومیه کلیسا ننه مریم اسم معروف‌تری است.

عکس از: سایت Google Maps

گشتی در بخش‌های مختلف کلیسای ننه مریم

وقتی وارد این بنا شوید صحن بزرگی جلوی چشمتان قرار می‌گیرد. حیاط این بنا با دو در ورودی به کوچه ضلع غربی و خیابان قدس دسترسی دارد.

کلیسا ننه مریم دو بخش کلی دارد؛ بخش اول شامل ورودی، محراب اتاق‌های پیرامون و سال نیایش است. در بخش دوم هم قسمت‌هایی مانند اتاقک‌های پشت محراب و سالن قرار گرفته‌اند.

– ورودی کلیسا

دو بخش راست و چپ در دالان ورودی کلیسا وجود دارد. این دو دهلیز محله دفن روحانیون مسیحی در زمان‌های گذشته بود که روی سنگ قبرهای آن‌ها متن‌هایی هک شده است.

اگر کمی روی اطلاعات این سنگ‌ها دقت کنید، متوجه می‌شوید تعدادی از مبلغان کلیسای ارتدوکس کشور روسیه و سه نفر از از رهبران این کشور در این بخش دفن شده‌اند.

– نمازخانه کلیسا ننه مریم

موضوع جالبی که در این کلیسا به چشم می‌خورد نداشتن نیمکت برای نشستن و عبادت است. البته چیز دیگری که توجه را به خود جلب می‌کند، نبود تصاویر قدیسین مسیحی در آن است.

کف این بنا با فرش‌های دستباف ایرانی پوشیده شده است. البته اگر به‌خاطر پا درد نمی‌توانید روی این فرش‌ها بنشینید، قسمت انتهای سالن چند صندلی برای نشستن و عبادت وجود دارد.

– محراب عبادت

بعد از ورود به محراب قسمت سمت راست دالان کوتاه و تنگی وجود دارد. اگر کمی جلوتر بروید روی دیوار سمت راست اجاق دیواری را می‌بینید.

این اجاق همان محلی است که روی آن نان مقدس پخته می‌شد. دقیقا کنار این اجاق حوض کوچک سنگی در دیوار قرار دارد که برای غسل تعمید، کودکان را در آن قرار می‌دادند.

معماری کلیسای ننه مریم

اگر داستان‌ها و افسانه‌هایی را که درباره این بنا شنیده‌ایم، کنار بگذاریم و کمی به معماری آن دقت کنیم متوجه می‌شویم طراحی آن اشاره به دوره معماری اشکانیان و ساسانیان دارد. در معماری دوران ساسانیان قرینه‌سازی موضوعی بود که به آن توجه می‌کردند. یعنی همان ویژگی که در کلیسای ننه مریم و در بخش‌های مختلف آن می‌بینیم.

اگر فکر می‌کنید قرار است در این بنا تزیینات چشم‌نواز و زیبایی توجه شما را جلب کند، کمی انتظارتان را پایین بیاورید چون آشوریان اعتقاد زیادی به تزیین کلیسا نداشتند.

همین سادگی حال معنوی عمیقی ایجاد می‌کند تا مدت‌ها به تاریخ بشریت و عمق احساس خود سفر کنید. قبل ورود به این کلیسا تصور می‌کنید سقف بلندی مانند دیگر کلیساها در انتظارتان است؛ اما خبری از این ویژگی هم نیست و برخلاف آن‌ها سقف کوتاه با درهای کوچک در انتظارتان هستند تا هنگام ورود کمی سر خود را خم کنید.

دیوارهای سنگی با ملات در بیشتر قسمت‌های کلیسای ننه مریم دیده می‌شوند. در این دیوارها سنگ‌های نامنظم باهنر دست استادهای ماهر محکم کنار هم قرار گرفته‌اند.

توصیه‌هایی برای بازدید از کلیسا ننه مریم

این کلیسا دو قسمت دارد. قسمت قدیمی که برای بازدید قابل استفاده است و طرف دیگر ساختمان کوچک وجود دارد و برخلاف بخش قدیمی غیرقابل بازدید است.

روزهای تعطیل به این جاذبه تاریخی ارومیه مراجعه نکنید، چون نمی‌توانید وارد آن شوید. در این کلیسا امکانات رفاهی برای بازدید کنندگان فراهم نیست، پس اگر احساس می‌کنید در طول بازدید ممکن است تشنه یا گرسنه شوید مقداری خوراکی و آب همراه داشته باشید.

این هم داستانی از دومین کلیسای جهان!

اقلیت‌های مذهبی در شهرهای مختلف ایران سرگذشت پرفراز و نشیبی را تجربه کرده‌اند. داستان مهاجرت مسیحی‌ها به ایران بعد از حمله روس‌ها بیشتر شد.

از همان موقع بسیاری تصمیم گرفتند در شهرهای شمال‌غرب ایران مانند ارومیه، مراغه و تبریز سکونت کنند. اما قصه کلیسا ننه مریم آنقدرها قدیمی است که آن را به دومین کلیسای تاریخی جهان تبدیل می‌کند.

با نگاه عمیق به جزئیات این بنا سفری عمیق به تاریخ و معنویت را حس خواهید کرد. این احساس به دور از دیوارهای پرنقش‌ونگار و معماری حیرت‌انگیز رقم می‌خورد. پس دوربینتان آماده کنید و عکس‌هایی از این بنا بگیرید.

با تماشای به این تصاویر قرار است دلتنگ سفر به ارومیه و لذت بردن از جاهای دیدنی آذربایجان غربی شوید. نظراتتان را درباره این بنا با ما در میان بگذارید. آیا تابه‌حال ارومیه سفر کرده‌اید؟ در این سفر به کلیسای ننه مریم هم سر زده‌اید؟

انتهای پیام/