آیا فیبروم درمان قطعی دارد؟

فیبروم یک توده عضلانی خوش‌خیم و شایع در میان زنان است که ممکن است گاهی حتی از وجودش در رحم آگاه نباشیم. گاهی هم ممکن است چنان علائم شدیدی طی سیکل قاعدگی ایجاد کند که زندگی روزمره را مختل کند. هنگامی که خانمی متوجه وجود فیبروم در رحم خود می‎شود، اولین دغدغه‎ای که خواهد داشت این است که آیا فیبروم درمان قطعی دارد؟

در ادامه این مطلب، در مورد اینکه فیبروم چیست، چرا به وجود می‎آید و اینکه آیا فیبروم درمان قطعی دارد، بیش‌تر صحبت خواهیم کرد.

تعریف فیبروم رحمی

تقریبا ۸۰ درصد از زنان در طول زندگی خود فیبروم را تجربه می‎کنند و می‎توان گفت یکی از مشکلات شایع در بین زنان است. فیبروم یک بافت غیر‌‎طبیعی عضلانی است که می‎تواند در داخل و یا دیواره‎های رحم رشد کند. فیبروم‎ها ممکن است به کوچکی یک دانه یا بزرگ‎تر از یک توپ تنیس باشند. فیبروم‎ها براساس محل رشدشان در رحم تقسیم‎بندی می‎شوند. شایع‎ترین نوع فیبروم، فیبروم داخل عضله رحم یا اینترامورال است.

فیبروم‌ها در سنین باروری، یعنی بین ۲۰ تا ۵۰ سالگی بیش‎تر دیده می‌شوند چرا که در این بازه هورمون استروژن بیش‌تری در بدن تولید می‌شود. میوم‎ها به ندرت قبل از بلوغ دیده می‎شوند و پس از یائسگی هم معمولا پسرفت می‎کنند.

علت ایجاد فیبروم

علیرغم تحقیقات انجام شده هنوز مشخص نیست دقیقا چه چیزی باعث ایجاد فیبروم می‌شود اما شواهد نشان می‎دهد این وضعیت می‎تواند ژنتیکی باشد.

علائم فیبروم رحم

بیش‌تر زنان مبتلا به فیبروم علائمی ندارند و به طور اتفاقی طی معاینه لگنی یا سونوگرافی متوجه وجود آن می‌شوند. با این حال، فیبروم‌‎های بزرگ و یا متعدد می‎توانند علائم زیر را ایجاد کنند:  

• خونریزی شدید و طولانی قاعدگی؛
• خونریزی غیرطبیعی بین سیکل قاعدگی؛
• درد و فشار در لگن؛
• تکرر ادرار؛
• کمر درد؛
• درد هنگام نزدیکی؛
• مشکل در باروری.

درمان فیبروم رحمی

همه کسانی که فیبروم رحمی دارند، علائم ندارند و طبیعتا به درمان هم نیاز نخواهند داشت. اما در صورتی که وجود فیبروم در رحم علائم آزاردهنده‌ای برای شما ایجاد کرده باشد و درمان نکردن فیبروم‌ها عوارضی مثل کم خونی برای شما به همراه داشته باشد، گزینه‎های درمانی زیادی وجود دارد که می‎تواند به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند.

در پاسخ به این سوال که آیا فیبروم درمان قطعی دارد می‎توان گفت، رویکرد درمان بسته به اندازه و محل قرارگیری و اهداف باروری شما می‎تواند متفاوت باشد و گاهی اصلا نیازی به درمان قطعی فیبروم نخواهد بود. روش‌های درمانی فیبروم شامل درمان انتظاری توام با نظارت (در واقع این درمان نیازی به اقدامی ندارد، فقط لازم است بیمار تحت نظر باشد) درمان دارویی و درمان‌های جراحی به صورت برداشتن میوم به‌روش جراحی لاپاراسکوپی یا هیستروسکوپی یا جراحی باز است. در ادامه توضیحات بیش‎تری از این روش‎ها در اختیار شما قرار خواهیم داد.

درمان انتظاری

اگر علائمی ندارید یا علائم‎تان خفیف است، بهترین درمان، این است که کاری به فیبروم‎ها نداشته باشید! به این نوع درمان، درمان انتظاری گفته می‎شود که در آن به دقت بر فیبروم‎های شما تا زمانی که نیاز به اقدامات بیش‎تری باشد، نظارت می‎شود.

درمان‌های خانگی

عامل مهمی که در کنترل بیماری‎های مختلف از جمله فیبروم رحمی نقش دارد، تغذیه است. رعایت تغذیه مناسب برای فیبروم رحم به کنترل علائم و جلوگیری از رشد بیش‎تر فیبروم‎ها کمک خواهد کرد. شاید بسیاری از افراد تاثیر تغذیه را بر روی فیبروم رحمی نادیده بگیرند؛ اما شواهد نشان می‎دهد که افرادی در رژیم غذایی خود از گوشت قرمز کمتری استفاده می‎کنند و سبزیجات بیش‌تری را در وعده‌های غذایی خود گنجانده‌اند، سرعت رشد و شدت عوارض آزاردهنده ناشی از وجود فیبروم در آن‌ها کاهش پیدا کرده است.

درمان دارویی

کمک گرفتن از داروهای هورمونی و غیرهورمونی گزینه دیگری است که می‎تواند علائمی مانند پریودهای سنگین، نامنظم یا دردناک را تسکین دهد و و فیبروم‌ها را کوچک کنند.

جراحی

در مواردی که علائم بیمار به دارو پاسخ ندهد یا سایز و موقعیت فیبروم و شرایط باروری بیمار ایجاب کند، جراحی برای برداشتن فیبروم یا حتی خود رحم بهترین گزینه ممکن خواهد بود. جراحی در صورتی توصیه می‎شود که:

• فیبروم‌ها خیلی بزرگ باشند؛
• خونریزی‎های سیکل قاعدگی درحدی شدید باشد که به دارو جواب ندهد و فرد دچار کم خونی شود؛
•   اقدام به بارداری به نتیجه نرسد؛
•    بارداری‌ها مکررا منجر به سقط شود؛
• فرد در بارداری قبلی خوددچار عوارض بارداری مانند زایمان زودرس شود؛
•   فیبروم بر روی کلیه، مثانه یا روده اثرات فشاری مانند احتباس ادرار، تکرر ادرار و یا یبوست ایجاد کرده باشد.

انواع روش‌های جراحی میوم رحم

نوع جراحی به اندازه، تعداد و محل فیبروم‌ها و همچنین اهداف شخصی، تصمیم شما در مورد بارداری و سلامت عمومی بستگی دارد. جراحی فیبروم رحم از دسته جراحی‌های بسیار حساس به حساب می‌آید. حساس بودن این جراحی به این دلیل است که فیبروم‎ها بسیار به بافت رحم نزدیک هستند. بنابراین لازم است برای انجام این عمل، به جراحی مراجعه کنید که تجربه و مهارت کافی در زمینه انجام این نوع جراحی را داشته باشد. پزشکان مرکز مام می‎توانند در درمان فیبروم به شما کمک کنند.

عمل جراحی برای برداشتن فیبروم‎ها، با عنوان جراحی میومکتومی شناخته می‌شود. میومکتومی شامل ایجاد یک برش بزرگ در شکم برای دسترسی به رحم و برداشتن فیبروم است. عمل فیبروم رحمی را می‌توان به روش لاپاراسکوپی نیز انجام داد. این روش با استفاده از چند برش کوچک که ابزار جراحی و دوربین در آن قرار می‌گیرد، انجام می‌شود. در صورتی که میوم‎ها کوچک باشند، امکان برداشتن آن‎ها طی هیستروسکوپی هم وجود دارد.

اگر وضعیت شما بدتر شود و هیچ درمان دیگری موثر نباشد، پزشک ممکن است هیسترکتومی را به شما توصیه کند. در این جراحی رحم به طور کامل خارج می‌شود و دیگر خبری از فیبروم‎ها نخواهد بود. هیسترکتومی تنها راه قطعی درمان فیبروم رحم است.

کلام آخر

در این مطلب در مورد اینکه فیبروم چیست و چه راه‌های درمانی دارد صحبت کردیم. همانطور که گفته شد اکثر فیبروم‌ها نیازی به درمان ندارند مگر آنکه علائم ایجاد کرده باشند. در صورتی که میوم‎ها باعث بروز علائم هم شوند، لزوما جراحی بهترین روش درمان نیست. انتخاب بهترین روش درمان بسته به سن، وضعیت باروری، موقعیت و محل فیبروم، سایز فیبروم و صلاحدید پزشک معالج متفاوت خواهد بود. اگر شما هم دچار فیبروم رحم هستید، می‌توانید با انتخاب یک مرکز معتبر و تخصصی باروری و یک پزشک با تجربه مناسب‎ترین روش درمان را انتخاب کنید.