تحقیق جدید: عینک‌های فیلترکننده نور آبی تأثیر خاصی در محافظت از چشم ندارند

پژوهشگرانی از دانشگاه ملبورن، سیتی، دانشگاه لندن و دانشگاه مانش در مطالعه‌ای با بررسی 17 کارآزمایی بالینی کنترل‌شده دریافتند که عینک‌های فیلترکننده نور آبی در کاهش فشاری که از نگاه‌کردن به نمایشگرها به‌چشم وارد می‌شود، تأثیر خاصی  ندارند  و موجب بهبود کیفیت خواب  نمی‌شوند .

محققان در این پژوهش به‌دنبال مقایسه اثر لنزهای فیلترکننده نور آبی و لنزهای معمولی بر بهبود  عملکرد بینایی ،  محافظت از عنبیه و افزایش کیفیت خواب  بودند. در هرکدام از 17 مطالعه که از 6 کشور گردآوری شده بود، بین 5 تا 156 شرکت‌کننده حضور داشتند و مدت‌زمان بررسی‌ها هم بین کمتر از یک روز تا پنج هفته بود.

آیا عینک فیلترکننده نور آبی واقعاً مفید است؟

«لورا داونی»، دانشیار دانشگاه ملبورن که محقق ارشد این مطالعه بوده است، می‌گوید: «ما دریافتیم که استفاده از لنزهای فیلترکننده نور آبی در مقایسه با لنزهایی که نور آبی را فیلتر نمی‌کنند، درزمینه کاهش خستگی چشم که می‌تواند مرتبط با استفاده از کامپیوتر باشد، احتمالاً  هیچ مزیت کوتاه‌مدتی ندارد . به‌علاوه، فعلاً مشخص نیست که این لنزها بر کیفیت بینایی یا خواب اثر می‌گذارند یا خیر. همچنین نتوانستیم درخصوص اثرات بالقوه آن‌ها بر سلامت عنبیه در بلندمدت نتیجه‌گیری خاصی کنیم. شاید بهتر باشد که در هنگام خرید این لنزها، این یافته‌ها را در نظر بگیرید.»

داونی می‌گوید در سال‌های اخیر بحث‌های زیادی درباره فواید استفاده از عینک‌های فیلترکننده نور آبی به‌وجود آمده است. تحقیقات نشان داده که در بسیاری از نقاط جهان استفاده از این عینک‌ها را برای مراجعان تجویز می‌کنند، ولی این تحقیق می‌گوید شواهد قاطعانه‌ای درباره اثربخشی این محصولات وجود ندارد و ادعاهای بازاریابی قابل اطمینان نیستند.

دکتر «سومیر سینگ»، دیگر محقق ارشد این مقاله می‌گوید: «میزان نور آبی دریافتی چشم ما از منابع مصنوعی مثل نمایشگر کامپیوترها حدود  یک‌هزارم  چیزی است که از نور طبیعی  آفتاب  دریافت می‌کنیم. همچنین بهتر است در نظر داشته باشیم که لنزهای فیلترکننده نور آبی، بسته به هر محصول، معمولاً حدود 10 تا 25 درصد نور آبی را فیلتر می‌کنند. اگر بخواهیم سطح بالاتری از نور آبی را فیلتر کنیم، به هاله کهربایی‌رنگ واضح‌تری نیاز داریم که اثر بسزایی بر شیوه دریافت ما از رنگ‌ها خواهد داشت.»

نتیجه این مطالعه در قالب مقاله‌ای در Cochrane Database of Systematic Reviews منتشر شده است.