چگونه سیستم رباتیک لاپاراسکوپی چهاربازو به جراحان کمک می‌کند؟

برخی جراحی‌ها آنقدر پیچیده و خسته‌کننده هستند که جراح در طول عمل آرزو می‌کند ای کاش چهار دست داشت تا راحت‌تر بتواند جراحی را انجام دهد. لاپاراسکوپی یکی از این عمل‌هاست که برای تشخیص و درمان مشکلات مختلف در ناحیه شکم و لگن مورد استفاده قرار می‌گیرد. هرساله بیش از ۱۳ میلیون عمل جراحی لاپاراسکوپی در سراسر جهان انجام می‌شود و بار ذهنی و جسمی زیادی بر دوش جراحان می‌گذارد. 

اکنون سیستم رباتیک جدیدی که در مؤسسه فناوری فدرال لوزان سوئیس (EPFL) توسط محققان این مرکز ابداع شده است، مشکل جراحی لاپاراسکوپی را حل می‌کند. این سیستم به جراحان اجازه می‌دهد که در طول عمل جراحی به‌راحتی چندین کار را هم‌زمان با استفاده از دست و پا انجام دهند. تیم EPFL ادعا می‌کند که این اولین دستگاه رباتیک در جهان است که می‌تواند عمل لاپاراسکوپی را با چهار بازو تسهیل کند. 

محققان این مرکز عقیده دارند که این سیستم امکانات جدیدی در اختیار جراحان قرار می‌دهد که آن‌ها می‌توانند با ۴ دست باز کاری را که معمولاً توسط دو یا سه نفر انجام می‌شود، به‌تنهایی انجام دهند.  

لاپاراسکوپی با چهار بازو کنترل بهتری دارد

پیش از این جراحان در ایالات‌متحده برای انجام برخی جراحی‌های پیچیده مانند لاپاراسکوپی از سیستم جراحی داوینچی که دقت زیادی دارد و به جراح اجازه می‌دهد بهترین استفاده را از دستان خود داشته باشد، استفاده می‌کردند. 

اکنون ربات جدید تیم EPFL پا را یک قدم فراتر گذاشته است و دو بازوی رباتیک اضافی در اختیار جراحان قرار می‌دهد که با استفاده از رابط‌های لمسی در ناحیه پا قابل کنترل هستند.

این سیستم از حجم کار روی دست‌ها می‌کاهد و به پزشکان اجازه می‌دهد کارهای بیشتری را در زمان کمتری انجام دهند.

این سیستم رباتیک درمجموع شامل ۴ واحد ربات است. دست‌ها می‌توانند دو بازوی رباتیک را که قرار است وظایف جراحی را انجام دهند، کنترل کنند. در اینجا یک پا می‌تواند برای کنترل یک گیره فعال و پای دیگر برای کنترل بازوی رباتیک مجهز به دوربین مورد استفاده قرار بگیرد. 

محققان می‌گویند محرک‌های پدال‌های پا به کاربر بازخورد لمسی می‌دهند و پا را به‌سمت هدف هدایت می‌کنند. آن‌ها توسط میدان نامرئی نیرو کنترل می‌شوند. این نیرو می‌تواند حرکات را محدود کند تا خطری برای بیمار ایجاد نشود. 

شاید این‌طور به‌نظر برسد که جراحان از استفاده مداوم و هم‌زمان از دست‌ها و پاهای خود در حین جراحی بیشتر خسته شوند؛ اما اگر ربات‌ها بتوانند حرکات جراحان را پیش‌بینی کنند، فشار ذهنی و جسمی بسیار کمتری به جراح وارد می‌شود.

تیم EPFL ادعا می‌کند که چهارچوب کنترل سیستم خود را به‌گونه‌ای طراحی کرده‌اند که به پزشکان و ربات‌ها اجازه «کنترل مشترک» داده می‌شود؛ یعنی گاهی ربات به‌جای جراح حرکاتی را انجام می‌دهد که قبلاً برای او پیش‌بینی و برنامه‌ریزی شده است. 

همان‌طور که گفته شد، برای کاهش پیچیدگی جراحی لاپاراسکوپی،‌ حرکات ربات‌ها با جراحان هماهنگ می‌شود و آن‌ها از طریق ردیابی بصری تطبیقی با دوربین، به‌طور فعال به جراحان کمک می‌کنند. این سیستم ایمنی و دقت عملیات لاپاراسکوپی را افزایش می‌دهد. محققان برای آزمایش این روش، ۱۲ جراح را آموزش دادند و تیم آن‌ها توانست به نتایج موفقیت‌آمیزی دست پیدا کند.  

درحال‌حاضر تیم EPFL درحال آزمایشات بالینی در ژنو است و اگر همه‌چیز خوب پیش برود، به‌زودی ممکن است این دستیاران ربات را در بیمارستان‌ها ببینیم.