رقابت گوگل و OpenAI بر سر هوش مصنوعی؛ نبردی که جامعه متن‌باز را پیروز می‌کند

نسل جدید چت‌بات‌ها می‌تواند به زبان طبیعی انسان به پیچیده‌ترین درخواست‌های کاربران پاسخ دهد. این فناوری شیوه جستجو در اینترنت را که اصلی‌ترین تجارت گوگل است، تغییر داده است. چت‌بات‌ها نشان دادند که هوش مصنوعی می‌تواند بعضی کارها را حتی بسیار بهتر از انسان‌ها انجام دهد.

مایکروسافت خیلی زود با پی‌بردن به پتانسیل‌های ChatGPT، این فناوری را در بینگ پیاده‌سازی کرد. در ادامه، هوش مصنوعی به بسیاری از دیگر محصولات این غول ردموندی اضافه شد. درنتیجه گوگل راهی نداشت جز اینکه در سریع‌ترین زمان ممکن چت‌بات خود را معرفی کند.

منتها با وجود معرفی چت‌بات بارد، کارشناسان و سرمایه‌گذاران هنوز ابهامات زیادی درباره آینده گوگل دارند. این ابهامات به داخل این شرکت هم کشیده شده است. «لوک سرنائو» یکی از مهندسان این شرکت است که در ماه آوریل نظرات خود را درباره شرایط فعلی این کمپانی در داخل این کسب‌وکار به اشتراک گذاشته بود و این نظرات حالا توسط وب‌سایت SemiAnalysis منتشر شده است.

رقابت اصلی با جامعه متن‌باز است

سرنائو باور دارد که گوگل تمام تمرکز خود را روی رقابت با OpenAI گذاشته و این رقابت اشتباه است، چون این غول اینترنتی را کور و شرایط رشد یک رقیب بزرگ‌تر را فراهم کرده است. این رقیب خاموش همان  جامعه متن‌باز  است. این جامعه شامل محققانی است که برای شرکت‌های فناوری کار نمی‌کنند. آن‌ها با سرعتی بالاتری از گوگل و OpenAI در‌زمینه هوش مصنوعی پیشرفت می‌کنند.

سرنائو می‌نویسد: «ما خیلی مراقب OpenAI بودیم. می‌گفتیم چه کسی دستاورد بعدی را حاصل می‌کند؟ قدم بعدی چیست؟ اما حقیقت آزاردهنده این است که ما در موقعیتی برای پیروزشدن در این رقابت قرار نداریم، OpenAI هم همین‌طور. درحالی‌که ما مشغول رقابت با یکدیگر بودیم، رقیب سومی به‌وجود آمد که آرام‌آرام مشغول تصاحب سهم ماست. البته که دارم راجع به جامعه متن‌باز صحبت می‌کنم. به زبان ساده، آن‌ها درحال پشت‌سر‌گذاشتن ما هستند.»

جامعه متن‌بار مدل‌های بنیادی خود را با سرعتی بالا روی یک گوشی پیکسل 6 اجرا می‌کند. آن‌ها می‌توانند در یک شب یک مدل هوش مصنوعی را برای شما شخصی‌سازی کنند و سایت‌هایی مملو از مدل‌های هنری را بدون هیچ محدودیتی بالا بیاورند.

این مهندس گوگل معتقد است که بزرگ‌ترین رقیب گوگل جامعه متن‌باز است؛ چون آن‌ها دارند مدل‌هایی می‌سازند که ارزان‌تر و سریع‌ترند و راحت‌تر می‌توان آن‌ها را برای هر مشتری تغییر داد و مجدداً تنظیم کرد.

سرنائو ادامه می‌دهد: «هرچند مدل‌های ما هنوز به‌لحاظ کیفی اندکی بهتر هستند، اما این شکاف با سرعتی شگفت‌آور درحال کوچک‌ترشدن است. مدل‌های متن‌باز سریع‌تر، شخصی‌پذیرتر، خصوصی‌تر و در مقایسه هزینه‌ای، توانمندترند. ما فوت کوزه‌گری محرمانه‌ای نداریم. بیشترین امیدمان به یادگیری و همکاری با کسانی است که در خارج از گوگل مشغول فعالیت هستند.»

این رقابت نتیجه‌ای جز شکست ندارد

او همچنین درباره خطاهایی به گوگل هشدار داده است که می‌توانند در آینده تبعات تجاری بزرگی داشته باشند. سرنائو می‌گوید: «وقتی یک جایگزین رایگان، بدون محدودیت و هم‌رده وجود داشته باشد، مردم بابت یک مدل محدود پول نخواهند داد. باید در نظر بگیریم که کجا می‌توانیم ارزش افزوده داشته باشیم. مدل‌های غول‌آسا سرعت ما را کم می‌کنند. در دراز‌مدت بهترین مدل‌ها آن‌هایی هستند که می‌توان به‌سرعت از آن‌ها نسخه جدید ساخت.» ازاین‌رو، او پیشنهاد می‌کند که آن‌ها هم به سراغ تولید نسخه‌های کوچک‌تر مدل‌های خود بروند.

یکی از چیزهای دیگری که موجب نگرانی سرنائو شده، نشت مدل هوش مصنوعی کوچک متا موسوم به LLaMA و اتفاقات پس از آن است. این مهندس باتجربه می‌نویسد: «به‌دنبال این اتفاق، ایده‌های خلاقانه زیادی مطرح شدند و بین هر دستاورد بزرگ تنها چند روز فاصله بود. از همه مهم‌تر، آن‌ها مشکل مقیاس‌پذیری را تا حد ممکن برطرف کردند. خیلی از این ایده‌های جدید از سوی افراد عادی ارائه شد. مانع موجود بر سر راه آموزش و آزمایش مدل‌ها کنار رفت تا این توانمندی‌ها از شرکت‌های تحقیقاتی بزرگ به یک نفر، یک شب و یک لپ‌تاپ قوی برسد.»

او در انتها دوباره تأکید می‌کند که تمرکز روی OpenAI موجب افول گوگل خواهد شد، چون خطر اصلی جایی دیگر درحال رقم‌خوردن است. گوگل و OpenAI درواقع شبیه به یکدیگر هستند، چرا که هر دو سیاست‌های بسته‌ای دارند.

سرنائو می‌گوید: «رقابت مستقیم با جامعه متن‌باز نتیجه‌ای جز باختن ندارد. پیشرفت‌های اخیر [در قدرت جامعه متن‌باز] اثر مستقیم و سریعی بر استراتژی تجاری ما دارد. چه کسی بابت محصولی از گوگل که محدودیت مصرف دارد، پول می‌پردازد، وقتی جایگزین آزاد و باکیفیت آن بدون این مشکلات وجود داشته باشد؟»

او معتقد است که گوگل نمی‌تواند با این جامعه رقابت کند و ظاهراً بهتر است با آن‌ها همراه شود: «اینترنت مدرن به‌دلیل خاصی بر مبنای ایده متن‌باز حرکت می‌کند. متن‌باز بودن با مزایای بزرگی همراه است که ما نمی‌توانیم آن را شبیه‌سازی کنیم.»

گوگل رسماً به این صحبت‌ها واکنشی نشان نداده است.