هر آنچه باید درباره اسقاط خودروهای فرسوده بدانید! + جدول اولویت شهرها
اقتصاد 100- نوسازی ناوگان حمل و نقل با اولویت اسقاط خودروهای فرسوده در تهران و مشهد، چالشها و فرصتهای جدیدی را بهوجود آورده است. با هدف کاهش آلودگی هوا و مصرف سوخت، این روند نیازمند حمایت مالی موثر و اجرای دقیق قوانین اسقاط خودرو است.

بحث اسقاط خودروهای فرسوده به عنوان یکی از اولویتهای کلانشهرهای ایران نظیر تهران و مشهد از اهمیت بالایی برخوردار است. این موضوع ابتدا در قانون بودجه سال ۱۳۸۶ مطرح شد. طبق این قانون خودروسازان موظف شدند به ازای تولید هر چهار خودرو با مصرف سوخت بیش از هشت لیتر، یک خودرو اسقاط کنند. با این حال، به دلیل مشکلات تامین مالی، این قانون اجرایی نشد. در سال ۱۳۹۳، واردات خودرو به شرط ارائه گواهی اسقاط باعث شد این روند اندکی بهبود یابد. اما همچنان روند اسقاط خودرو به کندی پیش میرود و امید است با فعالیت ستاد نوسازی ناوگان حمل و نقل، این وضعیت تغییر کند.
تکلیف قانونی: اسقاط ۵۰۰ هزار خودرو در سال
شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، اعلام کرد که ۲۴ میلیون خودرو فرسوده در کشور وجود دارد. این خودروها نه تنها موجب افزایش آلودگی هوا بلکه باعث مصرف بالای سوخت نیز میشوند. او تاکید کرد که اسقاط خودروهای فرسوده با جدیت بیشتری اجرا خواهد شد. طبق برنامه هفتم توسعه، مقرر شده است که سالانه ۵۰۰ هزار خودروی فرسوده اسقاط شوند. همچنین، موتورسیکلتهای فرسوده با آلودگی حدود سه برابر بیشتر از خودروها، یکی از معضلات اصلی هستند و اقدامات برای اسقاط آنها بسیار ناچیز بوده است.
اولویت شهرهای آلوده در کنترل آلودگی هوا
برای کنترل آلودگی هوای کلانشهرها، اقدامات زیر به ترتیب اولویت پیشنهاد میشود:
شهر | اولویت ۱ | اولویت ۲ | اولویت ۳ | اولویت ۴ |
تهران | اسقاط و نوسازی | توسعه حمل و نقل عمومی | بهینهسازی مصرف سوخت در منابع خانگی و تجاری | کنترل آلایندههای صنایع |
مشهد | اسقاط و نوسازی | توسعه حمل و نقل عمومی | بهینهسازی مصرف سوخت در منابع خانگی و تجاری | کنترل آلایندههای صنایع |
کرج | ارتقاء و بهینهسازی کیفیت سوخت نیروگاهها | کنترل آلایندههای صنایع | اسقاط و نوسازی | توسعه حمل و نقل عمومی |
اصفهان | کنترل انتشار آلایندگی از صنایع فولادی | ارتقاء و بهینهسازی کیفیت سوخت نیروگاهها | اسقاط و نوسازی | توسعه حمل و نقل عمومی |
اراک | ارتقاء و بهینهسازی کیفیت سوخت نیروگاهها و صنایع | کنترل آلایندگی نیروگاه و صنایع | نوسازی و رتروفیت ناوگان دیزلی | اسقاط و نوسازی |
روند اسقاط خودرو در کشور
آمار اسقاط خودرو در سالهای گذشته به شرح زیر بوده است:
سال ۱۳۸۶: ۸۹ هزار دستگاه
سال ۱۳۸۷: ۱۵۸ هزار دستگاه
سال ۱۳۸۸: ۱۱۸ هزار دستگاه
سال ۱۳۸۹: ۲۵۷ هزار دستگاه
سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲: زیر ۱۰ هزار دستگاه
سال ۱۳۹۳: ۳۳۰ هزار دستگاه
سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸: زیر ۱۰ هزار دستگاه
پنج سال گذشته: ۱۳۵ هزار دستگاه
صرفهجویی ۲ میلیون لیتر سوخت
مهران سالاریه، رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل و نقل، تاکید کرد که در سال ۱۳۹۳ بیشترین تعداد اسقاط خودروهای فرسوده انجام شد. او بیان کرد که اسقاط خودروهای فرسوده نه تنها باعث نوسازی ناوگان حمل و نقل میشود، بلکه مصرف سوخت را نیز کاهش میدهد. تاکنون بیش از ۲ میلیون لیتر سوخت صرفهجویی شده و از طریق صادرات بالقوه، بیش از ۲ میلیارد دلار کاهش هزینه در زمینه یارانهها به دست آمده است.
آمار وسایل نقلیه فرسوده در کشور
۴۱ میلیون وسیله نقلیه در کشور وجود دارد.
۲۲ میلیون وسیله نقلیه فرسوده است.
۳۸۵ هزار تاکسی فرسوده درونشهری وجود دارد.
۴۲ هزار تاکسی فرسوده در تهران هستند.
۵۳ درصد از ناوگان تاکسی تهران فرسوده است.
در سال ۱۴۰۲، تعداد ۷۳۰۰ تاکسی فرسوده اسقاط شده است.
برای سال ۱۴۰۳، برنامهریزی برای اسقاط ۸۲۰۰ تاکسی وجود دارد.