زندگی در اسارتگاه شوهر شیشه ای بخاطر بی پولی

به گزارش اقتصاد 100،  همه چیز از آن روز کذایی شروع شد که برای اولین بار مهرداد را جلوی مدرسه دیدم؛ سال آخر دبیرستان بودم؛ یک روز که از مدرسه خارج شدم دیدم پسری با لبخند و چهره‌‌ای مهربان آن طرف خیابان ایستاده است و به من نگاه می‌کند. با اینکه توجهم جلب شده بود اما با بی‌محلی از کنارش رد شدم اما تمام روز ذهنم درگیر آن شخص و آن چهره بود تا اینکه فردای آن روز دوباره او را دیدم و چند روز به همین منوال این دیدارها تکرار شد و برای من به شکل یک عادت هیجان‌انگیز درآمده بود.

بالاخره یک روز جلو آمد و سلام کرد و من هم با خوشحالی جوابش را دادم و همین شروع ارتباط ما بود. چند وقتی با هم در تماس بودیم و در این مدت متوجه شدم که مهرداد و خانواده‌اش از وضعیت مالی خوبی برخوردار هستند و نسبت به ما خیلی بالاتر هستند. من درخانواده‌ای شلوغ و متوسط زندگی می‌کردم و یاد گرفته بودم برای کوچکترین چیزها باید صرفه‌جویی کنم و یا حتی از خیلی خواسته‌هایم بگذریم ولی مهرداد اینطور نبود و خیلی ولخرجی می‌کرد و اصلا حساب و کتاب بلد نبود. خیلی نگران بودم که نکند قصد سربه‌سر گذاشتن مرا داشته باشد و این قضیه را با او در میان گذاشتم. مهرداد گفت برای اینکه علاقه و نیت خودم را به تو ثابت کنم باید هر چه زودتر با هم ازدواج کنیم و همین کار را هم انجام داد. مراسم خواستگاری و عقد و ازدواج به سرعت و با خوشی طی شد و هیچ مشکلی نداشتیم.

در خانه‌ خودمان ساکن شدیم و همه چیز زندگی مهیا بود. مهرداد 2 مغازه در مرکز شهر داشت که پدرش به او بخشیده بود و مخارج زندگی ما از اجاره‌ مغازه‌ها تامین می‌شد. من قبل از ازدواج اصلا تصور نمی‌کردم که یک مرد می‌تواند تمام روز در خانه باشد و تا ساعت 5 بعدازظهر بخوابد چون در خانه‌ پدرم اصلا چنین چیزی ندیده بودم و همه از صبح تا شب بیرون و سرکار بودند. شرایط زندگی کمی برایم سخت شده بود اما از طرفی بهانه‌ای نداشتم چون امکانات زندگی همه جوره فراهم بود و هیچ کم و کسری وجود نداشت.

یک سال از ازدواجمان گذشت و در این یک سال هیچ چیز طبق تصور و رویاهای من نبود. همسرم اکثر اوقات خواب بود و زمانی که بیدار می‌شد بسیار عصبی و پرخاشگر بود و خود را در اتاق حبس می‌کرد و هر وقت اعتراض می‌کردم با بدترین لحن به من فحاشی می‌کرد. چند سال به همین صورت زندگی کردم و حتی صاحب یک فرزند شدیم اما مهرداد تغییری که نکرد بلکه صد برابر بدتر هم شد. متوجه اعتیادش شدم و او هم با وقاحت جلوی چشم من و دخترم مواد مصرف می‌کرد. چند بار اعتراض کردم اما هر بار کتک بود و توهین.

من که واقعا خسته شده بودم تقاضای طلاق دادم و مهرداد هم خیلی سریع مرا طلاق داد و من چون از اول ازدواجم هیج مهریه‌ای تعیین نکرده بودم با دست خالی به خانه‌ پدرم برگشتم. دو سال بدترین شرایط را تحمل کردم تا اینکه مهرداد ضربه‌ خودش را به من زد و حضانت دخترم را گرفت و گفت اگر دخترت را می‌خواهی باید دوباره با من ازدواج کنی و من چون واقعا از شرایط خودم خسته شده بودم؛ قبول کردم.

اما از همان روز اول فهمیدم مهرداد قابل تغییر نیست و من باید خودم را با شرایط سازگار کنم. الان 10 سال از آن روز می‌گذرد و مصرف مواد همسرم به شدت زیاد شده و شیشه مصرف می‌کند. من و دخترم اصلا تامین جانی و روانی نداریم و وقتی که مصرف می‌کند اصلا اختیار رفتار و اعمال خودش را ندارد اما همچنان به دلیل مسائل مالی ناچار به تحمل این شرایط هستیم. می‌خواهم مشورت بگیرم و اگر امکان دارد برای دستگیری و فرستادن همسرم به کمپ ترک اعتیاد هماهنگ کنم چون دیگر توان تحمل این شرایط را ندارم. کاش از اول چشمانم را باز می‌کردم تا در دام چنین زندگی نمی‌افتادم و در انتخابم دقت می کردم.

نظر کارشناس( تشخیص علمی و مستند):

پس از بررسی شرایط و اظهارات مراجع می‌توان ریشه اصلی مشکلات این زندگی را در عدم آشنایی صحیح در دوران قبل از ازدواج بیان کرد. البته بررسی معضل اعتیاد و اینکه چرا شخص به مصرف مواد روی آورده نیز قابل تامل است اما اگر خانم در زمان آشنایی به نشانه‌ها و رفتارهای این فرد دقت بیشتری می‌کرد؛ یک زندگی دارای آسیب تشکیل نمی‌شد.

تاثیرات مهم اعتیاد از قبیل مشکلات عاطفی، زودرنجی، پرخاشگری، کم‌حرفی، دروغگویی، ناتوانی در تصمیم‌گیری منطقی و عدم  مسئولیت‌پذیری نسبت به زندگی

سبب‌شناسی (بررسی علل و عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی):

عوامل فردی

مشکلاتی مانند مشکلات عاطفی؛ افسردگی؛ خیال‌بافی؛ بدبینی؛ خودکم بینی؛ زودرنجی؛ خودنمایی؛ ترس؛ اضطراب؛ پرخاشگری؛ حسادت؛ کم‌حرفی و وسواس فکری و مهمتر از همه بی‌مسئولیتی نسبت زندگی را در همسرش بیان می‌کند.

عوامل اجتماعی

از دلایل اصلی روی آوردن این شخص به اعتیاد داشتن دوستان ناباب می‌باشد و رفت و آمد به مکان‌هایی که افراد معتاد در آن وجود دارند. همکاری‌های کم ارگان‌های مختلف با پلیس در جهت مبارزه با معضل اعتیاد؛ نبود آموزش‌های متعدد توسط سازمان‌های مختلف در سطح جامعه؛ عدم بکارگیری نیروهای مردمی و سازمان‌های غیردولتی جهت امداد رساندن به این افراد.

عوامل خانوادگی

ریشه این بی‌مسئولیتی و روی آوردن به اعتیاد در نحوه سبک فرزندپروری غلط والدین می‌باشد. نبود محبت و مهربانی؛ نداشتن حس امنیت و آرامش؛ فراهم کردن امکانات بیش از حد برای فرزند؛ عدم آموزش مهارت‌های زندگی مانند مهارت تصمیم‌گیری و مهارت نه گفتن و غیره از دیگر عوامل رو آوردن فرد به اعتیاد است که در زندگی مشترک؛ همسر قادر به تغییر این الگوهای غلط نبوده و ناچار به تحمل است.

آسیب‌های رایج بعدی

با توجه به اظهارات مراجع به نظر می‌رسد، مهرداد بسیار نا­امید بوده و اشتیاقی برای تغییر خود ندارد و حتی از شرایط فوق راضی هم می‌باشد و اگر اصرار همسرش نباشد اصلا تمایلی به ترک مصرف مواد ندارد که از آسیب‌های بعدی آن می توان به بدتر شدن حال جسمی و روحی؛ طلاق عاطفی؛ فراز از منزل فرزند؛ خودکشی یا دگرکشی و یا حتی روی آوردن فرزند به مواد مخدر اشاره کرد.

اقدامات پیشگیرانه:

اولیه:

اجرای برنامه‌های آموزشی در اشکال مختلف توسط ارگان­‌های ذی­صلاح در جهت ارائه اطلاعات صحیح در زمینه خطرات مصرف مواد و شناخت انواع آن

شناخت گروه‌­های در معرض خطر در محیط‌­های مختلف و درک صحیح از دلایل امکان شکل‌گیری اعتیاد در این گروه‌ها در زمینه اعتیاد به مواد مخدر و تلاش در جهت حل و بر طرف کردن این دست از خطرات موجود

اجرای آموزش‌­های مورد نیاز مانند مهارت­‌های زندگی در مدارس و دیگر ارگان­‌های فعال در این زمینه

پر‌کردن اوقات ‌فراغت افراد جامعه با فعالیت­‌های مفید مانند ورزش به منظور جلوگیری از حرکت به سوی مصرف مواد و تاکید بیشتر بر اجرای همه جانبه قانون‌­های بازدارنده و کاملا قاطع در جهت برخورد با فروش مواد مخدر.

ثانویه:

ایجاد فضاهای امن در جهت حضور افراد درگیر اعتیاد به جهت دریافت اطلاعات کافی به منظور ترک مواد و تشویق این افراد به مراجعه به مراکز ترک اعتیاد

ارجاع افراد مصرف کننده مواد مخدر به مراکز بازپروری و بازتوانی

ارائه مدیریت شده داروهای درمان اعتیاد در جهت بهبود هرچه سریع‌تر این افراد

ایجاد شرایط آسان در جهت استفاده فرد مصرف کننده از خدمات متنوع مراکز درمان روانشناختی مصرف انواع مواد مخدر و کمک در جهت ایجاد انگیزی لازم به منظور ترک این ماده.

ثالثیه:

ایجاد شرایط شغلی در جهت بازگشت هرچه موثرتر افراد مصرف کننده

تلاش در جهت بهبود مشکلات خانوادگی این دسته از افراد در جهت بازگشت به آغوش خانواده

انجام پیگیری­‌های منظم و دقیق در جهت اطلاع از شرایط افراد حاضر در دوره پاکی به منظور پیشگیری از بازگشت به مصرف مواد مخدر

برگزاری جلسات آموزشی مهارت­‌های زندگی در جهت استفاده از این آموخته­‌ها

پیشنهادات کاربردی (درون سازمانی)

1- نیاز است با ارجاع پرونده‌­های مربوط به معضل اعتیاد از سوی واحد قضائی به واحد مشاوره و مددکاری در داخل کلانتری­‌ها به جهت درمان معضل اعتیاد در افراد مصرف کننده اقدام شود.

2- ارائه­‌ راهکارهای لازم در خصوص طرح شکایت و نشان دادن مزایا و معایب این کار که در نهایت تصمیم­ گیری با خود مراجع می­‌باشد.

3- تقویت تعاملات مردم با معاونت فرهنگی و اجتماعی و واحد مشاوره‌ کلانتری از طریق اطلاع رسانی‌ها در رسانه و فضای مجازی

4- نیاز است با استفاده از توانایی­‌های پلیس پیشگیری به صورت همه جانبه در جهت پیشگیری از انواع جرایم مربوط به مواد مخدر جلوگیری شود.

5- نیاز است واحد آموزش و مشارکت با برگزاری دوره­‌های آموزش در جامعه و انواع ارگان­‌های مختلف در زمینه آموزش خطرات مصرف مواد اقدام کند.

پیشنهادات کاربردی (برون سازمانی)

1- سازمان بهزیستی نیاز است با شناخت خانواده‌­های پر خطر و درگیر در معضل اعتیاد و شرایط آنها در جلوگیری از مصرف مواد در این گروه‌­ها پیشگیری کند.

2- صدا و سیما نیاز است آموزش‌­های منظم‌­تر و دقیق­‌تری را در جهت ارائه اطلاعات مناسب در زمینه انواع مواد مخدر و خطرات مصرف آن ارائه کند.

3- شهرداری‌­ها نیاز است با تاسیس فرهنگ‌سرا­ها و فضا­های پشت سرگذاشتن اوقات فراغت به شکل مناسب در بخش‌­های مختلف شهر به خصوص محیط­‌های در معرض خطر از گسترش مصرف مواد مخدر پیشگیری کند.

4- فراهم کردن شرایط برای عموم مردم که راحت‌تر بتوانند به مشاور متخصص مراجعه کنند مثلا بیمه کردن طرح مشاوره و درمان

5- درخواست از سازمان بهزیستی برای برگزاری جلسات محله محور به منظور کاهش آسیب‌های اجتماعی

تهیه و تنظیم: "کتایون زرین‌بال" کارشناس ارشد روانشناسی بالینی و مشاوره کلانتری 14 رشت