فیلم‌هایی که نمی‌خواهند اکران شوند/ قهری که باعث مرگ سینما می‌شود

سال گذشته چهلمین جشنواره فیلم فجر با نمایش ۲۲ فیلم سینمایی در حالی به پایان رسید که با توجه به فروکش کردن شیوع ویروس کرونا در کشور این امید وجود داشت که سینماها با اکران فیلم‌های تازه، جانی دوباره بگیرد. فیلم‌هایی که با اکران مناسب شاید می‌توانستند در جذب مخاطب به سینماها موفق عمل کنند.

در جدول اکران نوروزی ۱۴۰۱ که یکی از مهمترین نوبت‌های اکران‌های سینمایی به شمار می‌رود، تنها ۳ فیلم از هفت فیلم حاضر در این نوبت، سهم فیلم‌های چهلمین جشنواره فیلم فجر بودند که شامل «موقعیت مهدی» هادی حجازی فر، «مرد بازنده» محمدحسین مهدویان و «شادروان» به کارگردانی حسین نمازی بود که البته با توجه به صف فیلم‌های باقی مانده از دوره‌های قبل در نوبت اکران، خود آمار خوبی بشمار می‌رفت.

حالا و تنها کمتر از ۳ ماه تا برگزاری چهل و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر مانده است و از ۲۲ فیلمی که در دوره قبل این جشنواره به نمایش درآمده تنها ۸ فیلم سینمایی اکران شده است که از آن جمله می‌توان به «بی رو»، «مرد بازنده»، «علف زار»، «شادروان»، «شب طلایی»، «هناس»، «موقعیت مهدی» و «بدون قرار قبلی» اشاره کرد.

این در حالی است که بسیاری از فیلم‌های چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر به مرحله اکران نرسیده است که شاید یکی از مهمترین دلایل اکران نشدن این فیلم‌ها، این است که تهیه کنندگان آثار تمایلی به نمایش فیلم‌های خود در سینماها ندارند چرا که سینماها از فروش چندان مناسبی برخوردار نیستند. البته باید به این مساله نیز توجه کرد بسیاری از

سینماداران به دلیل تعطیلی نزدیک به ۲ سال سینماها به دلیل  کرونا ، ترجیح می‌دهند تا فیلم‌هایی در سینماها اکران کنند که بیشتر در گونه کمدی بوده تا مخاطب تمایل بیشتری به سینما رفتن داشته باشد.

در بین فیلم‌هایی که در جشنواره چهلم به نمایش درآمده و در سال جاری اکران شد، فیلم سینمایی «علف زار» بود که توانست ۲۱ میلیارد تومان فروش داشته باشد. که البته همچنان بیشترین آمار فروش در سینماها متعلق به سینمای کمدی است. این در حالی است که با بلیت ۴۵ هزار تومانی سینماها و افزایش هزینه تولید، بی شک چنین رقمی نمی‌تواند به معنای سود برای سرمایه گذار و یا تهیه کننده باشد.

در میان آثار باقی مانده از تولیدات  1400 که در جشنواره فیلم فجر حضور داشتند، تعدادی از آن با توجه به موضوع و فضای تولید، جزو آثاری است که می‌تواند در گروه سینمایی «هنر و تجربه» اکران شود که البته این دسته از فیلم‌ها به دلیل کاهش فعالیت این گروه سینمایی به دلیل تغییر مدیریت، فرصت اکران را از ابتدای سال تاکنون بدست نیاورده‌اند که از آن جمله می‌توان به فیلم سینمایی «برف آخر» به کارگردانی امیرحسین عسگری، «درب» به کارگردانی هادی محقق، «شهرک» به کارگردانی علی حضرتی، «۲۸۸۸» به کارگردانی کیوان علیمحمدی و علی اکبر حیدری اشاره کرد.

«ملاقات خصوصی» به کارگردانی امید شمس، «بی مادر» به کارگردانی مرتضی فاطمی، «نگهبان شب» به کارگردانی رضا میرکریمی، «خائن کشی» به کارگردانی مسعود کیمیایی، «بی رؤیا» به کارگردانی آرین وزیردفتری ، «لایه های دروغ» به کارگردانی رامین سهراب، «ضد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی، «دسته دختران» به کارگردانی منیر قیدی از دیگر آثار جشنواره گذشته بودند که هنوز راهی اکران نشده‌اند.

نکته جالبی که وجود دارد این است، به گفته برگزار کنندگان چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر در این دوره گونه‌های مختلف سینمایی در نظر گرفته شده تا سلیقه‌های مختلف مخاطبان سینما مورد توجه قرار گیرد و مخاطب دوباره با سینما آشتی کند، اما با گذشت ۷ ماه از آغاز اکران‌های 1401 نشان می‌دهد که قهر و فاصله مخاطب با سینمای ایران نسبت به سال‌های گذشته بیشتر شده و تنوع در گونه‌های مختلف سینمایی کمکی به جذب مخاطب نکرده است.

مساله دیگر این است که سازمان سینمایی و همراهی شورای صنفی نمایش بیش از یک سال است که به دنبال راهکارهایی برای حمایت از سینما و اکران فیلم‌ها است؛ اما هیچکدام از این راه‌ها کمکی به اقتصاد سینما نکرده است چرا که مدت‌ها است سینما رفتن از لیست فعالیت‌های فرهنگی -هنری و تفریحی مخاطبان سینما خارج شده است.

با توجه به شرایط اکران، موانع مختلف تولید از جمله صدور پروانه ساخت، تأمین بودجه، جذب سرمایه گذار و مهمتر از آن از بین رفتن عادت سینما رفتن مردم دیگر نمی‌توان گفت که سینمای ایران به کما رفته است، بلکه این روزها شاهد مرگ تدریجی سینما هستیم!