سرمایه‌گذار خارجی پشت دیوار بروکراسی

به گزارش گروه کسب و کار خبرگزاری اقتصاد 100، علیرضا یاوری امروز در نشست خبری «الگوی دیپلماسی اقتصادی» افزود: یکی از مسائل مطرح این است که در ایران همیشه اقتصاد هزینه‌ سیاست را می‌دهد در حالی که در سراسر جهان سیاست برای رشد و توسعه اقتصادی هزینه می‌کند. 

وی افزود: دیپلماسی اقتصادی یعنی اینکه در جایی که حتی روابط سیاسی و روابط دیپلماتیک نزدیک و قوی وجود نداشته باشد با برقراری روابط اقتصادی و تجاری بتوان روابط سیاسی را که شاید حتی پرتنش شده باشد را تلطیف کرد. 

معاون امور بین‌الملل اتاق ایران با بیان اینکه تجارت و رابطه تجاری و اقتصادی کلید صلح و ثبات است، اظهار داشت: به عنوان مثال امارات بعد از 6 سال به ایران سفیر فرستاده است دلیل آن است که ما یک رابطه اقتصادی بسیار عظیم و قوی در حجم بسیار بالایی با امارات داریم طبیعی است که وقتی چنین رابطه‌ای وجود دارد و بخش خصوصی بسیار فعال است هیچ کشوی نمی‌خواهد به دلیل یک سری مسائل سیاسی این رابطه عظیم اقتصادی را از دست بدهد. 

یاوری بیان داشت: بنابراین اگر با بسیاری از کشورهای دیگر نیز چنین رابطه اقتصادی در همین حجم وجود داشت با وجود تمامی اختلاف نظرها می‌توانستیم یک رابطه با ثباتی را دنبال کنیم لذا این موضوع از مسائلی است که در بحث دیپلماسی اقتصادی می‌خواهیم به آن بپردازیم و مهم است که مورد توجه قرار گیرد. 

وی افزود: در کشورهای توسعه یافته جهان اتاق‌های بازرگانی بسیار اهمیت دارند و تاثیرگذاری فراوانی را در بحث اتخاذ سیاست‌های بین‌المللی کشورهای مطبوع خودشان دارند اما در ایران متاسفانه اتاق بازرگانی به دلیل عدم توجه از جانب حاکمیت نتوانسته جایگاه لازم را بدست آورد در حالی که می‌توانست بسیار تاثیرگذار باشد. 

یاوری اظهار داشت: حتی بعد از برجام،  اتاق بازرگانی به دستگاه‌های حاکمیتی پیشنهاد داده بود که با بسیاری از کشورهایی که رابطه سیاسی و دیپلماتیک نزدیکی نداریم رابطه اقتصادی و تجاری برقرار کنیم. یعنی با کشورهایی رابطه برقرار کنیم که متخاصم نیستند ولی رابطه سیاسی نزدیک هم با آنها نداریم بنابراین برقراری این ارتباطات می‌تواند باعث ثبات بیشتر  شود و می‌تواند ایران به عنوان یک نقش آفرین در حوزه تجارت خارجی در دنیا  مطرح شود. 

بازرگانان از ابعاد حقوقی تحریم‌ها آگاه نیستند

معاون امور بین‌الملل اتاق ایران گفت: یکی از مشکلات ما، عدم آگاهی از ابعاد حقوقی بحث تحریم‌ها است خصوصا بخش خصوصی هم به این موضوع بسیار بی‌توجه بوده است. 

وی افزود: تصور طرف‌های خارجی این است که تمام بخش‌های اقتصاد ایران تحریم است در حالی که در واقع اینگونه نیست. نظام تحریم‌ها آمریکا بسیار پیچیده است اما قابل تبیین و توضیح است. وزارت خزانه‌داری آمریکا دفتری به نام افک دارد که مسئول پیاده‌سازی تحریم‌هایی است که آمریکا علیه هر کشور و هر شخصی حقیقی و حقوقی در سطح جهان وضع می‌کند، این دفتر در ارتباط با تحریم‌های ایران از چندین سال پیش یک سری مجوز عمومی داده که معافیت عمومی در بعضی از حوزه‌های تجاری را مطرح می‌کند به عنوان مثال ما در حوزه کشاورزی، صنایع مرتبط با کشاورزی، صنایع غذایی، مواد غذایی، حوزه دارویی و پزشکی تحریم نیستیم البته در خصوص لوازم پزشکی تقریبا به طور کامل تحریم هستیم. 

یاوری بیان داشت: در بخشی دیگری  از صنایع هم صراحتا نه تحریم و نه معاف شده‌ایم که به آن حوزه خاکستری می‌گویند که این حوزه بسیاری از صنایع را شامل می‌شود که از جمله آن می‌توان به نایع ساختمانی، چوپ، سرامیک و شیرآلات اشاره کرد و همه این صنایع تحریم نیست. 

وی افزود: برای تبادلات مالی برای تجارت در این حوزه‌ها نیز راه‌های مختلف وجود دارد که از جمله آن تهاتر است و حتی روش‌های قانونی نیز وجود دارد که بانک‌های داخلی ایران آن را دنبال کرده‌اند و کار انجام می‌دهند. دفتر افک غیر از مجوزهای عمومی یک سری مجوز اختصاصی هم ارائه می‌دهد که هر شخصی حقیقی و حقوقی با ارائه یک سری مدارک می‌تواند مجوزهایی را بگیرد و بدون محدویت تبادلات مالی انجام دهد. 

یاوری با بیان اینکه ما با مسائل قانونی و حقوقی بی‌توجه هستیم و تجار ما نیز بسیار از این مساله آسیب دیده اند، گفت: لذا  اولین کاری که در بحث دیپلماسی اقتصادی در اتاق بازرگانی نهایی شده تاسیس دبیرخانه دپیلماسی اقتصادی در اتاق بازرگانی است و تاسیس کمیته سازمان‌های همکاری‌های شانگهای در معاونت بین‌الملل اتاق ایران  از اقدامات دیگر است. 

معاون امور بین‌الملل اتاق ایران اظهار داشت:  عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای به نوعی زمینه ساز خروج ایران از لیست اف ای تی اف هم می‌تواند باشد زیرا اگر عضو سازمان بین‌المللی باشیم که آن سازمان قوانینی در زمینه شفافیت مالی  و مبارزه با  تامین مالی تروریسم دارد لذا کسانی که قوانین را تصویب می‌کند و در حکم قانون داخلی و لازم‌الاجرا است ما در سطح بین‌المللی می‌توانیم جزء کشورهایی محسوب شویم  که در این زمینه ساز و کار داریم  و حتی می‌تواند زمینه ساز خروج ایران از لیست سیاه اف ای تی اف هم باشد. 

وی افزود: از جمله اقدامات دیگر که اتاق ایران در خصوص دیپلماسی اقتصادی دنبال می‌کند، تبیین استراتژی واحد در ارتباط با همکاری با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس است.

یاوری گفت: از جمله اهداف دیگر اتاق در خصوص دیپلماسی اقتصادی تاسیس دفاتر خارجی در مناطق دیگر و مناطق حساس است و به دنبال این هستیم که دفاتری در پاریس و فرانکفورت تاسیس شود و رویکرد دیگر اتاق ارتباط نزدیک با نهادهای متناظر و هم عرض با خودمان در سطح داخلی است. 

نیاز به رایزنان تخصصی

وی در خصوص انتخاب رایزنان بازرگانی گفت: ما باید  در کنار رایزن بازرگانی باید در زمینه حمل و نقل و انرژی نیز رایزن داشته باشیم که این موارد از سوی معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه در حال پیگیری است و اتاق بازرگانی در این زمینه همکاری دارد. 

معاون امور بین‌الملل اتاق ایران با اشاره به لزوم تکمیل کریدور شمال و جنوب و اظهار داشت: 12 کیلومتر از این کریدور در مسیر رشت - انزلی تکمیل نشده است  و حدود 10 سال است که رها شده است. همچنین خط راه‌آهنی حدود 160 کیلومتر است که رشت و بندرانزلی را به بندر کاسپین وصل می‌کند که از جمله کارهایی که باید آذربایجان انجام می‌داد  اما به علت بحثی که در رابطه با تحریم‌ها مطرح کرد متوقف شده است در حالی که اصلا در خصوص مباحث راه‌آهن تحریم نیستیم. 

بروکراسی؛ مانع و دافع جذب سرمایه

یاوری با تاکید بر لزوم سرمایه‌گذاری خارجی بیان داشت: در این زمینه مشکلات بسیاری وجود دارد، ایران با حدود 70 کشور توافق دو جانبه سرمایه‌گذاری دارد اما با بسیاری از این کشورها نه تنها تجارت نداریم بلکه هیچ گونه سرمایه‌گذاری مشترکی نیز نداریم و دلیل این مساله که سرمایه‌گذاری مشترک هم نداریم کاملا مشخص است زیرا جامعه نه از نظر قوانین و نه از نظر ایدئولوژیک حاکم کشور سرمایه‌پذیری حساب نمی‌شویم. 

وی افزود: بروکراسی‌های فراوانی در کشور وجود دارد که سرمایه‌گذار خارجی به هیچ وجه حاضر به سرمایه‌گذاری در ایران نخواهد بود. ما در فضای کسب و کار در جهان در اواخر لیست قرار داریم و حتی سرمایه‌گذاران ما سرمایه‌های خود را به امارات و کشورهای دیگر می‌برند. 

معاون امور بین‌الملل اتاق ایران با بیان اینکه شفافیت در سرمایه‌گذاری‌ها وجود ندارد گفت: در بحث قرارداد بیست و 25 ساله ایران و چین متاسفانه مردم با جوسازی حرف‌هایی را می‌زدند و می‌گفتند که کیش را به چین فروختند و در حالی که ادعاهای کذب بود و مردم با جو نامناسب این فضا را بوجود آوردند و لذا  حتی اگر حاکمیت بخواهد کار خوبی انجام دهد با اقداماتی که انجام می‌دهند که این کار انجام نشود. 

وی  با اشاره به یک  سری مشکلات در زمینه صادرات و واردات گفت: در کشور به این صورت کار می‌کنیم که کالاهای با ارزش صادر می‌کنم اما کالاهای بی‌ارزش وارد می‌کنیم. مثلا نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع فولادی صادر می‌شود اما در ازای آن کالاهای بی‌ارزش وارد می‌شود و زمانی نیز که مطرح می‌شود که باید کالای وارداتی با کیفیت بالا وارد شود می‌‌گویند که این مباحث تجمل‌گرایی است و شما به نیازهای مرفهین توجه می‌کنید و این در حالی است که این رویکرد اشتباه است. 

یاوری بیان داشت: وقتی شخصی از راه مشروع توانسته شرایط اقتصادی خوبی را برای خود را فراهم کند این حق را نیز دارد که کالاهای سطح بالا و درجه یک مصرف کند و اگر این کار را نکنیم فعالان اقتصادی پول را در ایران کسب می‌کنند و این پول را در کشورهایی مثل امارات و آمریکا خرج می‌کنند. 

وی با بیان اینکه چرا نباید خودروی لوکس به کشور وارد شود؟ گفت: کالاهایی را که نمی‌توانیم مانند خودرو، خوب تولید کنیم وارد نمی‌کنیم. اما در زمینه‌هایی که کالاهای خوب و با کیفیت تولید می‌کنیم واردات انجام می‌دهیم و باعث نابودی آن صنایع می‌شویم لذا به این مساله باید توجه شود. 

معاون امور بین‌الملل اتاق ایران بیان داشت: از کالاهای لوکس عوارض سنگین نیز گرفته شود تا دولت بتواند یک سری کارها را با آن انجام دهد اما اگر فضا بسته شود به کشور ضربه می‌زند. 

انتهای پیام/

منبع: فارس