چگونه مافیا کارگران ساختمانی را به بازی میگیرد؟
اقتصاد 100- مظلومیت کارگران ساختمانی در سایه وعدههای بیعمل؛ با گذشت بیش از دو سال از تصویب اصلاحیه ماده ۵ قانون بیمه کارگران ساختمانی، سازمان تامین اجتماعی همچنان از اجرای آن سر باز میزند، در حالی که بیش از ۹۵ درصد حوادث کاری کشور مربوط به این قشر است.

در سال ۱۴۰۱، اصلاحیه ماده ۵ قانون بیمه کارگران ساختمانی به تصویب رسید. مطابق این اصلاحیه، سازمان تأمین اجتماعی موظف شد کارگران ساختمانی دارای پروانه مهارت فنی را با دریافت ۷ درصد حق بیمه سهم بیمهشده و دریافت حق بیمه سهم کارفرما از محل مساحت ساختوساز، تحت پوشش بیمه قرار دهد. در حالی که سالها از این تصویب میگذرد، این قانون هنوز اجرایی نشده و هیچ نشانهای از اجرای آن نیز به چشم نمیخورد.
کارگران ساختمانی؛ بدون امنیت معیشتی، شغلی و جانی پیروز قدیری، فعال کارگری، اظهار میکند که مشکلات کارگران ساختمانی تنها به مسائل معیشتی محدود نیست. آنها علاوه بر عدم دریافت دستمزد کافی، با مشکل عدم امنیت شغلی و فقدان پوشش بیمه نیز روبرو هستند. این وضعیت باعث شده که کارگران نه تنها امنیت شغلی، بلکه حتی امنیت جانی هم نداشته باشند.
بیتوجهی پیمانکاران به ایمنی کارگاههای ساختمانی قدیری مطرح میکند که پیمانکاران و سرمایهگذاران عمدتاً به رعایت اصول ایمنی در کارگاههای ساختمانی بیاعتنا هستند. این عدم توجه، منجر به افزایش حوادث کاری و آسیبپذیری شدیدتر کارگران میشود. در بسیاری از مواقع، هیچ تجهیزاتی مانند کلاه ایمنی یا وسایل حفاظتی مناسب در اختیار کارگران قرار نمیگیرد و شرایط کار به شدت خطرناک است.
مافیا و دستهای پشت پرده در اجرا نشدن قانون بیمه کارگران ساختمانی این فعال کارگری تأکید میکند که دستهای پشت پرده و جریانهای مافیایی، مانع اجرای اصلاحیه ماده ۵ قانون بیمه کارگران ساختمانی شدهاند. به گفته او، هیچ ارادهای برای جلوگیری از این رفتارها که به ضرر کارگران است، وجود ندارد. مسئولان نیز با حمایتهای غیرعلنی از منافع این مافیا، صدای اعتراض کارگران را بینتیجه گذاشتهاند.
ناکارآمدی نظارت در کارگاههای ساختمانی قدیری به موضوع ضعف نظارت بر ایمنی کارگاههای ساختمانی اشاره میکند و میگوید: "بازرسان معمولاً از پیشاطلاعهایی دریافت میکنند و در نتیجه، موارد ایمنی در کارگاهها تنها بهطور موقتی لحاظ میشود. اما پس از بازرسی، تمام تجهیزات فوراً جمعآوری میشوند و این چرخه همچنان ادامه دارد."
محرومیت گسترده کارگران ساختمانی از بیمه براساس آمارها، بیش از ۸۰۰ هزار کارگر ساختمانی در کشور وجود دارد که از بیمه و خدمات درمانی و بازنشستگی محروم هستند. در سال ۹۸، لایحهای برای اصلاح این وضعیت به مجلس رفت و گرچه در نهایت تأیید شد، اما همچنان اجرایی نشده است. این موضوع، به دلیل اعمالنفوذ ارکان ساختوساز و برخی نمایندگان مجلس متوقف شد و اصلاحات پیشنهادی نیز از دستور کار حذف گردید.
جزئیات طرحهای پیشنهادی و مشکلات اجرایی شدن آنها سال اقدامات و طرحها نتیجه سال ۹۸ ارائه طرح اصلاح بیمه کارگران ساختمانی به مجلس تصویب شد اما به دلیل اعمال نفوذ مافیا متوقف گردید سال ۱۴۰۱ تصویب اصلاحیه ماده ۵ قانون بیمه کارگران ساختمانی هنوز اجرایی نشده است سال ۱۴۰۲ بازگشت ضوابط به قبل از سال ۹۳ با افزایش ۲۵ درصدی حق بیمه عدم بهبود وضعیت کارگران ساختمانی در نهایت، مسائل و مشکلات کارگران ساختمانی همچنان بیپاسخ باقی مانده است و بیتوجهی به حقوق و امنیت آنها، چالشی جدی برای نظام تأمین اجتماعی و سیاستگذاران کشور به شمار میرود.