توصیه ای مهم درباره دلار

به گزارش اقتصاد100، بهاءالدین حسینی هاشمی در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به پیش بینی کاهش نرخ تورم سال جاری در قیاس با سال گذشته و اثر آن بر ثبات در نرخ ارز گفت: سال گذشته نرخ تورم حدود ۵۲ درصد بود و برای امسال پیش بینی شده است که نرخ تورم به ۳۵ درصد برسد که یعنی نرخ تورم حدود ۱۷ درصد کمتر از سال گذشته باشد. به بیان دیگر این کاهش در نرخ تورم می تواند سرعت افزایش نرخ ارز در بازار غیر رسمی را کنترل یا کاهش دهد.

به علت کاهش تقاضا، نرخ ارز فروکش می کند

هاشمی ضمن اشاره به نوسانات اخیر نرخ ارز و روند افزایشی و کاهشی شدن آن در ابتدای سال جاری گفت: در شرایط نوسان، بازار به صورت محتاط عمل می کند. بعد از یک نوسان شدید و کاهش تقاضا، مدتی بازار نسبت به معاملات ارزی محتاط شد و به بیانی بازار غیر رسمی ارز برای مدتی راکد ماند. بنابراین در این شرایط که بازار ارز محتاط و با رکود تورمی همراه است به علت نبود یا کاهش تقاضا، نرخ ارز فروکش می کند.

وی با اشاره به گانه زنی های مطرح شده در رابطه با ارزپاشی در بازار غیر رسمی گفت: در شرایطی که بازار محتاط می شود، ارزپاشی صورت نمی گیرد و این رفتار بازار است که نرخ ارز را به علت عدم یا کاهش تقاضا به حالت متعادل تر نزدیک می کند.

یکسان سازی نرخ ارز راهکار حفظ ارزش پول ملی است

این کارشناس اقتصادی، یکی از راه کارهای کنترل نرخ ارز در جهت حفظ ارزش پول ملی در برابر ارزهای خارجی را یکسان سازی نرخ ارز دانست و گفت: یکسان سازی نرخ ارز به همراه حذف سوبسیدها و جبران آن با پرداخت ریالی یکی از راه کارهایی است که برای ایجاد تعادل در بازر ارز صورت می گیرد. به بیان دیگر دو نرخی بودن ارز می تواند شرایط و بستر عدم تعال در نرخ ارز را ایجاد کند که با یکسان سازی نرخ آن و پرداخت ریالی یارانه ها می توان از راه های فرعی که برای سوداگری در بازار ارز اتخاذ می شود جلوگیری کرد.

هاشمی ادامه داد: در شرایطی که ارز دو نرخی باشد پول قوی، پول ضعیف تر را از دور خارج که می تواند یکی از علت های خروج ارز از کشور موضوع دونرخی بودن آن باشد. بر این اساس، یکی از مشکلات موجود در اقتصاد ما، خروج ارز غیر بازرگانی از کشور است که معمولا با هدف سرمایه گذاری و استفاده مجدد از ارز خارجی با نرخ بالاتر، انجام می شود.

معضلات بزرگنمایی در واردات و کوچک نمایی در صادرات

وی خاطر نشان کرد: در شرایط دو نرخی و حتی چند نرخی بودن ارز، ممکن است اتفاقاتی مانند برزگ نمایی در واردات و کوچک نمایی در صادرات، رخ دهد که تعریف ساده آن تقلب در بازار ارز است و اینگونه می شود که با وجود واردات از طریق ارزهای مبادله ای و ترجیهی و کمک دولت برای کنترل قیمت ها، در بازار برخی از کالاهایی که از طریق ارزهای دولتی وارد می شوند را با نرخی بالاتر از نرخ آن ارز دولتی مشاهده می کنیم.

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: مکانیزم و ماهیت بازار به شکلی است که وقتی ارز دو نرخی شود، برخی از کالاهای موجود در بازار نیز دو نرخی می شوند. برای مثال وقتی کالای آرد برای نانوایی ها دونرخی و شامل آرد سهمیه ای و آزاد است، نمی توان ضمانت کرد که آرد سهمیه ای در نانوایی های آزاد پخت نشود.

هاشمی اظهار کرد: با تک نرخی شدن ارز، باید یارانه کالای اساسی به مصرف کننده تعلق بگیرد. حتی اگر سوبسیدها به تولید اختصاص پیدا کند می توان به تولیدکنندگان گفت که محصولات خود را با ارز آزاد تهیه و تولید کنند و به ازای آن ارز ریالی دریافت کنند و یا از برخی معافیت ها برخوردار شوند. با این حال بهترین روش پرداخت سوبسید، روشی است که سوبسید به مصرف کننده نهایی پرداخت شود، به عنوان مثال ارز تک نرخی و آزاد می شود و مصرف کننده محصول نهایی را با هزینه آزاد خریداری می کند. در طرف دیگر دولت سوبسید ریالی آن را به حساب مصرف کننده واریز می کند.

باید درآمدهای جانبی برای مردم ایجاد کرد

وی افزود: بی شک ارز دو نرخی می تواند شرایط رانت را فراهم کند. تنها راه مهار تورم کمک دولت به ثروتمند کردن و سهیم کردن جامعه در سود تولیدی و اقتصادی کشور است. حتی پرداخت یارانه نیز می تواند در بلند مدت تورم زا باشد. خوشبختانه امروز شرایط اشتغال نسبت به گذشته بهتر است و از لحاط تئوری زمانی که تورم بالا می رود اشتغال بیشتر می شود. به عبارتی بیکاری و تورم رابطه عکس دارند.

این کارشناس اقتصادی گفت: در شرایط برخورداری از اشتغال می توان با ایجاد درآمد جانبی برای مردم مثل اختصاص سهام واقعی و سهام شرکت های بزرگ ملی، درآمدهای جانبی به جامعه اختصاص داد. بی شک مردم بزرگ ترین سرمایه کشور هستند، بنابراین دولت می تواند با اختصاص سهام با ارزش و سودآور ملی به مردم دارایی های مردم را افزایش دهد و در نهایت درآمدهای جانبی آن گسترش پیدا می کند. در این شرایط هزینه تک نرخی شدن ارز به راحتی جبران می شود و حتی زمینه رانت ارزی نیز از میان می رود.

هاشمی در پایان خاطر نشان کرد: در نهایت باید گفت آسان ترین روش، پرداخت مستقیم پول به مردم است اما با سرمایه گذاری برای مردم و ایجاد منافع مالی از طریق تولید و کار برای آنها می توان در شرایط تک نرخی بودن ارز، درآمدهای مردم را به تعادل رساند.

انتهای پیام