بازار خودرو روی لبه تیغ / منتظر گرانی باشیم؟

در این بین رسانه‌ها نیز به سهم خود نقش موثری در شفافیت و مطالبه‌گری از متولیان و عرضه‌کنندگان این صنعت داشته‌اند که در بسیاری موارد موجب رشد و توسعه و اصلاح این بازار شده اما در همین حال گاه مطالبی بازنشر می‌شود که با حقیقت مغایرت دارد؛ به طور مثال اخیرا خبری مبنی بر توافق وزارت صمت و خودروسازان برای تعیین  قیمت خودرو  در سال آینده مبنی بر فرمول هزینه تولید به اضافه ۲.۵ درصد سود منتشر شده است، این در حالیست که اولا اساسا طرح بحث توافق خلاف واقع است و تمام اتفاقات در این صنعت ذیل قانون که همان دستورالعمل شوراست روی داده است.

وی تصریح کرد: ثانیا تعریف یک فرمول جدید برای قیمت‌گذاری خودرو کذب محض است، فرمولی از ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ با عنوان کاست پلاس تعریف شده و در دستورالعمل شورای رقابت آمده که در اجرای آن نیز اخیرا تغییراتی اعمال شده است، یعنی ما اساسا تغییر ماهوی نداشتیم و بحث فرمول جدید برای قیمت‌گذاری خودرو در سال آینده و استنتاج‌ها بر اساس آن گمراه‌کننده است.

توکلی افزود: یک سال است که این صنعت دارد با همین فرمول یعنی قیمت تمام‌شده به علاوه سود عادله کار می‌کند.  پیش از بهمن سال گذشته کشور با بحران عرضه خودرو مواجه بود و در تلاش برای حل این بحران به جای راهکارهای قبلی  اجرای فرمول کاست پلاس در دستورالعمل تعریف شد که البته مزایا و معایبی دارد اما در مقطع کنونی بهترین روش موجود است.

سخنگوی شورای رقابت ادامه داد: به صراحت اعلام می‌کنم هیچ فرمول و دستورالعمل جدیدی برای قیمت‌گذاری خودرو تعریف نشده و وزارت صمت در هماهنگی کامل با شورای رقابت و ذیل مصوبات این شورا رفتار می‌کند و هیچ اتفاق جدیدی قرار نیست بر نحوه قیمت‌گذاری بر بازار خودرو حاکم شود و گمانه زنی‌های غیر مستند تنها به التهاب بازار می‌انجامد.

هسته‌های تفکر اقتصاد لیبرال جریان خود را تحمیل می‌کنند

وی اظهار کرد: برخی از هسته‌های تفکر اقتصاد لیبرال با انتشار اخباری از این دست می‌خواهند جریان موردنظر خود را به بازار تحمیل کند و فاکتورهای دیگر را در نظر نمی‌گیرند.

توکلی خاطرنشان کرد: برای کنترل و تنظیم بازار در همه دنیا سه ابزار قیمت، مقدار و شرایط دسترسی به بازار وجود دارد. در اصلاحیه دستورالعمل جدید گزینه تنظیم از طریق مقدار، اضافه شد و این امکان را فراهم آورد که وزارت صمت بتواند پیشنهادی را ارائه کند و سپس شورا درستی آن را بررسی کند اما در بهمن سال گذشته چنین شرطی وجود نداشت و با توجه به عرضه محدود خودرو در آن زمان تنها این امکان فراهم بود که از ابزار قیمتی برای تنظیم بازار استفاده شود.

وی یادآور شد: قیمت‌گذاری دستوری اساسا امر جذاب یا مورد تاییدی نیست اما در بسیاری از اقتصادها و حتی لیبرال‌ترین اقتصادها، به اقتضای شرایط از این راهکار استفاده می‌شود. کل شورای رقابت هم بر این اعتقاد است که قیمت‌گذاری باید آخرین ابزار کنترل بازار باشد و زمانی اعمال شود که چاره دیگری وجود ندارد.

سخنگوی شورای رقابت ادامه داد: زمانی که صنعت خودرو بیمار است و خودروساز و سیاستگذار وظایف خود را به طور شایسته انجام نداده‌اند نمی‌توان این ابزار را کنار گذاشت و تمام زیان انباشته برآمده از سال‌ها ضعف مدیریتی را از مشتری امروز خودرو ستاند. از سوی دیگر رفتارهای پوپولیستی برای سرکوب قیمت به زیان خودروساز می‌انجامد.

وی افزود: بازار خود نیاز به برقراری تعادل دارد برخی از این شرایط با عبارت رکود یاد کردند اما به باور من می‌توان به جای عبارت رکود از عبارت ثبات که حاصل کوتاه کردن دست دلالان از بازار است، یاد کرد. اتفاقی که سبب شد آن کسی که نیاز واقعی به خودرو دارد با قیمت مناسب آن را از کارخانه خریداری کند.

توکلی در نهایت اظهار کرد: فرمول کاست پلاس مبتنی بر بهای تمام‌شده به اضافه سود است در چنین شرایطی خودروساز نمی‌تواند بگوید در یک سال گذشته ضرر کرده اما زیان مربوط به سال‌های گذشته وجود دارد که باید جبران شود اما نه از جیب مشتری بلکه با رونق موجه این صنعت.