خبر فوری رئیس جمهور برای یارانه بگیران

فرمول پرداخت یارانه‌ نقدی تغییر کرد

در روزهای اخیر مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان اعلام کرد که بر مبنای اجرای صدک‌بندی ۶۰ هزار خانواری که در صدک ۹۹ و ۱۰۰ قرار داشتند از دریافت یارانه حذف و ۶۰ هزار خانوار جدید دارای صدک پایین مشمول دریافت یارانه شدند.

دولت سیزدهم به هیچ عنوان قصد حذف یارانه را ندارد، بلکه هر شش ماه یک بار بر مبنای صدک‌بندی، دهک درآمدی خانوارها را به‌روزرسانی خواهد کرد. بر این اساس ممکن است صدک‌های بالا از دایره دریافت یارانه خارج و صدک‌های پایین وارد شوند.

 «دولت بنا ندارد یارانه نقدی را حذف کند». این موضوع در روزهای اخیر همواره از سوی مسئولان مورد تاکید قرار داشته و وزیر کار به آن اشاره کرد.

به گفته صولت مرتضوی، یارانه نقدی تا میزانی که مصوب بود و اجرا شده حتما ادامه پیدا می‌کند و تحت هیچ شرایطی یارانه نقدی حذف نخواهد شد. اما دولت یک سری سیاست‌های کمک معیشتی و تشویقی برای مردم دارد که بنا بر این است به شکلی بتواند قیمت‌ها را متعادل کند.

اما سوال این است که سیاست‌های معیشتی و تشویقی دولت چیست؟ دولت سیزدهم در راستای ایجاد عدالت اجتماعی و اقتصادی، علاوه بر دهک‌بندی، موضوع صدک‌بندی را مطرح کرده است.

بر این اساس، دهک‌های درآمدی از بعد خانواری خارج و به صورت «نفری» دهک‌بندی می‌شوند تا فاصله دهک‌ها رُند و ساده شود. در گام دوم نیز آنها به صورت «صدک» آورده می‌شوند تا تحلیل بین دهک‌ها ریزتر و دقیق‌تر بررسی شوند؛ از همین رو هر دهک درآمدی تبدیل به ۱۰ قسمت و صدک می‌شود. با اجرای صدک‌بندی، ۷۹ میلیون و ۶۰۰ هزار ایرانی یارانه‌بگیر (حدود ۸۰ میلیون ایرانی) در این چرخه صدک‌بندی می‌چرخند.

صدک‌بندی باعث کوچک‌تر و راحت‌تر شدن تحلیل‌ها خواهد شد و اینگونه امکان دارد فردی در دهک سوم باشد، اما در صدک ۳۹ قرار گیرد و یا فرد دیگری در صدک ۳۱ باشد؛ هر چند هر دوی این افراد در دهک سوم قرار دارند اما صدک آنها فرق دارد.

در روزهای اخیر مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان اعلام کرد که بر مبنای اجرای صدک‌بندی ۶۰ هزار خانواری که در صدک ۹۹ و ۱۰۰ قرار داشتند از دریافت یارانه حذف و ۶۰ هزار خانوار جدید دارای صدک پایین مشمول دریافت یارانه شدند.

طبق قانون بودجه ۱۴۰۲ بند (د) تبصره ۱۷ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف است هر شش ماه یک بار دهک درآمدی خانوارها را به‌روزرسانی کند و براساس رفتار مالی افراد و شاخص‌های مختلف رفاهی تغییرات حاصل می‌شود.

یارانه نقدی در فاز حذف و اضافه / چه تغییراتی در لیست یارانه بگیران رخ می دهد؟

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌گوید: «یارانه نقدی ادامه پیدا خواهد کرد و تحت هیچ شرایطی حذف نمی‌شود.» این در حالی است که اول هفته گذشته، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان، از خروج ۶۰ هزار خانوار از فهرست یارانه بگیران خبر داده بود.

یک هفته پیش که مرحله ۱۵۵ یارانه نقدی واریز شد، برخی از خانوارها که قبلاً در فهرست یارانه نقدی قرار داشتند، مبلغی دریافت نکردند و پیگیری اولیه رسانه‌ها از سازمان هدفمندی و وزارت کار نیز به پاسخ روشن و صریحی نرسید.

در این شرایط، ابتدا سناریوی تکرار اختلال بانکی مطرح شد که در آذرماه رخ داده بود؛ اما بعد از چند ساعت این سناریو از سوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها رد شد و جای آن را اظهارنظر منابع آگاه در مورد حذف یارانه حدود ۵۰ هزار نفر گرفت؛ اظهارنظری که البته نه‌تنها تکذیب نشد، بلکه با اختلاف سه روز، اطلاعات تکمیلی آن با اختلاف چند برابری افراد حذف شده، از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتشر شد.

اصل ماجرا حذف شدن یا نشدن یارانه نقدی که صولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مورد آن صحبت کرده و برخی آن را به‌واسطه حذف اخیر برخی یارانه بگیران، اشتباه می‌دانند، این است که از منظر دولت، فهرست حدود ۷۸ میلیون نفری یارانه بگیران قرار نیست تغییر کند و اعتبار موردنیاز برای پرداخت یارانه معیشتی به این افراد طبق روال گذشته تأمین و واریز می‌شود.

این در حالی است که در قانون، از همان زمان اجرای هدفمندی یارانه‌ها، دولت موظف بود یارانه ثروتمندان را قطع کند و در قوانین بودجه نیز همواره این اجاره برای دولت محفوظ مانده است. بر این اساس، اظهارات مرتضوی به معنای تغییر نکردن فهرست کلی یارانه بگیران و اجرا نشدن قانون حذف یارانه ثروتمندان، نادرست نیست.

در آن‌سوی ماجرا اما، با تغییر دهک بندی به صدک بندی، مقرر شد در بازه‌های زمانی ۶ ماهه، آزمون وسع خانوارها تجدید شود و خانوارهایی که طبق این آزمون در محدوده ۷۸ میلیون نفری قرار می‌گیرند، این مبلغ را دریافت کنند. در این وضعیت، افرادی که در دهک ۹۰ جای می‌گیرند همچنان مشمول دریافت یارانه نقدی هستند اما چنانچه خانواری از دهم ۹۰ به ۹۱ منتقل شود، یارانه نقدی آن قطع می‌شود. در مقابل خانواری که از دهم ۹۱ به دهک ۹۰ برسد، وارد فهرست دریافت یارانه نقدی خواهد شد.

این موضوع در اطلاعیه شنبه گذشته وزارت کار نیز اعلام شده بود. در این اطلاعیه، علیرضا محمدی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان از اعمال به‌روزرسانی جدید پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان خبر داده و گفته بود: آن دسته از افرادی که در یک سال گذشته به دلایل مختلف نسبت به دهک‌بندی اعتراض داشتند، در این مرحله ضمن بررسی و بهبود در روش وسع‌سنجی خانوارها و اعمال داده‌های جدید، دهک فعلی افراد مشخص و تعیین شده است.

طبق اعلام وزارت کار، در این آزمون وسع، جابه‌جایی افراد در دهک‌های مختلف درآمدی بسیار اندک بوده و در به‌روزرسانی جدید ضمن اینکه ۶۰ هزار خانوار به صدک‌های بالایی ارتقا پیدا کرده و از فهرست مشمولان دریافت یارانه خط خورده‌اند، ۶۰ هزار خانوار جدید نیز با ورود به صدک‌های پایین‌تر مشمول دریافت یارانه معیشتی شدند.

با توجه به اینکه در هر صدک حدود ۲۹۰ خانوار قرار دارند، در آزمون وسع اخیر جایگاه کمتر از ۲۱ درصد خانوارهای صدک ۹۰ تغییر کرده و یارانه آنها حذف شده است که در مقابل با مشمول شدن همین تعداد از خانوارهای خارج از فهرست، مجموع اعتبار تخصیصی دولت بدون تغییر مانده است.