گرانی بنزین در بودجه 1403 / شایعه یا واقعیت ؟!

سالاری روز گذشته (شنبه، ۱۶ دی‌) در حاشیه آیین امضای قرارداد واگذاری ۴۵۰ هکتار از اراضی منطقه ویژه اقتصادی به‌منظور احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی، اظهار کرد: مصرف بنزین کشور در ماه‌های گذشته به‌طور میانگین روزانه حدود ۱۱۶ میلیون لیتر بود که این مقدار در روندی کاهشی، در ماه جاری به ۱۱۳ میلیون لیتر رسیده است و اگر روند همچنان کاهشی باشد، امیدواریم بتوانیم مصرف را مدیریت کنیم.

این در حالی است که در آبان ماه، وزارت نفت از رشد ۳۸ درصدی مصرف بنزین طی سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ خبر داده بود. پیش‌تر نیز جعفر‌سالاری‌نسب -مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌‌‌های نفتی ایران- در رابطه با جدی شدن روند ناترازی سوخت وسایل نقلیه هشدار داده بود.

افزایش مصرف بنزین -در کل حامل‌های انرژی- به خاطر یارانه‌ای که روی آن‌ها پرداخت می‌شود به سمت مخارج دولت فشار وارد می‌کند. از سوی دیگر تورم ارزش واقعی بنزین را کاهش داده است. بنابراین افزایش مصرف آن و تورم باعث می‌شود هزینه حقیقی یارانه آن روز به روز برای دولت افزایش پیدا کند.

تیرماه سال جاری، معاون برنامه‌‌‌ریزی وزارت نفت نیز با اشاره به اینکه ­در زمینه مصرف انواع حامل‌های انرژی وضعیت مناسبی نداریم گفته بود: دو سال پیش میانگین مصرف روزانه بنزین ۸۸ میلیون لیتر بوده، اما اکنون به ۱۲۲ میلیون لیتر رسیده است.

همچنین جواد اوجی -‌وزیر نفت‌-  در مصاحبه‌‌‌ای در اواسط تابستان گذشته در رابطه با میانگین مصرف بنزین در کشور گفته بود: سال ۱۴۰۱ میانگین مصرف بنزین در کشور ۱۰۳ میلیون لیتر در روز بود اما با افزایش تردد در تابستان، به میانگین روزانه ۱۱۹ تا ۱۲۰ میلیون لیتر رسیده‌‌‌ایم.

 بنزین در بودجه ۱۴۰۳ گران می‌شود؟

با وجود فشاری که مصرف بنزین به مخارج دولتی وارد می‌کند افزایش قیمت بنزین در ایران مساله‌ای بسیار پیچیده و سیاسی شده است و کم‌تر کسی علاقه دارد درباره آن -مخصوصا درباره افزایش قیمتش- صحبت کند.

رحیم زارع -‌سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ مجلس‌- صبح امروز (یکشنبه – 17 دی) گفت: دولت هیچ‌بندی برای گرانی بنزین در بودجه سال آینده نیاورده است.

سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا قیمت بنزین در سال آینده افزایش می‌یابد، گفت: در لایحه بودجه ۱۴۰۳ هیچ اسمی از گران شدن حامل‌های انرژی نیامده، ما هم در مجلس برآورد و پیش‌بینی‌مان بر این است که هیچ چیزی گران نمی‌شود و تبصره ۱۴ معروف که هدفمندی یارانه‌ها را با آن می‌بندیم بر همین اساس است.

سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ اظهار کرد: اینکه بنده یک مصاحبه کردم و گفتم دولت می‌تواند این کار را انجام دهد بر اساس قانونی بوده که در سال ۸۸ هدفمندی یارانه‌ها اجرا شده و بر اساس آن، این اختیار را به دولت داده است، اما دولت وقتی اضافه می‌کند باید در قانون بودجه آن مبالغ و منابعی را که برایش حاصل می‌شود را در بحث مصارف بودجه بیاورد و مصارفش را مشخص کند، چون در لایحه چیزی نیامده است ما نمی‌توانیم بگوییم که دولت آن را اضافه می‌کند. قطعا مجلس هیچ رقمی را برای حامل‌های انرژی به‌ویژه بنزین و گازوئیل اضافه نخواهد کرد.

چرا نباید گفته‌ها درباره ثابت ماندن قیمت بنزین را قطعی در نظر گرفت؟

نگاهی به نحوه تصمیم‌گیری درباره افزایش قیمت بنزین در آبان سال ۱۳۹۸، این نکته را روشن می‌کند که موضوع بنزین مساله‌ای سیاسی و حتی امنیتی شده است.

همین نکته را به در سیزدهم ماه جاری معاون سازمان برنامه و بودجه با عبارت جالب «فرا بودجه‌ای» توضیح داد.

حمید امانی‌همدانی در این باره گفته بود: در خصوص افزایش قیمت بنزین همانطور که گفته شد، فرابودجه‌ای است… در واقع اتخاذ چنین تصمیمی نیازمند سران سه قواست و باید تمام قوا با هم سر این موضوع تصمیم‌گیری کنند.