ادعای آزادسازی پولهای مسدود شده ایران در کره جنوبی نادرست بود؟
شکایت ایران از کره جنوبی / قیمت دلار افزایش می یابد! + علت
خبر آزادسازی ارزهای بلوکه شده ایران از کشورهای مختلف از آن دست اخباری است که بارها و بارها در رسانهها منتشر شده، اما جز مجوز پرداخت 2.7 میلیارد دلار از حدود 8 میلیارد دلار منابع بلوکه شده ایران در عراق که در خرداد ماه امسال صادر شد و قرار بر این شد تا این پول در کشور ثالث (عمان) تبدیل به کالای اساسی شود و به ایران بیاید هنوز اتفاق مهم دیگری در این خصوص نیفتاده است.

طی سالهای اخیر، به اذعان مقامات دولتی اقدامات متعددی برای آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در کره جنوبی انجام شد، اما تاکنون به دلیل برخی کارشکنیها، منابع ارزی ایران در کره جنوبی به حساب بانکهای ایرانی واریز نشده است، بخش عمدهای از پولهای مسدود شده ایران مربوط به فروش نفت قبل از رفع تحریمها میشود یعنی زمانی که ایران میتوانست بهطور قانونی نفت را بفروشد، اما نتوانست این منابع را به ایران بازگرداند و پس از آن هم با شدت گرفتن تحریمهای امریکا بازگرداندن این منابع ارزی غیرقانونی شد. مطابق برآورد سرویس تحقیقات کنگره امریکا در سال ۲۰۲۰ میزان داراییهای بلوکه شده ایران شامل وجوه بلوک شده در حسابهای خارجی ایران، املاک و مستغلات و اموال ناشی از فروش محصولات ایران در بازارهای جهانی بهطور میانگین بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلار برآورد شده است.در این میان روز گذشته تصویر نامهای رسمی از سوی دولت ابراهیم رییسی به مجلس در رسانهها منتشر شد مبنی بر شکایت ایران از کره جنوبی با هدف بازپس گرفتن 7 میلیارد دلار بدهی این کشور به ایران .
این در حالی است که مقامهای دولت در ماههای گذشته بارها یا از توافق بر سر دریافت این پول از کره جنوبی خبر دادهاند یا از بازپس گرفتن آن، ادعایی که انتشار نامه مذکور اکنون آن را در هالهای از ابهام فرو میبرد.
کره جنوبی تحریمهای امریکا را بهانه کرده است
مسعود دانشمند، کارشناس مسائل اقتصادی در واکنش به نامه شکایت ایران از کره جنوبی درباره پیگیری حقوقی و استرداد مطالبات از بانکهای این کشور به «اعتماد» گفت: این شکایت منطقی بوده و ایران باید نارضایتی خود را از عدم پرداخت 7 میلیارد دلار معوقهاش اعلام میکرد، اما اینکه چرا تا امروز این معوقه از سوی کره جنوبی به ایران پرداخت نشده را باید مورد بررسی قرار داد که ظاهر قضیه به این شکل است که کره جنوبی به تحریمهای امریکا استناد کرده است.
دانشمند ادامه داد: البته پیش از این قرار بر این بود که بین دو کشور کره جنوبی و امریکا توافقاتی در زمینه آزادسازی این منابع در قالب کالایی انجام شود که در این زمینه هم امریکاییها دستور آزادسازی به این شیوه را ندادند و کره جنوبی هم برای این موضوع به میزان تبادلات تجاری و سیاسی خود با امریکا و ایران توجه کرد.
بدهی چین به ایران 45 میلیارد دلار است
این عضو اتاق بازرگانی ایران افزود: پولهای بلوکه شده ایران تنها مربوط به کره جنوبی نمیشود و در عراق هم منابع بلوکه شده ایران وجود دارد و تا زمانی که امریکاییها اجازه ندادند، این منابع آزاد نشد البته قرار بر این شد تا منابع آزاد شده عراق ابتدا به عمان برود و عمانیها هم با نظر امریکاییها سفارش کالایی ایران را انجام دهند.
این فعال اقتصادی در مورد منابع بلوکه شده ایران در چین هم گفت: حدود 45 میلیارد دلار بدهی چین به ایران است که هنوز پرداخت نشده است و با هند هم همین مساله را داریم که بدهیشان را تسویه نکردهاند.
باید فکری اساسی برای رفع تحریمهای امریکا شود
او تصریح کرد: مشکلات ایران باید به صورت ریشهای حل شود که در این زمینه چندین مساله وجود دارد؛ اول اینکه باید فکری اساسی برای رفع تحریمهای امریکا شود و دوم اینکه موضوعات مربوط به FATF و سوییفت بانکی حل شود تا بتوانیم این منابع را در صورت آزادسازی وارد ایران کنیم.
دانشمند خاطرنشان کرد: سالهاست که برای صادرات نمیتوانیم پولمان را بگیریم و در بخش واردات هم نمیتوانیم پول نقد بپردازیم که از معضلات مهم تجار شده است و این معضلات هم به تحریمهای امریکا و اتحادیه اروپا برمیگردد و بخش دیگر آن هم به سوییفت بانکی و FATF برمیگردد و اینکه هیچ ارتباطی با بانک جهانی نداریم که انتظار میرود همه این مشکلات را دولت مدیریت کند.
مشکل اصلی ایران، تحریمهاست
پیمان مولوی، کارشناس اقتصادی نیز در مورد شکایت ایران از کره جنوبی گفت: مشکل اصلی ایران تحریمهاست و تا زمانی که مشکلات تحریمی ایران حل نشود ما با یک موضوعی به نام پولهای بلوکه شده پرنده روبهرو هستیم و علت آن این است که این پولها یکباره از عراق پر میزد و به عمان میرود و از عمان هم قرار است کالایی مثل غذا یا دارو به ایران بفرستند و نحوه هزینهکرد آن هم در اختیار ایران نیست.
450 میلیارد دلار عدمالنفع در 4 دولت گذشته
مولوی ادامه داد: اقتصاد ایران در 12 سال گذشته 450 میلیارد دلار هزینه فرصت صادرات نفت خود را از دست داده است و در 4 دولت گذشته این رقم عدمالنفع به وجود آمده که یک بخشی از این میزان تورم بالا و کاهش ارزش ریال در کشور که همه با آن درگیر شدهاند هم به نبود پول و افزایش تحریمها برمیگردد.
این کارشناس اقتصادی افزود: واقعیت این است که ما اصل موضوع که برداشتن تحریمهاست را رها کردهایم و به حاشیه میپردازیم، این در حالی است که خبر مربوط به آزادسازی 7 میلیارد دلار حدود 18 تا 19 بار در دولتهای مختلف مطرح شده است و امروز هم شاهد شکایت دولت بابت عدم پرداخت این پولهای بلوکه شده از کره جنوبی هستیم.
او تصریح کرد: اگر همین امروز همه مشکلات حل شود و 7 میلیارد دلار هم به حساب بانک مرکزی ایران واریز شود و قابل برداشت هم باشد باز هم رقمی برای اقتصاد ایران نیست، چراکه امسال 30 تا 40 میلیارد دلار تقاضای جدید نقدینگی در اقتصاد ایران داریم که 6 برابر این رقم 7 میلیارد دلار است.
هیچ یک از این منابع به صورت نقدی وارد ایران نمیشود
مولوی گفت: این منابع جز کره جنوبی در چین و عراق هم وجود دارد و تا زمانی که تحریمها برقرار باشد هیچ کدام از این کشورها این منابع را به صورت نقدی در اختیار ایران قرار نخواهند داد و این منابع ممکن است به کالاهایی تبدیل شود که کشور هم به آن نیازی نداشته باشد مانند چای که از سریلانکا به ایران آمد که ما الزاما به آن نیازی نداشتیم و قیمت آن هم گرانتر هم شد و این هزینه بالاتر هم از جیب مردم پرداخت شد.
این اقتصاددان گفت: 7 میلیارد دلار در مقابل میزان نقدینگی خلق شده در یکسال گذشته که در ابتدای سال 1402 حدود 6300 میلیارد تومان بود و در انتهای سال هم قرار است تا 30 درصد دیگر رشد داشته باشد رقمی نیست، ضمن اینکه اگر این میزان رشد 30 درصدی را تقسیم بر نرخ دلار یعنی 50 هزار تومان بکنیم تا 35 میلیارد دلار تقاضای جدید در اقتصاد ایران میشود که باید این میزان درآمدی کسب شود.
او افزود: در صورتی هم که همه منابع بلوکه شده ایران آزاد شود باز هم به صورت دلاری وارد ایران نخواهد شد و به غذا و دارو تبدیل خواهد شد که شبیه برنامه نفت در مقابل غذاست.
ندا جعفری / اعتماد