اختلاف تقاضای خودرو وارداتی و داخلی

اختلاف تقاضا برای خودروهای وارداتی و داخلی: چرا بازار خودروهای وارداتی سرد است؟

بازار خودرو در ایران همچنان با چالش‌هایی بزرگ روبرو است، به ویژه در حوزه خودروهای وارداتی. در پاییز امسال، سومین مرحله از فروش خودروهای وارداتی با حضور ۱۳ شرکت مختلف، از جمله ایران‌خودرو، سایپا و بهمن‌موتور، آغاز شد. در این مرحله، ۲۱ مدل خودرو وارداتی از طریق سامانه یکپارچه برای فروش به متقاضیان عرضه شد. اما برخلاف آنچه که انتظار می‌رفت، این فروش‌ها با استقبال بسیار کمتری نسبت به خودروهای داخلی روبرو شد.

آمار فروش خودروهای وارداتی و داخلی

در این مرحله از فروش خودروهای وارداتی، بیش از ۷۳ هزار نفر در سراسر کشور برای خرید خودرو ثبت‌نام کردند. این در حالی است که فقط شش هزار خودرو وارداتی از طریق قرعه‌کشی به متقاضیان تعلق می‌گرفت. به عبارت دیگر، از هر ۱۳ نفر یک نفر شانس برنده شدن داشت. این آمار نشان می‌دهد که تقاضا برای خودروهای وارداتی هنوز هم فاصله زیادی با عرضه آن‌ها دارد و حجم عرضه خودروهای وارداتی هیچ‌گونه تناسبی با تقاضای واقعی بازار ندارد.

در مقابل، فروش خودروهای داخلی با استقبال چشمگیری روبرو است. برای مثال، در پیش‌فروش محصولات ایران‌خودرو که در شهریور امسال پس از وقفه‌ای ۲.۵ ساله از سر گرفته شد، بیش از ۳ میلیون نفر در سامانه ثبت‌نام کردند، در حالی که حجم عرضه محصولات ایران‌خودرو تنها حدود ۱۱۵ هزار دستگاه اعلام شده بود. این آمار نشان می‌دهد که خودروهای داخلی همچنان با تقاضای بیشتری نسبت به خودروهای وارداتی روبرو هستند.

چرا خودروهای وارداتی چنین فروش پایینی دارند؟

یکی از دلایل اصلی استقبال کم از خودروهای وارداتی، محدودیت‌های تعرفه‌ای و قیمت‌گذاری است. سقف قیمت واردات خودرو به ایران ۲۰ هزار یورو تعیین شده است، که شرکت‌های واردکننده مجبورند مدل‌هایی را وارد کنند که با این محدودیت تطابق داشته باشند. به همین دلیل، بسیاری از خودروهای وارداتی به نسخه‌های ساده و کم آپشن خود رسیده‌اند تا بتوانند این محدودیت را رعایت کنند. به عنوان نمونه، مدل کیا اسپورتیج ۲۰۲۴ که یکی از محبوب‌ترین مدل‌های وارداتی در سومین مرحله فروش بوده، در ایران با موتور ۱.۵ لیتری وارد شده است تا سقف قیمت ۲۰ هزار یورو رعایت شود.

همچنین، برخی مدل‌ها مانند کیا K5 که به ایران وارد شده، نسخه‌های کم آپشن و ساده‌ای هستند که حتی برخی امکانات رفاهی همچون صندلی‌های چرمی، سقف پانوراما، و گرمکن یا سردکن صندلی را از دست داده‌اند. در عوض، برخی آپشن‌های ابتدایی مانند ترمز ABS و کیسه هوای راننده و سرنشین به عنوان ویژگی‌های خودرو معرفی می‌شوند. این امر موجب شده تا خودروهای وارداتی علی‌رغم قیمت بالاتر، از نظر امکانات و ویژگی‌ها جذابیت کمتری برای مشتریان ایرانی داشته باشند.

تعرفه و قیمت‌گذاری خودروهای وارداتی

یکی دیگر از عواملی که باعث عدم استقبال از خودروهای وارداتی می‌شود، تعرفه‌های بالای واردات است. طبق قوانین جدید، تعرفه واردات خودروهای خارجی به ایران برای سال آینده احتمالاً به ۱۰۰ درصد خواهد رسید، که باعث افزایش بیشتر قیمت‌ها در بازار می‌شود. به‌عنوان مثال، قیمت کیا K5 در بازار ایران پس از واردات به مبلغ ۲ میلیارد و ۵۹۸ میلیون تومان می‌رسد، در حالی که در بازار آزاد، همین خودرو حدود ۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان قیمت خورده است. این اختلاف قیمت‌های شدید بین بازار آزاد و سامانه یکپارچه باعث می‌شود که مشتریان تمایلی به خرید خودروهای وارداتی از طریق سامانه نداشته باشند.

آینده واردات خودرو به ایران

با توجه به این اختلاف‌ها و چالش‌های موجود، هنوز هم تقاضا برای خودروهای داخلی بیش از خودروهای وارداتی است. از طرفی، بسیاری از خودروهای وارداتی با محدودیت‌های مختلف و نسخه‌های ساده‌تر به بازار ایران وارد می‌شوند که منجر به کاهش تمایل مشتریان به خرید این خودروها می‌شود. با این حال، از آنجایی که واردات خودرو می‌تواند به رقابت در بازار کمک کند و موجب کاهش قیمت‌ها شود، احتمالا در آینده شاهد رشد نسبی در تقاضا برای خودروهای وارداتی خواهیم بود، به شرطی که شرایط اقتصادی و تعرفه‌ها تغییراتی به نفع خریداران پیدا کند.

در نهایت، اختلافات موجود بین تقاضا و عرضه خودروهای وارداتی و داخلی، نشان‌دهنده این است که بازار خودرو ایران همچنان با چالش‌هایی روبرو است که نیازمند توجه بیشتر سیاست‌گذاران و تولیدکنندگان است.