واریز دو میلیارد دلار ارز در جیب بازار خودرو/ پشت پرده ماجرا چیست ؟

در حالی که لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ هنوز در دست بررسی توسط کمیسیون تلفیق مجلس قرار دارد و به صحن علنی نیامده است، دولت پیشنهاد داده که برای واردات خودرو در سال آینده، سقف تخصیص ارز به دو میلیارد دلار افزایش یابد. این پیشنهاد در حالی مطرح می‌شود که دولت سیزدهم در سال‌های گذشته تنها یک میلیارد دلار برای واردات خودرو اختصاص داده بود و حالا این افزایش دو برابری، سوالات و گمانه‌زنی‌هایی را در مورد آینده بازار خودرو به وجود آورده است.

افزایش دو برابری ارز تخصیص یافته، آیا واقعیت دارد؟

پیشنهاد دو میلیارد دلاری برای واردات خودرو در شرایطی از سوی دولت مطرح شده که مدیران بانک مرکزی هنوز مشخص نکرده‌اند که آیا این مقدار ارز به همان میزان تخصیص داده خواهد شد یا خیر. در واقع، آنچه که دولت در لایحه بودجه مطرح کرده، با سیاست‌های بانک مرکزی و شرایط ارزی کشور تا به امروز تطابق ندارد. از سوی دیگر، همچنان معلوم نیست که چرا دولت در اولین لایحه بودجه خود برای سال ۱۴۰۴ سقف ارز تخصیص یافته به واردات خودرو را این‌گونه بالا برده است.

چالش‌های تخصیص ارز برای واردات خودرو

از شهریور ۱۴۰۱ که آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو در هیئت دولت سیزدهم تصویب شد، تخصیص ارز برای واردات خودرو همواره یکی از چالش‌های اصلی بوده است. در این مدت، بانک مرکزی به دلیل تحریم‌ها و نیاز ارزی کشور، ترجیح داده ارز را به صورت محدود و قطره‌چکانی به واردات خودرو اختصاص دهد. حالا اما دولت در لایحه بودجه سال آینده پیشنهاد کرده که این سقف افزایش یابد، در حالی که هنوز در عمل تغییرات قابل توجهی در میزان ورود ارز به کشور از مسیر صادرات مشاهده نمی‌شود.

احتمال تخصیص ارز برای خودروهای جانبازان

گمانه‌زنی‌ها نشان می‌دهد که دولت شاید در نظر دارد این دو میلیارد دلار را علاوه بر تخصیص برای واردات خودروهای عادی، برای واردات خودروهای جانبازان نیز اختصاص دهد. در حالی که واردات خودرو برای جانبازان از سوی دولت سیزدهم مصوب شده است، هنوز خبری از واردات این خودروها نیست و دلیل اصلی آن، کمبود ارز عنوان شده است. حدود ۲۷ هزار جانباز برای دریافت خودروهای وارداتی ثبت‌نام کرده‌اند، اما به دلیل محدودیت‌های ارزی، این واردات به تعویق افتاده است.

سناریوهای پیش رو برای بازار خودرو

اگر سقف دو میلیارد دلار برای واردات خودرو به تصویب برسد و این ارز به واردات خودروهای متقاضیان عادی و جانبازان اختصاص یابد، دو سناریو محتمل برای بازار خودرو به وجود می‌آید:

1. افزایش تیراژ واردات خودرو: در صورت تخصیص ارز به میزان ۲ میلیارد دلار، واردات خودروهای بیشتری به کشور انجام خواهد شد. این افزایش واردات می‌تواند بر بازار تاثیرگذار باشد و به کاهش قیمت خودروهای وارداتی و حتی برخی خودروهای مونتاژی کمک کند.

2. واردات خودروهای جانبازان: اگر بخشی از این ارز به واردات خودروهای جانبازان اختصاص یابد، این اقدام می‌تواند بخشی از نیاز بازار خودرو را که به دلیل محدودیت‌های سقفی قیمت در آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو امکان ورود نداشته، تامین کند. واردات خودروهای جانبازی می‌تواند اثر مثبتی بر تنوع خودروهای موجود در بازار بگذارد و به کاهش قیمت‌ها در این بخش کمک کند.

تاثیر بر قیمت‌های بازار خودرو

اگر واردات خودروهای جانبازی به‌طور رسمی آغاز شود و ارز تخصیص یافته برای این منظور استفاده شود، می‌توان انتظار داشت که این اقدام تأثیر زیادی بر قیمت‌های بازار خودرو داشته باشد. خودروهای وارداتی با تنوع مدل‌ها و قیمت‌های متفاوت می‌توانند رقابت را در بازار تقویت کرده و فشار قیمتی بر محصولات داخلی ایران‌خودرو و سایپا را کاهش دهند.

به طور کلی، افزایش واردات خودرو، چه برای متقاضیان عادی و چه برای جانبازان، می‌تواند به بهبود شرایط عرضه و تقاضای خودرو در بازار منجر شود و در نهایت، شاهد کاهش قیمت‌ها و بهبود وضعیت بازار خودرو باشیم.

نتیجه‌گیری

در حالی که وعده‌های دولت در مورد افزایش تخصیص ارز برای واردات خودرو به نظر امیدوارکننده می‌رسد، هنوز بسیاری از سوالات بی‌پاسخ مانده است. آیا دو میلیارد دلار ارز تخصیص یافته برای واردات خودرو به واقعیت خواهد پیوست یا همچنان با محدودیت‌های ارزی و تحریمی روبه‌رو خواهیم بود؟ تنها زمان می‌تواند این سوالات را پاسخ دهد.