هزینه جدید ساخت نهضت ملی مسکن متری چند میلیون شد؟

دولت هنوز نتوانسته است خود را متقاعد کند که از تصدی‌گری بخش مسکن دست بکشد و این مسأله، یکی از دلایل اصلی مشکلات موجود در این حوزه است. تا زمانی که دولت در امور مسکن دخالت کند و به‌جای تمرکز بر سیاست‌های تسهیل‌گر، درگیر مدیریت جزئیات پروژه‌ها باشد، نباید انتظار تحول چشمگیری داشت.

قرار بود هر سال یک میلیون واحد مسکونی در قالب نهضت ملی مسکن ساخته شود، اما امروز کمتر از ۱۰۰ هزار واحد هم به مردم تحویل داده نشده است. پروژه‌هایی که در حال اجرا هستند، به‌دلیل تورم و قیمت‌های دستوری، یا به کندی پیش می‌روند یا به‌طور موقت متوقف شده‌اند.

به گفته وی، برای تحقق هدف تولید مسکن، وزارت راه و شهرسازی باید با صنعت ساخت و ساز کشور و انبوه‌سازان به‌طور جدی‌تر همکاری کند. بدون این هم‌افزایی، تحولی در تولید مسکن ایجاد نخواهد شد. در حالی‌که سیاست‌های دولت در زمینه مسکن به طبقات کم‌بضاعت جامعه معطوف است، این قشر از جامعه از امکانات اقتصادی ضعیفی برخوردارند، در حالی که نه بودجه کافی برای تامین مسکن آن‌ها در نظر گرفته شده و نه وام‌ها و آورده‌های متقاضیان برای تامین هزینه‌های ساخت کافی است.

هزینه ساخت یک واحد ۷۵ متری در نهضت ملی مسکن برای مصرف‌کننده بیش از ۱.۳ میلیارد تومان برآورد می‌شود. این مبلغ شامل ۵۵۰ میلیون تومان تسهیلات بانکی است و مابقی آن باید توسط متقاضی تأمین شود. اما متقاضیان قادر به پرداخت این مبلغ نیستند و علاوه بر این، توان پرداخت اقساط وام‌ها را هم ندارند. به‌علاوه، نحوه دریافت آورده متقاضیان که در اقساط طولانی‌مدت و با فاصله‌های شش ماهه انجام می‌شود، باعث می‌شود که در نهایت، با افزایش تورم، متقاضیان در پایان دوره نیز بدهکار شوند.

برای حل این مشکل، یکی از راهکارها این است که دولت بخش خصوصی و انبوه‌سازان را در پروژه‌های نهضت ملی مسکن به مشارکت بیاورد. دولت می‌تواند زمین‌های موردنیاز را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد و به جای آن، واحدهای مسکونی را به انبوه‌سازان واگذار کند تا در نهایت، تولید مسکن به سرعت بیشتری انجام گیرد.

اما متاسفانه با وجود مذاکراتی که در این زمینه صورت گرفته، وزارت راه و شهرسازی هنوز به‌طور جدی از پیشنهاد مشارکت با بخش خصوصی حمایت نمی‌کند. این در حالی است که در سطح کلان، مدیران ارشد وزارتخانه قول همکاری می‌دهند، اما در عمل، موانع سیستم اداری مانع از اجرایی شدن این برنامه‌ها می‌شود.

به گفته وی، تا زمانی که تحول اساسی در ساختار اداری وزارت راه و شهرسازی ایجاد نشود و بخش خصوصی وارد گود نشود، نمی‌توان انتظار داشت که تولید مسکن افزایش یابد و مشکلات مسکن حل شود.

از نظر هزینه‌ها، قیمت ساخت هر متر مربع واحد مسکونی در پروژه‌های نهضت ملی مسکن برای انبوه‌سازان حدود ۸ میلیون تومان است که با تعدیل‌ها به ۱۱ میلیون تومان می‌رسد. این هزینه، برای متقاضیان به‌صورت مفید در نظر گرفته نمی‌شود و آن‌ها باید هزینه‌های اضافی را جداگانه پرداخت کنند. در مجموع، هزینه مفید ساخت هر متر مربع واحد مسکونی در این پروژه‌ها حدود ۱۸ میلیون تومان است.

به این ترتیب، برای حل مشکلات بخش مسکن، باید دولت از تصدی‌گری خود دست بکشد و با ایجاد فضای مناسب برای مشارکت بخش خصوصی، به انبوه‌سازان اجازه دهد تا با همکاری هم، مشکل مسکن را حل کنند.