زنگ خطر برای سپرده‌گذاران/ وضعیت ۴ بانک خصوصی بحرانی شد!

محمدصادق عبداللهی‌پور، دانشجوی دوره دکتری بانک‌داری، با انتشار نموداری در کانال تلگرامی بانک‌دار، به وضعیت نامطلوب چهار بانک خصوصی دی، ایران‌زمین، سرمایه و آینده در نسبت کفایت سرمایه به دارایی‌های غیرجاری اشاره کرده است. این چهار بانک به دلیل ساختار سهام‌داری خود به عنوان بانک‌های خصولتی شناخته می‌شوند؛ بانک دی با منابع بنیاد شهید، بانک سرمایه با منابع آموزش و پرورش و صندوق ذخیره فرهنگیان، و بانک ایران‌زمین با منابع بنیاد تعاون ارتش تأسیس شده‌اند. بانک آینده نیز از ادغام دو بانک خصوصی ایجاد شده و متعلق به علی انصاری، مالک برندهای بازار مبل و بازار موبایل ایران است.

نسبت کفایت سرمایه، توانایی یک بانک در پرداخت دیون و مواجهه با ریسک‌های اعتباری و عملیاتی را نشان می‌دهد، در حالی که نسبت تسهیلات غیرجاری نیز نشان‌دهنده میزان وام‌های غیرجاری به کل وام‌های بانک است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که این چهار بانک در نسبت کفایت سرمایه به محدوده منفی ۱۰۰ درصد و در نسبت تسهیلات غیرجاری به محدوده ۲۰ تا ۳۰ درصد رسیده‌اند، که نشان‌دهنده ریسک بالای اعتباری آنهاست.

تحلیل‌ها نشان می‌دهند که این بنگاه‌ها با عملیات بانکی معمول خود نمی‌توانند از وضعیت خطرناک فعلی فرار کنند و در صورت عدم دخالت بانک مرکزی، احتمال ورشکستگی‌شان افزایش می‌یابد. در مقابل، بانک‌های ملی، ملل و شهر نیز با کفایت سرمایه منفی و نسبت بالای دارایی‌های غیرجاری مواجه‌اند، اما هنوز به مرحله غیرقابل بازگشت نرسیده‌اند.

بر اساس گزارش‌ها، بانک خاورمیانه بهترین عملکرد را دارد، در حالی که بانک‌های سامان، پاسارگاد، مسکن، سینا و پست بانک نیز نمره بالایی در این شاخص کسب کرده‌اند. رئیس کل بانک مرکزی در گذشته اعلام کرده بود که با بانک‌های مشکل‌دار برخورد خواهد شد و به ۸ بانک برنامه اصلاح ناترازی داده شده است.

دولت جدید، به‌ویژه با تأکید بر منافع عموم مردم، باید نسبت به رفتارهای شبکه بانکی و بانک‌های ناتراز حساس‌تر باشد. انتظار می‌رود که سیاست‌های جدید در مواجهه با تخلفات بانک‌ها به مراتب جدی‌تر از دولت‌های قبلی باشد و دیدگاه عدالت‌طلبی و اصلاح‌طلبی در این زمینه به مرحله عمل برسد. اکنون این سؤال مطرح است که بانک مرکزی چه اقداماتی در قبال این بانک‌های ناسالم انجام خواهد داد و آیا می‌تواند از وضعیت بحرانی آنها جلوگیری کند.