راه دشواری پیش روی تیم اقتصادی دولت چهاردهم است/ حمایت قاطع ظریف از پزشکیان معادله انتخابات را برهم زد

به گزارش اقتصاد 100، عفیفه عابدی تحلیل‌گر مسائل سیاسی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی دلایل پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری گفت: پیروزی آقای پزشکیان حاصل عوامل مختلفی بود. هر چند تائید صلاحیت ایشان به عنوان یکی از کاندیداهای اختصاصی جناح اصلاحات شور اولیه را برای انتخابات ایجاد کرد. اما مهم‌ترین عامل را باید حمایت آقای ظریف وزیر خارجه سابق ایران دانست. حمایت قاطع آقای ظریف معادله بین آقای پزشکیان و سایر کاندیداها را برهم زد و با علاقه و اعتماد عمومی که در جامعه ایرانی به آقای ظریف به عنوان منعقدکننده توافق هسته‌ای وجود دارد، باعث شد ادبیات مصالحه‌جویانه آقای پزشکیان و وعده‌های اجتماعی و اقتصادی ایشان برای مردم باورپذیرتر باشد.

وی افزود: در طرف مقابل در جبهه انقلاب نیز ائتلافی به نفع آقای قالیباف که چهره معتدل‌تر، عملگراتر و قابل اعتمادتری برای جبهه انقلاب و افکار عمومی بود، رخ نداد. بدین ترتیب آقای پزشکیان و آقای جلیلی به پشتوانه آرای سنتی خود به دور دوم راه یافتند. در حالی که در دور دوم نقش‌آفرینی جریان‌های تندرویی که از آقای جلیلی حمایت می‌کردند، زیاد شد، فضای انتخابات دوقطبی‌تر و پیشینه ذهنی افکار عمومی درباره عدم موفقیت آقای جلیلی در توافق هسته‌ای، نگاه ایدئولوژیک و ایده‌آل‌گرایانه وی به سیاست خارجی تحت تحریم‌ها منجر به جلب آرای خاکستری به گزینه رقیب ایشان یعنی آقای پزشکیان شد.

لغو تحریم‌ها به سرعت قابل تحقق نیست

این تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی تصریح کرد: در این میان بخشی از سبد رای آقای قالیباف نیز به سبد رای آقای پزشکیان افزوده شد. در حالی که کمپین انتخاباتی آقای جلیلی هم تلاش کرد بخشی از آرای سنتی را که در دور اول انتخابات رای نداده بودند، در دور دوم به سبد رای خود بیافزاید، اما در مجموع موفقیت کمپین انتخاباتی آقای پزشکیان در جلب توجه آرا گروه کثیری از رای دهندگان از اصلاح‌طلبان و اصولگرایان و تحریمی‌ها منجر به پیروزی وی شد.

عابدی در پاسخ به این سوال که مهم‌ترین برنامه پیش روی آقای پزشکیان از نگاه شما چه باید باشد، گفت: آقای پزشکیان با تاکید بر سیاست‌های کلی نظام و برنامه هفتم توسعه، چند شعار محوری در مدیریت اختلاف‌ها در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاست خارجی داشتند. در حوزه اجتماعی مخالفت با گشت ارشاد و بازگشت موضوع حجاب به سطح فرهنگی و اجتماعی، رویکرد کیفی به حوزه آموزش به ویژه در دانشگاه‌ها از موضوعاتی هستند که تابع روندهای جاری باید دنبال شوند.

وی افزود: اما مهم‌ترین حوزه‌ای که به نظر من که آقای پزشکیان باید در اولویت قرار دهند، مدیریت مسائل اقتصادی کشور با استفاده از ظرفیت‌های موجود داخلی و خارجی و اقتصاد تحت تحریم است که از طریق انتخاب مدیران متخصص و متعهد با سابقه اجرایی مثبت قابل تحقق است که البته صرفا به جای آزمون و خطا درباره برنامه‌های جدید، باید در درجه اول متکی بر تصحیح برنامه‌های اقتصادی جاری و آزمون پس داده باشد. طبیعتا راه دشواری پیش روی تیم اقتصادی دولت چهاردهم قرار دارد. ضمن اینکه بحث وعده لغو تحریم‌ها که آقای پزشکیان بر آن تاکید داشتند، به سرعت قابل تحقق نیست و تابع مولفه های زیادی در روندهای منطقه ای و بین‌المللی از جمله انتخابات آمریکا است. با این حال پیام انتخاب آقای پزشکیان، پیامدهای وضعی مثبتی برای کشور در عرصه های داخلی و منطقه‌ای و بین‌المللی داشته که باید حفظ شود.

پزشکیان  بعد از کسب حمایت مردم باید ارتباط اعتمادسازانه با نهادهای اصلی حاکمیت را شکل دهد

عابدی در پاسخ به این سوال که از نظر شما آقای پزشکیان به چه شکلی می توانند اختلافات داخلی را در جهت ایجاد آشتی ملی حل و فصل کند، گفت: یکی از نقاط قوت آقای پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری جلب اعتماد و حمایت مقام معظم رهبری بوده است که در دوره ریاست جمهوری ایشان نقش مهمی در جلب حمایت نهادهای حاکمیتی برای تامین اهداف داخلی و خارجی دولت چهاردهم خواهد داشت. آقای پزشکیان به طور شخصی و با تشکیل دولتی عملگرا و فراجناحی می تواند حلقه‌های لازم و مفقوده برای ارتباط ملت و حاکمیت را ایجاد کند.

وی افزود: در نظام سیاسی ایران فارغ از سطوح جانبی، اکنون سه سطح کلی قدرت وجود دارد حاکمیت، دولت و ملت. بطور طبیعی اگر دولت بتواند اعتماد حاکمیت و ملت را همزمان کسب کند از پشتوانه بیشتری برای اجرای برنامه های خود برخوردار خواهد بود. اما اگر حمایت یکی از این دو را از دست دهد، با دخالت و کارشکنی مولفه های مداخله گر داخلی و خارجی، تحت فشارهای مختلف از اجرای برنامه های خود باز خواهد ماند. آقای پزشکیان اکنون در ابتدای کار حمایت مردمی را از آن خود کرده است و در گام اول باید ارتباط اعتمادسازانه خود با نهادهای اصلی حاکمیت را شکل دهد و در ادامه حمایت هر دو سطح را حفظ کرده و افزایش دهد.

تا تشکیل دولت جدید در واشنگتن، مذاکرات در چارچوب گروه ۵ + ۱ و برجام امکان‌پذیر نیست

عابدی در مورد پیش‌بینی خود از سیاست خارجی دولت پزشکیان و اینکه آیا احتمال توافق با آمریکا در دسترس خواهد بود، گفت: انتخاب آقای پزشکیان با مشارکت گروه‌های مختلف سیاسی می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای سیاست خارجی ایران در منطقه و جهان و بحث مذاکرات هسته‌ای ایجاد کند. هر چند گفتمان سیاست خارجی آقای پزشکیان احیای برجام از طریق مذاکره با غرب است، اما در حالی که آمریکا هم درگیر انتخابات ریاست جمهوری است، تا تشکیل دولت جدید در واشنگتن و تصمیم کاخ سفید، مذاکرات در چارچوب گروه ۵ + ۱ و برجام امکان‌پذیر نیست.

وی افزود: ایران می‌تواند تا روی کار آمدن دولت جدید آمریکا، به مذاکرات در سطح همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مذاکرات یک، دو یا چندجانبه با اعضای گروه ۵ +۱ و لابی‌ها و میانجی‌های موجود در رابطه با غرب ادامه دهد. این مذاکرات فارغ از اینکه چه زمینه و بستری برای دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران فراهم کند، نوعی فضاسازی هنجارگرایانه برای ایران هم از لحاظ دیپلماسی سیاسی و هم دیپلماسی عمومی خواهد بود. یکی از راهبردهای ایران در سال‌های اخیر و توقف اجرای برجام، تاکید بر هنجارگرایی ایران در چارچوب قواعد و قوانین بین‌المللی بوده است که باید ادامه یابد. در چنین شرایطی انگیزه و الزام آمریکا برای مذاکره با ایران در موضوع هسته‌ای بیشتر خواهد شد. البته به طور تجربی می‌توان گفت آمریکا تلاش خواهد کرد بازی جدید برای ایران در حوزه‌های مختلف ایجاد کند تا فشار بر ایران تحت کلید واژه مکانیزم ماشه را افزایش دهد و فضای مانور دیپلماتیک ایران تا استقرار دولت جدید در واشنگتن و قبل از غروب برجام در سال ۲۰۲۵ یعنی موعد ملغی شدن تمام تحریم‌‌های هسته‌‌ای ایران، را محدود کرده و ایران را به رفتارهای هزینه‌سازی وادار کند که اهداف آمریکا را تامین کند.

این تحلیل‌گر حوزه سیاست خارجی گفت: در مجموع باید در نظر داشت خط مشی راهبردی سیاست خارجی ایران در دولت آقای پزشکیان نیز ثابت خواهد بود و وزیرخارجه جدید مجری این خط مشی است که پیش بینی می شود با جمیع لحاظ فردی به عنوان وزیر خارجه انتخاب شود که متعهد به اجرای برنامه‌های سیاست خارجی دولت تحت خط مشی راهبردی سیاست خارجی ایران باشد.

منبع: ایلنا