دردسر بزرگ و نگران‌کننده برای مردم در سال 1403

 بالاخره پس از زمان زیادی از پیشنهاد طرح مالیات بر عایدی سرمایه تائید شد. از ابتدای این طرح، مخالفان و موافقان بسیاری وجود داشتند. موافقین، این طرح را زمینه‌ساز جلوگیری از سفته‌بازی می‌پنداشتند و مخالفین، کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری را دلیل می‌آوردند. مالیات ارزش افزوده امسال از ۹ درصد به ۱۰ درصد افزایش پیدا کرد تا خیلی‌ها شاکی شوند و بگویند این کار به خاموشی کارتخوان‌ها دامن می‌زند و باعث رواج فاکتور غیررسمی خواهد شد.

* مالیات ارزش افزوده از سال ۱۳۸۷ به بعد موقع خرید کالا و خدمات یا در بسیاری از معامله‌هایی که پای آن را امضا می‌کنید محاسبه و دریافت می‌شود. اگر این بار روی اجناس و کالا‌هایی که به‌طور روزانه خریداری می‌کنید را با دقت نگاه کنید، در گوشه کنارها، جایی نزدیک قیمت و تاریخ تولید و انقضا گزینه دیگری به اسم مالیات بر ارزش افزوده خواهید دید.

* پرداخت مالیات ارزش افزوده را قانون به گردن مصرف‌کننده نهایی انداخته و می‌گوید در نقطه پایان فرآیند تولید، جایی که مصرف شروع می‌شود و در آخرین نقطه از زنجیره مصرف، مالیات ارزش افزوده به فروشنده پرداخت خواهد شد تا او جمع رقم را در موعدی مشخص همراه اظهارنامه مالیاتی تحویل دولت دهد. نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای سال‌های متمادی ۹ درصد بود، ولی از امسال با اعلام سازمان امور مالیاتی با یک پله صعود به ۱۰ درصد افزایش پیدا کرد.

در ادامه همه‌ چیز را درباره مالیات بر ارزش افزوده ۱۴۰۳ را در گزارش زیر بخوانید:

مالیات بر ارزش افزوده درآمد به عایدی فروش تولید خالص انواع کالا و خدمات تعلق می‌گیرد، اما قانون کاملا مهربانانه گفته اول هزینه استهلاک را کسر می‌کند و درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری خالص را مبنای محاسبه مالیات ارزش افزوده درآمد می‌داند.

* قانون مالیات بر ارزش افزوده در رویکرد جدید خود مدعی حمایت از سبد مصرفی خانوار است و علاقمند است دست نوازش بر سر بیمه عمر و زندگی یا درمان بکشد. خدمات ورزشی، آب مصرفی محصولات کشاورزی، هتل‌های سه ستاره و پایین‌تر و مهمان‌پذیر‌ها بر اساس همین اصل از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. در عوض قند و شکر که پیش‌تر مشمول از مالیات ارزش افزوده معاف بودند حالا در تور مالیاتی افتاده‌اند. برخی کالا‌های وارداتی که تازه مشمول مالیات ارزش افزوده معرفی شده‌اند، بناست هنگام عرضه مشمول مالیات نشوند تا مصرف‌کننده نهایی احساس بهتری داشته باشد.

* مالیات بر ارزش افزوده طلا، جواهر و پلاتین با همین رویکرد حذف شد، اما خریداران باید بدانند به مواردی مثل اجرت ساخت، سود و کارمزد، روی هم‌رفته ۱۰ درصد مالیات ارزش افزوده تعلق می‌گیرد.

* افزایش یک‌درصدی نرخ مالیات بر ارزش افزوده در ابتدای سال ۱۴۰۳ و محاسبه ۱۰ درصد به‌جای ۹ درصد عصبانی‌تان می‌کند نه؟ پس بیایید ببینیم دولت منابع حاصل از این درآمد را طبق قانون بودجه موظف است کجا خرج کند. درآمد اضافی حاصل از درآمد مالیات بر ارزش افزوده توسط دولت باید برای پرداخت حقوق بازنشستگان و همسان‌سازی حقوق بازنشستگان خرج شود.

* افزایش یک‌درصدی مالیات بر ارزش افزوده می‌تواند بر تورم تاثیر بگذارد؟ حداقل قیمت کالا و خدمات مشمول مالیات بر ارزش افزوده تحت تاثیر این اتفاق بالا می‌رود، اما یادتان باشد عموم کالا‌هایی که مردم به‌صورت متعارف مصرف می‌کنند، از دایره پرداخت مشمول مالیات بر ارزش افزوده خارج است.مالیات بر ارزش افزوده، به‌طور کلی شامل کالا‌های غیراساسی می‌شود. برنج، گوشت و روغن از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند، اما اگر همین برنج و گوشت و روغن را در رستوران بخورید، باید مالیات بر ارزش افزوده آن را بپردازید. گرفتید چی شد؟

* افزایش مالیات بر ارزش افزوده با این شیوه تلاش می‌کند روی زندگی و معیشت خانوار‌های کم‌درآمد کمتر از خانواده‌های پُردرآمد اثرگذار باشد، چون ماهیت مالیات بر ارزش افزوده به‌گونه‌ای است که بیشتر روی کالا‌ها و خدماتی مورد نیاز اقشار پُردرآمد تاثیر بگذارد.

* خاموش کردن دستگاه کارتخوان و خودداری از صدور فاکتور رسمی فروش، راهکار‌هایی هستند که ممکن است شیطان توی گوش بعضی‌ها زمزمه‌کنان مطرح کند. لابد، چون با این کار می‌توان از پرداخت مالیات ارزش افزوده شانه خالی کرد.مالیات بر ارزش افزوده روی قیمت کالا و خدمات، توسط مصرف‌کننده نهایی به فروشنده پرداخت می‌شود. یعنی رسما پول دولت دست فروشنده‌هاست و مدیونید اگر فکر کنید حاضر است از این پول به‌سادگی چشم‌پوشی کند!محاسبه مالیات بر ارزش افزوده به‌شکل سیستمی نظم و نظام کار را بالا می‌برد به‌همین دلیل قانون به‌منظور کاهش اثر وسوسه شیطان، مواردی مثل پایانه‌های فروشگاهی، سامانه مودیان، تبدیل فاکتور‌های سنتی و دستی به صورتحساب الکترونیک و... را روی میز گذاشته تا مشخص باشد فروشنده چه میزان کالا و خدمات مشمول مالیات بر ارزش افزوده فروخته و چقدر از پول دولت دستش امانت مانده است.

* مالیات ارزش افزوده از سال ۱۳۸۷ به بعد موقع خرید کالا و خدمات یا در بسیاری از معامله‌هایی که پای آن را امضا می‌کنید محاسبه و دریافت می‌شود. اگر این بار روی اجناس و کالا‌هایی که به‌طور روزانه خریداری می‌کنید را با دقت نگاه کنید، در گوشه کنارها، جایی نزدیک قیمت و تاریخ تولید و انقضا گزینه دیگری به اسم مالیات بر ارزش افزوده خواهید دید.

* پرداخت مالیات ارزش افزوده را قانون به گردن مصرف‌کننده نهایی انداخته و می‌گوید در نقطه پایان فرآیند تولید، جایی که مصرف شروع می‌شود و در آخرین نقطه از زنجیره مصرف، مالیات ارزش افزوده به فروشنده پرداخت خواهد شد تا او جمع رقم را در موعدی مشخص همراه اظهارنامه مالیاتی تحویل دولت دهد. نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای سال‌های متمادی ۹ درصد بود، ولی از امسال با اعلام سازمان امور مالیاتی با یک پله صعود به ۱۰ درصد افزایش پیدا کرد.

مالیات بر ارزش افزوده قیمت را بالا می‌برد؟

* افزایش نرخ مالیات ارزش افزوده از ۹ به ۱۰ درصد در ابتدای سال ۱۴۰۳ ریال بازار شایعه و خبر را داغ کرده است. زمزمه‌هایی شنیده می‌شود مبنی بر اینکه برخی فروشندگان به بهانه افزایش مالیات بر ارزش افزوده برای کالا‌های عرضه شده نرخ بالاتری طلب می‌کنند یا از ترس مالیات ترجیح می‌دهند کارتخوان را خاموش کرده و از صدور فاکتور رسمی فروش شانه خالی می‌کنند.

* افزایش قیمت کالا و خدمات فراتر از نرخ یک‌درصد مالیات ارزش افزوده اضافه شده، غیرقانونی محسوب می‌شود. قانون در این مورد با کسی شوخی ندارد. مصرف کنندگان همین که بدانند قرار نیست غیر از یک‌درصد اضافه شده، مبلغ بیشتری بپردازند، برای حرص و طمع فروشنده هزینه نمی‌کند.

* مالیات بر ارزش افزوده در سه نوع یا سه رده کلی دسته‌بندی می‌شود؛ مالیات بر ارزش افزوده تولیدی، مالیات بر ارزش افزوده مصرفی و مالیات بر ارزش افزوده درآمد.

* مالیات بر ارزش افزوده تولیدی، مالیاتی است که هم بر فروش کالا‌های مصرفی و هم بر فروش کالا‌های سرمایه‌ای اعمال می‌شود. یعنی بنگاه اقتصادی با خرید کالا، هیچ اعتبار مالیاتی کسب نمی‌کند. مالیات ارزش افزوده مصرفی شامل تمام مخارج سرمایه‌گذاری ناخالص خواهد شد.

مالیات بر ارزش افزوده درآمد به عایدی فروش تولید خالص انواع کالا و خدمات تعلق می‌گیرد، اما قانون کاملا مهربانانه گفته اول هزینه استهلاک را کسر می‌کند و درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری خالص را مبنای محاسبه مالیات ارزش افزوده درآمد می‌داند.

* قانون مالیات بر ارزش افزوده در رویکرد جدید خود مدعی حمایت از سبد مصرفی خانوار است و علاقمند است دست نوازش بر سر بیمه عمر و زندگی یا درمان بکشد. خدمات ورزشی، آب مصرفی محصولات کشاورزی، هتل‌های سه ستاره و پایین‌تر و مهمان‌پذیر‌ها بر اساس همین اصل از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. در عوض قند و شکر که پیش‌تر مشمول از مالیات ارزش افزوده معاف بودند حالا در تور مالیاتی افتاده‌اند. برخی کالا‌های وارداتی که تازه مشمول مالیات ارزش افزوده معرفی شده‌اند، بناست هنگام عرضه مشمول مالیات نشوند تا مصرف‌کننده نهایی احساس بهتری داشته باشد.

* مالیات بر ارزش افزوده طلا، جواهر و پلاتین با همین رویکرد حذف شد، اما خریداران باید بدانند به مواردی مثل اجرت ساخت، سود و کارمزد، روی هم‌رفته ۱۰ درصد مالیات ارزش افزوده تعلق می‌گیرد.

* افزایش یک‌درصدی نرخ مالیات بر ارزش افزوده در ابتدای سال ۱۴۰۳ و محاسبه ۱۰ درصد به‌جای ۹ درصد عصبانی‌تان می‌کند نه؟ پس بیایید ببینیم دولت منابع حاصل از این درآمد را طبق قانون بودجه موظف است کجا خرج کند. درآمد اضافی حاصل از درآمد مالیات بر ارزش افزوده توسط دولت باید برای پرداخت حقوق بازنشستگان و همسان‌سازی حقوق بازنشستگان خرج شود.

* افزایش یک‌درصدی مالیات بر ارزش افزوده می‌تواند بر تورم تاثیر بگذارد؟ حداقل قیمت کالا و خدمات مشمول مالیات بر ارزش افزوده تحت تاثیر این اتفاق بالا می‌رود، اما یادتان باشد عموم کالا‌هایی که مردم به‌صورت متعارف مصرف می‌کنند، از دایره پرداخت مشمول مالیات بر ارزش افزوده خارج است.مالیات بر ارزش افزوده، به‌طور کلی شامل کالا‌های غیراساسی می‌شود. برنج، گوشت و روغن از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند، اما اگر همین برنج و گوشت و روغن را در رستوران بخورید، باید مالیات بر ارزش افزوده آن را بپردازید. گرفتید چی شد؟

* افزایش مالیات بر ارزش افزوده با این شیوه تلاش می‌کند روی زندگی و معیشت خانوار‌های کم‌درآمد کمتر از خانواده‌های پُردرآمد اثرگذار باشد، چون ماهیت مالیات بر ارزش افزوده به‌گونه‌ای است که بیشتر روی کالا‌ها و خدماتی مورد نیاز اقشار پُردرآمد تاثیر بگذارد.

* خاموش کردن دستگاه کارتخوان و خودداری از صدور فاکتور رسمی فروش، راهکار‌هایی هستند که ممکن است شیطان توی گوش بعضی‌ها زمزمه‌کنان مطرح کند. لابد، چون با این کار می‌توان از پرداخت مالیات ارزش افزوده شانه خالی کرد.مالیات بر ارزش افزوده روی قیمت کالا و خدمات، توسط مصرف‌کننده نهایی به فروشنده پرداخت می‌شود. یعنی رسما پول دولت دست فروشنده‌هاست و مدیونید اگر فکر کنید حاضر است از این پول به‌سادگی چشم‌پوشی کند!محاسبه مالیات بر ارزش افزوده به‌شکل سیستمی نظم و نظام کار را بالا می‌برد به‌همین دلیل قانون به‌منظور کاهش اثر وسوسه شیطان، مواردی مثل پایانه‌های فروشگاهی، سامانه مودیان، تبدیل فاکتور‌های سنتی و دستی به صورتحساب الکترونیک و... را روی میز گذاشته تا مشخص باشد فروشنده چه میزان کالا و خدمات مشمول مالیات بر ارزش افزوده فروخته و چقدر از پول دولت دستش امانت مانده است.

مالیات بر عایدی سرمایه، تمام جامعه را درگیر می‌کند

روزنامه توسعه ایرانی نوشت که ابوالفضل گرمابی، پژوهشگر موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی طرح مالیات بر عایدی سرمایه را نیازمند برخی زیرساخت‌ها و سامانه‌ها برای بررسی دارایی‌ها و معاملات دانست و گفت:

* تمرکز دولت سیزدهم بر مالیات بر ثروت، نظیر مالیات بر خانه‌های خالی و خودروهای لوکس، بود که سال به سال هم عملکرد آن در این مورد ضعیف‌تر می‌شود. در سال ۱۴۰۱ سهم مالیات بر ثروت تنها ۴ درصد بود که در سال ۱۴۰۲ به ۳.۶ درصد رسید.

* (با اشاره به اینکه طرح، محدودیت‌هایی بر تعداد معاملات و مالکیت مسکن و خودرو و ... گذاشته است): اگر این طرح با دیگر طرح‌ها همراه نشود، خود این موضوع باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود.

* برای مثال شخصی ۱۰ عدد خودرو دارد و با آن کار می‌کند. وقتی این افراد با چنین روندی مواجه شوند، مسلما عرضه خود را کاهش می‌دهند. این کاهش عرضه اگر با ورود فعال خودروساز به بازار همراه نشود، باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود. هرچند خودروساز هم نمی‌تواند عرضه خود را افزایش دهد زیرا عملا خودروسازان به مونتاژکار تبدیل شده‌اند و قطعات مورد نیاز خود را از چین وارد می‌کنند.اکنون بین قیمت کارخانه و بازار تفاوت وجود دارد و دست‌هایی این خودرو را از کارخانه وارد بازار می‌کنند. اگر این طرح اجرا شود، این دست‌ها معاملات را متوقف می‌کنند و منتظر افزایش قیمت‌ها می‌شوند.

* از طرفی دیگر در بازار مسکن، کسی که بیشتر از ۴ ملک در تملک دارد، عجله‌ای در معاملات نمی‌کند و با تاخیر فعالیت می‌کند. بنابراین با یک تقاضای گسترده و یک عرضه‌ی قطره چکانی مواجه می‌شویم و باز هم این نیازمند طرح‌های دولت نظیر نهضت ملی مسکن است که هنوز به نتیجه‌ای نرسیده است.

* برای اینکه طرح مالیات بر عایدی سرمایه بخواهد کارآمد باشد و باعث افزایش قیمت‌ها نشود، باید عرضه افزایش یابد.

* سفته‌بازان در هر بازاری اعم از خودرو یا مسکن، اگر با کنترل و محدودیت مواجه شوند، عرضه خود را کاهش می‌دهند و اگر این کاهش عرضه با طرح‌های مکمل برای جبران آن همراه نشود، موجب افزایش قیمت‌ها می‌شود

* صاحبان سرمایه‌های کلان، که بازار خودرو و مسکن را در اختیار دارند، زیرک‌تر از آن هستند که خود را با شرایط جدید وفق ندهند. این افراد به بازارهایی، مانند رمزارز، منتقل می‌شوند که راحت‌تر بتوانند فعالیت کنند. وقتی مالیات بر عایدی سرمایه با سیاست‌های مکمل همراه نباشد قیمت‌ها را برای تمام مردم افزایش می‌دهد و به صورت غیرمستقیم همه درگیر می‌شوند؛ حتی این درگیری برای طبقات پایینتر به شدت بیشتری است

  * آنها برای سفته‌بازی کوتاه‌مدت و نه سرمایه‌گذاری بلندمدت وارد بازار بورس می‌شوند و تنش را در بازارهای مالی افزایش می‌دهد.همچنین ممکن است با معاملات پایاپای مواجه شویم. برای مثال تعداد معاملات طلا محدود شود، اما شخص معاملات خود را به صورت غیررسمی و کالای خود را در قبال دلار یا رمز ارز معامله کند.

* (درباره ادعای قالیباف مبنی بر درگیر شدن نیم درصد از افراد جامعه در این طرح): مسئله درگیری نیم درصد جامعه نیست، مسئله آثار غیرمستقیم این طرح است.

* (با تاکید بر اینکه این نیم درصد دنبال ایجاد نوسان در بازارند و وقتی بخواهیم آنها را محدود کنیم، عرضه خود را محدود می‌کنند و فقط در قیمت‌های بالاتر مشغول معامله می‌شوند): وقتی این نیم درصد درگیر می‌شوند، به طور غیرمستقیم تمام جامعه را درگیر می‌کنند

* وقتی مالیات بر عایدی سرمایه با سیاست‌های مکمل همراه نباشد قیمت‌ها را برای تمام مردم افزایش می‌دهد و به صورت غیرمستقیم همه درگیر می‌شوند. حتی این درگیری برای طبقات پایینتر به شدت بیشتری است.