این 5 کشور ایران را دور زدند! + فرصت اقتصادی ایران چگونه از دست رفت!

ترکمنستان

قطع صادرات گاز به ایران: ترکمنستان در زمستان ۱۳۹۵ صادرات گاز خود به ایران را به بهانه بدهی‌های معوقه متوقف کرد، در حالی که ایران این اقدام را غیرحرفه‌ای و غیردوستانه می‌دانست.

رقابت در بازار صادرات: ترکمنستان تلاش کرده است گاز خود را از طریق مسیرهایی مانند کریدور جنوب یا دریای خزر، به کشورهایی نظیر ترکیه، اروپا و آذربایجان صادر کند.

جمهوری آذربایجان

جایگزینی به جای ایران: آذربایجان با توسعه میدان گازی شاه‌دنیز و استفاده از کریدور گازی جنوب، بازارهایی را که ایران می‌توانست تأمین کند، اشغال کرده است.

توافق با ترکمنستان: آذربایجان قراردادی با ترکمنستان منعقد کرده که گاز ترکمنستان را از مسیر خاک خود به ترکیه و اروپا منتقل کند.

ترکیه

کاهش وابستگی به گاز ایران: ترکیه با افزایش واردات گاز از آذربایجان و روسیه، وابستگی به گاز ایران را کاهش داده است.

نقض قراردادهای گازی: ترکیه با طرح شکایت در دیوان داوری بین‌المللی و کسب تخفیف در قیمت گاز، فشار بر ایران را افزایش داده است.

روسیه

رقابت در بازارهای منطقه‌ای: روسیه با توسعه خطوط گازی استراتژیکی نظیر نورد استریم و ترک استریم، تلاش کرده جایگاه ایران را در بازارهای جهانی تضعیف کند.

کنترل بازار انرژی اروپا: نفوذ روسیه در بازار انرژی اروپا و کشورهای CIS، محدودیت‌هایی برای ورود ایران ایجاد کرده است.

قطر

رقابت در فروش LNG: قطر از میدان گازی مشترک خود با ایران (پارس جنوبی/گنبد شمالی)، سهم بیشتری از استخراج و صادرات به‌صورت LNG دارد.

تلاش برای انحصار بازار: قطر با قراردادهای بلندمدت مشتریان کلیدی ایران مانند چین، هند و برخی کشورهای اروپایی را به سمت خود جذب کرده است.

جدول خلاصه رقابت‌ها

جمع‌بندی

شرایط تحریمی، ضعف زیرساخت‌های LNG، نبود سرمایه‌گذاری کافی و موانع دیپلماتیک، ایران را در کسب جایگاه مناسب در بازار صادرات گاز ناکام گذاشته است. ترکمنستان، آذربایجان، ترکیه، روسیه و قطر هر کدام با اقدامات خود، فرصت‌های صادراتی ایران را محدود کرده‌اند.