دلایل کاهش ارزش دلاری عیدی کارگران چیست؟

براساس گزارش‌های منتشر شده از سوی اکوایران، این کاهش عمدتاً به تاثیرات گسترده دو دوره تحریم‌ها در سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۷ نسبت داده می‌شود. این تحریم‌ها موجب افزایش نرخ دلار شدند که کاهش ارزش دلاری عیدی کارگران را در پی داشت. همچنین شایان ذکر است که تنها در دو سال ارزش دلاری عیدی کارگران کمتر از ۲۰۰ دلار بوده است؛ این دو سال، سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۴ هستند که در این میان، سال ۱۴۰۰ پایین‌ترین مقدار عیدی دلاری کارگران را به خود اختصاص داده است. بالاترین مقدار نیز متعلق به سال ۱۳۹۰، پیش از اعمال تحریم‌های آمریکا است.

نحوه محاسبه ارزش دلاری عیدی کارگران

ارزش دلاری عیدی کارگران با تقسیم متوسط عیدی پرداختی به کارگران بر متوسط نرخ دلار موجود در بازار آزاد در اسفندماه همان سال محاسبه می‌شود.

در ایران، عید نوروز یکی از مهم‌ترین جشن‌های ملی محسوب می‌شود و هزینه‌های متعددی برای خانواده‌ها به همراه دارد، از جمله خرید مواد غذایی، لباس، سفر و هدایا. به همین دلیل، از گذشته، پرداخت عیدی به کارگران به یک سنت تبدیل شده است که در قالب قانون نیز به رسمیت شناخته شده است.

عیدی علاوه بر کمک به توان مدیریت هزینه‌های شب عید، سبب افزایش قدرت خرید خانوارها و رونق کسب‌وکارها می‌شود. به همین دلیل پرداخت عیدی توسط کارفرمایان نوعی حمایت اقتصادی از کارگران تلقی می‌گردد و روندی مورد تاکید است.

بر اساس قانون کار، میزان عیدی کارگران برابر با دو برابر آخرین حقوق دریافتی آن‌ها است، اما این مقدار نباید از سه برابر حداقل حقوق سالانه فراتر رود.

تاثیر تحریم‌ها بر ارزش دلاری عیدی

مقایسه روند تغییرات عیدی دلاری کارگران نشان می‌دهد که ارزش دلاری این عیدی تا پیش از اعمال تحریم‌های آمریکا، از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۰ روندی صعودی را طی کرده است. در سال ۱۳۸۸ ارزش دلاری عیدی کارگران حدود ۵۵۵ دلار بوده که این رقم در سال ۱۳۹۰ به ۶۸۴ دلار افزایش یافته است؛ رقمی که بالاترین ارزش دلاری عیدی کارگران در ۱۷ سال گذشته به حساب می‌آید.

با اعمال تحریم‌های آمریکا در سال ۱۳۹۰ و شوک اقتصادی ناشی از آن، نرخ دلار افزایش پیدا کرد. این تغییرات موجب شد ارزش دلاری عیدی کارگران از ۶۸۴ دلار در سال ۱۳۹۰ به ۲۷۴ دلار در سال ۱۳۹۲ برسد. با روی کار آمدن دولت یازدهم و آغاز مذاکرات هسته‌ای، نوسانات نرخ ارز کاهش یافت و عیدی دلاری کارگران به مرور افزایش پیدا کرد. در سال ۱۳۹۴ این مقدار به ۴۵۰ دلار و تا سال ۱۳۹۶ به ۵۳۹ دلار رسید.

اما با خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها، نرخ دلار افزایش شدید یافت و ارزش دلاری عیدی کارگران کاهش پیدا کرد. این میزان در سال ۱۴۰۰ به ۱۹۲ دلار رسید که پایین‌ترین مقدار در ۱۷ سال گذشته بوده است.