زنگ‌خطر کاهش حقوق بازنشستگان کارگری

تا زمانی که جزئیات طرح اصلاح فرمول محاسبه مستمری سازمان تامین اجتماعی به طور کامل مطرح نشود، نمی‌توان نظر دقیقی در مورد آن داد. با این حال، وضعیت کنونی نیز نمی‌تواند وضعیت مناسبی به شمار آید. در حال حاضر، کارفرما و کارگر توافق می‌کنند که در دو سال آخر خدمت، دستمزد بالاتری پرداخت شود که قطعا این وضعیت نادرست است. اما اصلاح این وضعیت از طریق محاسبه میانگین حقوق در طول ۳۰ سال گذشته نیز یک راه‌حل مطلوب نیست.

به نظر می‌رسد که سازمان تامین اجتماعی به‌جای استفاده از گزینه‌های معقول‌تر، برای جبران کسری‌های مالی خود این طرح را ارائه داده است، که در آن تمام بار مالی بر دوش کارگران قرار خواهد گرفت. در عمل، این طرح به این معناست که اگر یک کارگر در آخرین سال خدمت خود ۱۵ میلیون تومان دریافت کرده باشد، ولی در سال‌های آغازین خدمت حقوقی حدود ۳ میلیون تومان داشته، میانگین دستمزد او حدود ۹ میلیون تومان محاسبه خواهد شد.

مسئله‌ای که باید در نظر گرفت این است که اگر کارگر در سال اول ۳ میلیون تومان دریافت کرده، قدرت خرید او با این مبلغ در آن زمان چه بوده است؟ در صورتی که حقوق او به ارزش روز محاسبه می‌شد، شاید این طرح قابل قبول‌تر بود، اما چون حقوق سال‌های گذشته به قیمت همان سال‌ها محاسبه می‌شود، این طرح برای مستمری‌بگیران به طور بالقوه زیان‌آور خواهد بود.

راه‌حل‌های بهتری برای این موضوع وجود دارد. از جمله اینکه سازمان تامین اجتماعی می‌تواند به‌جای در نظر گرفتن میانگین حقوق در طول ۳۰ سال، حقوق افراد را بررسی کرده و در صورتی که افزایش غیرمنطقی در دستمزدها به‌ویژه در سال‌های آخر خدمت مشاهده شود، این افزایش‌ها را نادیده بگیرد.

مهم‌تر از همه این است که قبل از اجرای چنین طرحی، سازمان تامین اجتماعی باید به کارفرمایان و کارگران اطلاع‌رسانی کاملی انجام دهد که در صورت افزایش‌های غیرمنطقی حقوق، این موارد در محاسبات مستمری در نظر گرفته نمی‌شود تا از توافقات نادرست میان کارگر و کارفرما جلوگیری شود.

در نهایت، استفاده از میانگین حقوق اولین و آخرین سال خدمت کارگر برای محاسبه مستمری، در حال حاضر اقدامی ناعادلانه و اجحاف در حق کارگران به نظر می‌آید و نیاز به بازنگری و اصلاح دارد.