تناقص در آمار مهاجران؛ از ۵ تا ۸ میلیون نفر، بالاخره چند میلیون افغانستانی در ایران حضور دارند؟

موج جدید مهاجرت افغان‌ها به ایران

پس از قدرت‌گیری مجدد طالبان، ایران شاهد موج جدیدی از مهاجرت افغان‌ها بوده است. در این شرایط، بسیاری از افغان‌ها به‌دلیل جنگ و ناامنی، تصمیم به ترک کشور خود و مهاجرت به ایران گرفتند. نادر یاراحمدی، رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور، به تازگی اعلام کرده که در شش‌ماهه اول سال ۲۰۲۴، بیش از یک میلیون نفر از اتباع افغان در ایران ساکن شده‌اند.

تناقض در آمار مهاجران

با این حال، آمارها درباره تعداد دقیق مهاجران افغان در ایران با تناقضاتی روبه‌روست. برخی برآوردها از ۵ تا ۸ میلیون نفر متغیر است و این عدم شفافیت در آمارها، چالشی جدی برای سیاست‌گذاران ایجاد کرده است. آخرین سرشماری رسمی در سال ۱۳۹۵ نشان‌دهنده حضور بیش از ۱.۵ میلیون افغان در ایران بود، اما با وقوع بحران‌ها در افغانستان، این رقم به شدت افزایش یافته است.

چالش‌های حضور مهاجران افغان

حضور تعداد زیاد مهاجران افغان در ایران به یک چالش اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده است. برخی بر این باورند که ایران باید از این گروه آسیب‌پذیر، به‌ویژه زنان و کودکان، حمایت کند، در حالی که عده‌ای دیگر معتقدند نیازی به این حجم از مهاجران نیست. به‌ویژه با توجه به اینکه هیچ آمار دقیقی از تعداد مهاجران افغان وجود ندارد، نگرانی‌ها در مورد تأثیرات اجتماعی و اقتصادی این موضوع افزایش یافته است.

آمار متناقض و سردرگمی

آمارهای متعددی از سوی مقامات مختلف ارائه شده که از ۴.۵ میلیون تا ۸ میلیون افغان در ایران متغیر است. نماینده یونیسف، وزیر سابق کشور، و دیگر مقامات نیز ارقام متفاوتی را اعلام کرده‌اند. امیر سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل، اعلام کرده که بیش از ۶ میلیون افغان در ایران زندگی می‌کنند و هزینه سالانه آن‌ها بیش از ۱۰ میلیارد دلار است. در عین حال، به گفته محمدحسین نیکنام، بیشتر این افراد فاقد مدارک قانونی هستند.

جمع‌بندی

با توجه به افزایش بی‌سابقه مهاجران افغان و نبود آمار دقیق، ایران باید به‌دنبال راه‌حل‌هایی برای مدیریت این چالش باشد. این موضوع نه تنها به وضعیت اجتماعی بلکه به مسائل اقتصادی کشور نیز ارتباط دارد. به نظر می‌رسد که سیاست‌های جامع و انسانی نیاز است تا ضمن حمایت از این گروه آسیب‌پذیر، به مسائل ناشی از حضور آن‌ها در کشور نیز رسیدگی شود.