امنیت غذایی جهان تحت تاثیر جنگ اوکراین

این دگرگونی‌ها هر چند بیشتر از دیگر نقاط جهان بر بازار اروپا سایه انداخته، اما دیگر مناطق را هم بی‌بهره نگذاشته است. در ادامه نگاهی داریم به پیامدهای این جنگ بر عرضه و تقاضای انواع کامودیتی‌ها.

بازتاب جنگ روسیه و اوکراین بر کامودیتی‌های جهان

2022 برای بازار گاز اروپا سالی بی‌سابقه بود. قیمت‌ها به طور مکرر افزایش پیدا می‌کردند. این اتفاق بستری برای تغییرات کلان در بازار را فراهم آورد و الگوهای مصرف و قیمت‌گذاری را از خود متاثر کرد.

تعلیق عرضه گاز از گازپروم به اتحادیه اروپا قیمت‌ها را بالا برد و اروپا را به بازار پریمیوم محموله‌های ال‌ان‌جی تبدیل کرد. با این حال این محموله‌ها پاسخگوی تمام تقاضای اروپا نبود و باقی‌مانده کسری بی‌پاسخ ماند.

همچنین در پی وقوع جنگ، صادرات نفت روسیه به اروپا نیز کاهش پیدا کرد. با این حال اروپا توانست جای خالی نفت روس‌ها را با واردات از خاورمیانه، امریکای جنوبی، آنگولا و نروژ پر کند؛ هر چند هزینه انتقال از این مبادی در مقایسه با روسیه گران‌تر تمام شد.

بازار زغال سنگ که از مسیرهای آبی سیاره و به صورت محموله‌های دریایی منتقل می‌شود نیز از جنگ روسیه و اوکراین تاثیر پذیرفت. کاهش انتقال گاز از روسیه به اروپا در سال 2022 همزمان شد با کاهش تولید برق هسته‌ای و مجموع اینها نیاز به زغال سنگ را در اروپا برای تولید برق بالا برد؛ پیامد این اتفاق افزایش شدید تقاضا برای زغال با توان حرارتی بالا در اروپا بود. در این شرایط ممنوعیت واردات زغال سنگ از مبدا روسیه به اتحادیه اروپا تعادل در بازار این محصول را در این قاره به شدت بر هم ریخت و قیمت‌ها را افزایش داد.

بحران جهانی تولید غلات و دانه‌های روغنی

جنگ روسیه و اوکراین هچنین منطقه دریای سیاه را از خود متاثر کرد. این منطقه در تامین غلات و دانه‌های روغنی موردنیاز خاورمیانه، افریقا و بسیاری از کشورهای آسیایی و اروپایی نقش کلیدی ایفا می‌کند. اختلال در تولید این ناحیه و فقدان تولید این محصولات در اوکراین بر عرضه و تقاضای غلات و دانه‌های روغنی تمام جهان تاثیرگذار بود.

جنگ روسیه و اوکراین تولید محصولات کشاورزی یادشده در اوکراین را در سال‌های 2022 و 2023 کاهش چشمگیر داد. در سال 2022، 67 میلیون تن غلات و دانه‌های روغنی در اوکراین برداشت شد در حالی که در سال پیش از آن، این رقم 106 میلیون تن بود.

پیش‌بینی می‌شود در سال‌های 2023 و 2024 میلادی افزایش قیمت انواع کود بر مشکلات برآمده از فروش و انتقال غلات بیفزاید و کشاورزان را مجبور کند تولید زمستانی این محصولات را 30 تا 40 درصد کاهش دهند.

افزون بر اینها وقوع جنگ روسیه و اوکراین و در پی آن کاهش عرضه گاز از سوی روس‌ها به اروپا در سال 2022 قیمت گاز و در ادامه قیمت برق را در این قاره بالا برد و هزینه نهایی تولید برق در یک نیروگاه گازسوز با بهره‌وری 50 درصد به 667 یورو در هر مگاوات ساعت در ماه‌های اوت و سپتامبر سال گذشته میلادی رسید. این رقم در سال‌های 2014 تا 2020، به طور معمول 30 تا 60 یورو بود.

این افزایش قیمت در حالی اتفاق افتاد که تولید برق اروپا از نیروگاه‌های آبی و هسته‌ای در سال‌های اخیر به میزان چشمگیری کاهش پیدا کرده بود.