کارنامه عملکرد عشقی در بورس تهران/ یکشنبه سیاه بورس چگونه رقم خورد؟

 به گزارش اقتصاد 100، مجید عشقی، که این روزها به واسطه‌ی جنجال ایجاد شده بر سر وام دریافتی کم‌بهره‌اش از منابع داخلی بورس، با فشار شدید افکار عمومی روبروست و از این سمت استعفا داده است، در فاصله‌ی حضورش در اتاق ریاست سازمان بورس نتوانسته است گرهی از انبوه گره‌های موجود باز کند.

 ریزش‌های بزرگ پی در پی، خروج سرمایه‌ی حقیقی از بورس و رشد اندک بورس در قیاس با سایر بازارها نشان داده است مدیریت حاکم بر بازار سرمایه نتوانسته است راهی برای حل مشکلات موجود بیابد.

 عشقی چه زمانی به این سمت منصوب شد؟

در بیست و یکمین روز از مهرماه مجید عشقی، دانش آموخته‌ی دانشگاه امام صادق به ریاست بورس منصوب شد. شاخص بورس در این روز در محدوده یک میلیون و چهارصد هزار واحد بود.

 در روز هفدهم شهریور 1403، پیش از انکه وی فرصت فوت کردن شمع سه سالگی حضورش در این سمت را داشته باشد، به واسطه‌ی فشار شدید افکار عمومی بابت دریافت وام 2.7 میلیارد تومانی با کارمزد چهار درصد از سمت خود استعفا داد و این استعفا نیز پذیرفته شد.

 شاخص بورس در این روز در محدوده دو میلیون و 110 هزار واحد بود.

 هر چند اعداد و ارقام نشان از رشد نزدیک به پنجاه درصدی بورس در این دوره زمانی دارد اما نکته‌ی مهم اینجاست که این رشد در قیاس با رشد رخ داده در سایر بازارها بسیار اندک است. در حقیقت بورس را می‌توان یکی از کم اقبال ترین بازارهای ایران دانست که دو را به طلا و سکه و ارز باخته است .

برآوردها حکایت از آن دارد در دوره ریاست مجید عشقی شاخص کل بورس ۵۰.۴ درصد رشد داشت؛ در حالی که در همین بازه سکه ۲۶۶.۵ درصد و دلار ۱۱۸ درصد افزایش پیدا کرد.

بزرگترین ریزش بورس چه زمانی رقم خورد؟

بزرگترین ریزش شاخص بورس در دوره ریاست مجید عشقی بر بازار سرمایه رقم خورد. میانه‌ی اردیبهشت ماه سال 1402 بود که شاخص بورس سقوط آزادی در محدوده‌ی صد هزار واحد را تجربه کرد.

 این روز که به یکشنبه سیاه بورس معروف شد بحران بازار سرمایه را بیش از پیش عمیق کرد.

روز ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ را فعالان بازار سهام به نام یکشنبه سیاه می‌شناسند. یکشنبه‌ای که نشان داد بورس تهران هنوز توانایی محافظت از اطلاعات مهم و نامه‌های تأثیرگذار بر بازار سهام را ندارد. پس از تغییر روند معاملات سهام در روز ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ شاخص‌های سهامی به سرعت از مسیری که بالا رفته بودند، پایین آمدند و این در حالی بود که تا هفته اول تیر ماه، هنوز صورت‌جلسه ۱۷ اردیبهشت هیئت دولت در خصوص افزایش نرخ گاز منتشر نشده بود و رئیس سازمان بورس در رسانه‌های رسمی عنوان می‌کرد که ریزش شاخص‌ها رفتار طبیعی بازار سهام است و ناشی از ذخیره سود نوسان‌گیران بوده است.

پس از انتشار صورت‌جلسه‌ای مهم در خصوص نرخ گاز صنایع که تاریخ آن دقیقاً با روزی که شاخص‌های سهامی ریختند یکی بود؛ وجود اطلاعات پنهانی در بازار سهام مبرم شد و حتی سازمان بورس با دستگیری چند نفر نسبت به مقابله با فساد اقدام کرد، اما چیزی که برای فعالان بی‌خبر بازار سهام بر جای ماند، بی اعتمادی نسبت به ساختار بازار سرمایه و زیان قابل توجهی بود که متحمل شده بودند.

یک سال بعد از این رخداد در سی‌ام اردیبهشت ماه سال جاری نیز سقوط بزرگ بورس نیز رقم خورد. یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ نیز یکی از سیاه‌ترین روز‌های خود را سپری کرد. روزی که شاخص کل بیش از ۶۲ هزار واحد ریزش کرد .

چقدر سرمایه از بورس فرار کرد؟

از ابتدای شروع فعالیت دولت ابراهیم رییسی تا پایان سال 1400 در مجموع بیش از 43 هزار میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بازار سهام و به‌طور میانگین روزانه 288 میلیارد تومان پول حقیقی خارج شده است. در سال 1401 نیز در مجموع 42 هزار و 789 میلیارد تومان پول حقیقی خارج شد که به‌طور متوسط روزانه 180 میلیارد تومان خروج پول را نشان می‌دهد. همچنین در سال 1402 نیز در مجموع 39 هزار و 914 میلیارد تومان پول حقیقی خارج شد که به‌طور متوسط روزانه 165 میلیارد تومان خروج پول را نشان می‌دهد.

در مجموع 31 ماه فعالیت دولت سیزدهم بیش از 167 هزار میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بازار سهام خارج شده است. به بیان دیگر، به‌طور متوسط روزانه 267 میلیارد تومان فرار سرمایه ثبت شد.