انسداد گلوگاه راهبردی «لاچین»؛ تنبیه ارمنستان یا مجازاتی دسته‌جمعی برای ساکنان قره‌باغ؟
اقتصاد100- با گذشت یک ماه از مسدود ماندن گلوگاه راهبردی «لاچین» در منطقه قره باغ کوهستانی، ارتباط بیش از ۱۲۰ هزار ارمنی ساکن این منطقه با دنیای بیرون به کلی قطع شده و نگرانی از وضعیت ساکنان این منطقه روز به روز افرایش می‌یابد.
به گزارش گروه اقتصاد کلان و انرژی اقتصاد100 به نقل از یورونیوز، پس از انتقادهای شدید ارمنستان از بی‌عملی نظامیان ناظر روسیه برای حل این بحران، این مسکو بود که در یکی از جدیدترین اظهارنظرها، ارمنستان را مسئول شکست مذاکرات صلح با آذربایجان بر سر این منطقه خواند و به نحوی وضعیت فعلی را متاثر از سیاست‌های ایروان دانست.
قره باغ پیش و پس ازجنگ دو کشور همسایه، آذربایجان و ارمنستان، در سطح بین‌المللی به عنوان بخشی از جمهوری آذربایجان به رسمیت شناخته می‌شد و می‌شود، اما ساکنان آن عمدتا ارمنی‌تبار هستند.
همچنین، باکو نیز تا کنون سعی کرده است به نوعی در این مساله از خود سلب مسئولیت کند.
مجازاتی دسته‌جمعی برای ساکنان قره‌باغ؟
در آخرین تحولات در این منطقه از قفقاز گروهی از شهروندان آذربایجانی که خود را «فعالان محیط زیست» می‌نامند، از ۱۲ دسامبر ۲۰۲۲ میلادی، کریدور لاچین تنها مسیر بین ارمنستان و قره باغ را مسدود کردند.
همزمان، آرمن سارگسیان، رئیس جمهوری ارمنستان با انشار مقاله‌ای در مجله آمریکایی «تایم» از ارسال قطره‌چکانی غذا و دارو به این منطقه به شدت انتقاد کرد. وی می‌گوید باید «روزانه ۴۰۰ تن مواد غذایی و پزشکی» از این مسیر جابجا می‌شد.
سارگسیان در مقاله خود به تاریخ ۱۲ ژانویه ۲۰۲۳، مدعی می‌شود که پدپد آمدن این وضعیت تنها از آن جهت است که ارمنی‌ها در نهایت مجبور به ترک خانه‌های خود شوند. وی معتقد است که «در قرن بیست و یکم هم ارمنی‌ها در معرض مجازات دسته جمعی قرار گرفته‌اند تا از خانه خود بیرون رانده شوند.»
انکارپذیری موجه تحت عنوان «فعالان محیط زیست»؟
مقامات ارمنستان کشور آذربایجان را مسئول این محاصره می‌دانند. جمعی از دیپلمات‌های غربی (از جمله دیپلمات‌ها و سناتورهای آمریکایی) از آذربایجان خواسته‌اند تا به بستن کریدور لاچین پایان دهد. جمهوری آذربایجان با رد هرگونه ارتباط خود با افرادی که این کریدور را مسدود کرده‌اند گفته است که عده‌ای فعال زیست‌محیطی به طور خودجوش دست به این عمل زده‌اند.
در همین راستا سناتورهای دموکرات روز گذشته با ارسال نامه‌ای به وزیر امورخارجه آمریکا خواستار اقدام عملی در امدادرسانی به مردم این منطقه شدند. باب منندز رئیس کمیته روابط خارجی سنا و جک رید رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا از دولت بایدن خواستند تا کمک های اضطراری به قره‌باغ که ارمنی‌ها آن را آرتساخ می‌نامند ارسال کند و برای رفع محاصره آن منطقه به باکو فشار بیاورد.
آن‌ها از وزیر امورخارجه آمریکا می‌خواند تا با همکاری با شرکای اروپایی خود اقدامی در پایان دادن به این محاصره انجام دهد. در این نامه آمده است که «ایالات متحده نمی‌تواند در حالی که رژیم علی‌اف بی‌رحمانه جان شهروندان قره باغ را تهدید می‌کند کنار بایستد و باید آذربایجان را به دلیل مسدود کردن دسترسی غیرنظامیان به غذا و مایحتاج اولیه مورد بازخواست قرار داد.»
به اعتقاد برخی از تحلیلگران، انتساب نام «فعالان محیط زیست» به افرادی که در مسدود کردن کریدور لاچین نقش دارند به باکو این امکان را داده است تا بتواند انسداد این گلوگاه را به نوعی توجیه کند.
اتهام به کارگیری «تاکتیک محاصره» به آذربایجان
مردم منطقه قره‌باغ با درگیری غریبه نیستند؛ چه در اواخر حکومت شوروی در اوایل دهه ۱۹۹۰ و چه جنگ شش هفته‌ای سال ۲۰۲۰ که در نهایت منجر شد تا آذربایجان بتواند کنترل کامل این منطقه را به دست گیرد.
این سرزمین به دلیل میراث ارمنی چند صد ساله‌اش برای ارامنه به نوعی بخشی از غرور ملی آن‌ها محسوب می‌شود اما از سوی دیگر همیشه بخشی از آذربایجان چه در دوره اتحاد جماهیر شوروی و پس از آن نیز جزو خاک جمهوری مستقل آذربایجان بوده است.
به گفته تحلیلگران، ادامه محاصره منطقه قره‌باغ و بی‌عملی روسیه می‌تواند مستقیما با بحران اوکراین مرتبط باشد. مذاکرات یک سال گذشته بر سر حل و فصل دائمی در قره باغ در دو مسیر مختلف پی گرفته شده است: یکی توسط کشورهای غربی و دیگری توسط روسیه.
نخست‌وزیر ارمنستان روز سه شنبه ۲۷ دسامبر ۲۰۲۲ نیروهای حافظ صلح روسیه را به «بی‌عملی» در منطقه موسوم به قره باغ متهم کرد و ماموریت آن‌ها را زیر سوال برد.
پایان پیام
