هدفگذاری 50 میلیارد دلاری صادرات غیرنفتی محقق می‌شود؟

به خبرنگار گزارش گروه کسب و کار اقتصاد 100؛ آمارهای تجارت خارجی در نیمه نخست سال جاری نشان می‌دهد تجارت با افت 9.8 درصدی از لحاظ وزنی رو به رو بوده است. بررسی جزئیات و آمار تجارت خارجی نشان می‌دهد به رغم افزودن حوزه‌هایی مانند صادرات گاز طبیعی و میعانات گازی به کالاهای غیرنفتی، رقم 50 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی، هنوز حاصل نشده است.

کاهش فعالیت در حوزه‌هایی همچون کشاورزی و خدمات نیز نگران‌کننده به نظر می‌رسد؛ اما چه عواملی باعث شده تجارت ایران همچنان در دستیابی به اهداف تعیین شده ناکام باشد؟

براساس آمار گمرک تجارت غیرنفتی کشور در ۴ ماه نخست امسال به ۴۶ میلیون و ۸۱۵ هزار تن کالا به ارزش ۳۴ میلیارد و ۴۸۰ میلیون دلار رسیده است.

بررسی‌ آمارهای سال گذشته نیز نشان می‌دهد، رقم‌های محقق شده برای صادرات غیرنفتی عمدتاً وابسته به کالاهایی است که به صورت خام صادر شده و برپایه نفت و گاز بوده است. از طرفی کاهش تولید و فعالیت در زمینه‌هایی همچون کشاورزی، خدمات فنی و مهندسی و منسوجات در محقق نشدن وعده افزایش صادرات غیرنفتی نقش داشته‌اند.

محمد حسن‌دیده‌ور، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با اشاره به آمار صادرات در سال 1400 به اقتصاد 100 می‌گوید: در سال گذشته، حدود 123 میلیون تن کالا به ارزش 49 میلیارد دلار صادر شده است. از میزان 49 میلیارد دلار ارزش کالای صادر شده، 14.5 میلیارد دلار مربوط به محصولات معدنی، 11.5 میلیارد دلار مربوط به فلزات پایه، 7.2 میلیارد دلار مربوط به محصولات شیمیایی و 6.4 میلیارد دلار مربوط به لاستیک و پلاستیک بوده است. همچنین 4.8 میلیارد دلار نیز صادرات گاز طبیعی کشور شامل متانول، پلی‌اتیلن، پروپان و اوره بوده است.

این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه میزان صادرات کشور از حدود 44 میلیارد دلار در سال 1390 به حدود 41 میلیارد دلار در سال 1399 و نهایتاً 49 میلیارد دلار در سال 1400 از رشد مثبت و منفی برخوردار بوده است، ادامه داد: آمارها نشان می‌دهند که بالاترین ارزش تجارت خارجی کشور در ابتدای دهه 90 ثبت شده و پایین‌ترین ارزش تجارت خارجی کشور به سال 1399 تعلق دارد. اگرچه این سال مواجه با دوران شیوع کرونا بودهY اما آنچه از آمارها برمی‌آید، محدودیت صادرات به برخی کشورها نظیر چین، عراق و امارات است و حوزه‌های فعالیت اقتصادی نظیر کشاورزی، منسوجات و خدمات فنی و مهندسی نقش کم‌رنگی ایفا کرده‌اند.

او افزود: نکته حائز اهمیت اینکه، به رغم افزودن حوزه‌هایی مانند صادرات گاز طبیعی و میعانات گازی به کالاهای غیرنفتی، رقم 50 میلیارد دلار در صادرات غیرنفتی، هنوز حاصل نشده است. این همه، نشان از زیرساخت‌هایی دارد که همچنان در طول این سال‌ها ساخته نشده‌اند.

بررسی‌هاحاکی از این است که جدا از تحریم و محدودیت‌های نقل و انتقالات پولی و بانکی، بسیاری از سیاست‌های داخلی و بخشنامه‌های دولتی همچنان نقش سرعت‌گیر تجارت خارجی را ایفا می‌کنند. ناهماهنگی‌های سیاست تجاری و ارزی اگرچه نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است؛ اما همچنان آثار آن بر تجارت خارجی سایه افکنده است.

قیمت‌گذاری دستوری و کاهش کم و کیف تولید نیز منجر به کاهش قدرت رقابت تولیدکنندگان در بازارهای صادراتی شده است. مشکلات تولیدکنندگان در تامین نقدینگی مورد نیاز، مواد اولیه و ماشین‌آلات در کنار محدودیت بازارهای صادراتی نیز همچنان پابرجاست.

انتهای پیام/