پروتکل‌های VAR در دربی زیر سوال رفت / دسیسه در کار است؟

محمدرضا ابوالفضلی درمورد حواشی استفاده از VAR برای اولین بار در لیگ برتر و دربی ۱۰۲ ، اظهار داشت: متاسفانه ضعف‌های زیادی درمورد استفاده از VAR در این بازی آشکار شد. موعود بنیادی‌فر، سعید قاسمی و علیرضا ایلدروم هم که حدود ۲ ماه است داوری با این سیستم را شروع کرده‌اند، تجربه کمی در این زمینه دارند و جو بازی خیلی به آنها فشار آورد. بسیاری از نکاتی که باید رعایت می‌کردند؛ از دست‌شان در رفت‌.

وی افزود: مثلا کمک داوران به ویژه سعید قاسمی برخی مواقع تا زمان مشخص نشدن وضعیت توپ، نباید پرچم خود را بالا می‌برد اما درجا پرچم می‌زد. جالب است وقتی هم این کار را انجام می‌داد، بنیادی‌فر بلافاصله سوت می‌زد. در شرایطی که باید با تاخیر این کار را انجام می‌داد. در این زمینه علیرضا ایلدروم بهتر کار کرد. مثلا در یک صحنه شهاب زاهدی در شرایطی که توپ در دستان سید حسین حسینی قرار داشت، با او برخورد کرد و همان توپ درون دروازه رفت. در آن صحنه کمک داور پس از برخورد پرچم را بالا برد و داور هم بلافاصله سوت زد. درحالیکه ابتدا باید اجازه می‌دادند توپ درون دروازه برود و سپس این کار را انجام بدهند تا اگر اشتباهی صورت گرفته است، VAR بتواند تصمیم را برگرداند.

* داور رئیس زمین است نه رئیس اتاق VAR

کمک داور بین‌المللی سابق فوتبال کشورمان اضافه کرد: بازیکنان ۲ تیم هم مدام اعتراض کرده و دنبال داور می‌دویدند که خودش برای بررسی صحنه به اتاق VAR برود. در شرایطی که هرچند داور رئیس زمین است اما رئیس اتاق کمک داور ویدیویی نیست. نمی‌تواند خودش بگوید دلم می‌خواهد به سمت مانیتور بروم و صحنه را ببینم. بارها دیده شد بازیکنان به بنیادی‌فر گفتند خودت برو ببین و کاری به اتاق نداشته باش! در شرایطی که نباید چنین فشاری به داور می‌آوردند. استفاده از VAR پروتکلی دارد و کشک نیست به داور بگوییم بابت هر صحنه‌ای که دلتان می‌خواهد به سمت مانیتور کنار زمین برود یا از اتاق بخواهد اجازه بدهند صحنه را ببیند.

* در صحنه برخورد سهرابیان با زاهدی توپ در جریان بازی نبود

ابوالفضلی درمورد تصمیم‌های داور این بازی، توضیح داد: درمورد صحنه برخورد آرمین سهرابیان با شهاب زاهدی باید بگویم از این نوع کشیدن پیراهن‌ها در لیگ خودمان زیاد داریم اما وقتی VAR هست، داوران ویدیویی می‌توانند از داور بخواهند تا صحنه را بررسی کند. با این وجود روز گذشته که تصویر لانگ این صحنه را دیدم متوجه شدم اصلا در زمان آن برخورد کرنر ارسال نشده بود. وقتی هم توپ در جریان بازی نیست، دیگر نباید درمورد آن صحنه صحبت کنیم. حتی اگر خطایی اتقاق افتاده باشد. اصلا نباید در آن لحظه داوران VAR بنیادی‌فر را کنار زمین می‌آوردند.

* داوران عراقی اتاق VAR هم بی‌تجربه بودند

وی تصریح کرد: متاسفانه این رفتار داوران عراقی که تجربه زیادی هم نداشتند، تعجب‌آور بود. فدراسیون و کمیته داوران زمان زیادی نداشتند تا بدون ویزا داوری را مثلا از امارات یا قطر به تهران بیاورند و به همین دلیل فقط می‌توانستند از عراق داور بیاورند. با این وجود می‌توانستند از همین کشور داور باتجربه‌ای مثل "علی صباح" که با خود ما در تورنمنت‌های مختلفی بوده و حدود ۲۰ روز دیگر بازنشسته می‌شود، وارد تهران کنند. ای کاش از این داور که تجربه بین‌المللی بیشتری دارد، استفاده می‌کردند. آن ۲ عراقی که در اتاق VAR نشسته بودند، هنوز متوجه نیستند وقتی توپ در جریان بازی نبود، نباید داور وسط را بخواهند. وقتی اتاق داور را صدا می‌کند، یعنی چیزی دیده شده که داور وسط در زمین آن را ندیده است. بد است که مدام با داوران VAR جر و بحث کنید. این موضوع هم به اطلاعاتی بازمی‌گردد که از داخل زمین به اتاق داده می‌شود.

کمک داور ایرانی حاضر در جام جهانی ۲۰۲۲ عنوان کرد: داور وسط باید صحنه‌هایی که درون زمین رخ داده را برای اتاق شرح بدهد. مثلا بگوید خطای پشت پا زدن، هُل دادن، گرفتن، بازی جوانمردانه، لگد زدن، مشت زدن و فشار بیش از حد بود. همه این‌ها را باید توضیح بدهد که چه دیده است. به صورت مثال باید بگوید بازیکن پشت پا زد اما حرکتش فشار بیش از حد نداشت تا برای خطا گرفتن قانع شوم و دستور به ادامه بازی دادم‌. داوری که پشت مانیتور نشسته این را می‌شنود و وقتی صحنه را بررسی می‌کنند متوجه می شوند اصلا داور باید خطای کشیدن پیراهن را بگیرد و داور وسط ندیده است. یا مثلا داور می‌گوید اتفاقی افتاده اما من هیچ چیز ندیدم. آنجا VAR می‌گوید حالا که داور چیزی ندیده صحنه را بررسی کنیم و با این کار مشخص می‌شود، خطایی اتفاق افتاده است و داور وسط باید پای مانیتور بیاید.

* اعلام پنالتی به سود استقلال درست بود

ابوالفضلی اضافه کرد: در صحنه برخورد پیمان بابایی با علی نعمتی نیز ابتدا مهاجم استقلال دست مدافع پرسپولیس را گرفت. اعلام پنالتی در صحنه تکل علی نعمتی روی پای آرش رضاوند درست بود. درمورد صحنه تکل امید حامدی‌فر روی پای شهاب زاهدی هم یک نکته وجود دارد. در این مورد بین کارشناسان اختلاف نظر زیادی وجود دارد اما من می‌گویم هافبک استقلال با استوک روی قوزک پای مهاجم پرسپولیس رفت.

* راهکار اخراج هافبک استقلال چه بود؟

وی افزود: جنس بیشتر استوک‌ها اکنون ریلی و احتمال آسیب رساندنش خیلی زیاد است. در پروتکل VAR توصیه شده اگر در صحنه‌ای روی نشان دادن کارت زرد و قرمز مردد هستید، به این دلیل که این سیستم نمی‌تواند روی نشان دادن کارت زرد دخالت کند. در این لحظه وقتی داوران VAR دیدند بنیادی‌فر حتی کارت زرد نداده است باید زرنگی کرده و با در نظر گرفتن احتمال کارت قرمز ، او را پای مانیتور می‌آوردند. مثل صحنه برخورد آرنج کریستیانو رونالدو به صورت مرتضی پورعلی‌گنجی در جام جهانی ۲۰۱۸ که داور را پای مانیتور کشاندند. داور هم پس از بررسی صحنه فقط یک کارت زرد به رونالدو نشان داد. در این حالت اگر بنیادی‌فر سراغ مانیتور می‌رفت، قطعا کارت زرد دوم را به حامدی‌فر نشان داده و او را اخراج می‌کرد. این کار را هم‌ نکردند.

* بدون مجوز فیفا نمی‌توان مکالمات با اتاق VAR را ضبط کرد

وی درمورد اظهارنظر خداداد افشاریان مبنی بر مجوز نداشتن از فیفا برای ضبط مکالمات داور وسط با اتاق VAR در پاسخ به درخواست باشگاه پرسپولیس برای انتشار این مکالمات در صحنه اعلام پنالتی به سود استقلال، تصریح کرد: افشاریان درست می‌گوید. فیفا باید برای ضبط و انتشار مکالمات مجوز بدهد. به همین دلیل ممکن است مکالمه را ضبط نکرده باشند.