چالش هایی که مالیات گیری دولت ایجاد می کند

به گزارش اقتصاد100، تمرکز بر اخذ مالیات از فعالیت‌های غیرمولد و مخرب اقتصادی نظیر سوداگری در بازارهای مختلف، رویکردی است که دولت از طریق سازمان امور مالیاتی پیگیری می‌کند‌.

این امر در راستای کاهش جذابیت و همچنین افزایش ریسک این فعالیت‌های مخرب بوده است، این رویکرد، وجه دیگر اقدامات اصلاحی در سازمان امور مالیاتی به خصوص در سال 1403 خواهد بود.

بخش‌های غیررسمی و زیرزمینی اقتصاد یکی از محورهای تمرکز سازمان امور مالیاتی است، دولت از طریق ساماندهی دستگاه‌های پوز، اجرای فاز اول سامانه مودیان، شناسایی مودیان جدید و ایجاد امکان تقاطع‌گیری از داده‌ها و پایگاه‌های اطلاعاتی در دسترس به سمت شناسایی و اخذ مالیات از این بخش‌های غیررسمی و زیرزمینی اقتصاد کشور حرکت کرده است، در همین راستا، امسال برای اولین بار اطلاعات کارت به کارت مبنای محاسبه مالیات قرار گرفت.

محور بسیار مهم بعدی، اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم و اصلاح و حذف معافیت‌های غیرضروری بوده است، بخش مهمی از درآمدهای مالیاتی کشور در سال‌های آتی از محل اصلاح این معافیت‌های مالیاتی غیرضرور و غیرکارآمد محقق خواهد شد.

معافیت مالیاتی باید رویکرد توسعه‌گرایانه داشته باشد و در جهت توسعه و تکمیل زنجیره‌های ارزش و همچنین خلق ثروت بیشتر در اقتصاد به کار گرفته شود. در همین راستا، اصلاح معافیت‌های غیرضرور به عنوان یک راهکار کلیدی با امکان درآمدزایی چند صد هزار میلیارد تومانی در دستور کار سازمان امور مالیاتی قرار گرفته است.

اجرای کامل سامانه مودیان و تحقق پایگاه جامع اطلاعات مالی و تحقق نظام مالیاتی سامانه محور واز دیگر اصلاحات مهم مالیاتی در سال 1403 است که در جهت تحقق آن، اقدامات متنوعی از جمله تسهیل تکالیف مودیان مالیاتی و ایجاد مشوق برای پیوستن به سامانه مودیان در نظر گرفته شده است.

‌حسن حیدری، استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس درباره افزایش درآمدهای مالیاتی دولت و تکیه بر این درآمدهای پایدار در بودجه 1403 ‌با اشاره به اینکه کاهش اتکا به درآمدهای نفتی در بودجه و افزایش تکیه بر درآمدهای پایدار مانند مالیات یک راهبرد بلندمدت است و باید به سمت آن حرکت کنیم، تصریح کرد: با توجه به شرایطی که الان به لحاظ اقتصادی در آن قرار داریم، باید این طور سیاست ها با آرامش، به دور از شتابزدگی و با در نظر گرفتن ملاحظاتی انجام شود.

وی ادامه داد: در شرایط فعلی که با تورم مواجه هستیم، باید جوانب سیاسی و اجتماعی موضوع نیز به دقت دیده شود، نباید به موضوع کاهش اتکا به درآمدهای نفتی و افزایش سهم درآمدهای مالیاتی در بودجه تنها از منظر اقتصادی نگاه کنیم.

این اقتصاددان توضیح داد: اگر سیاست ها را طوری پیش ببریم که افزایش دریافت مالیات در دهک‌های بالای جامعه توزیع شود، اتفاق خوبی است. باید دقت داشته باشیم که به مردم عادی، حقوق بگیران، مودیان خرد و تولیدکنندگان فشاری اعمال نشود.

حیدری گفت: دولت از اقتصاددانان خبره کمک می‌گیرد و احتمالاً ملاحظاتی که در بالا گفته شد، مدنظر قرار گرفته است، اینکه در هفت ماهه‌ اول سال جاری 2 میلیون و 700 هزار مودی جدید مالیاتی کشف شده است، نشان دهنده‌ تلاش دولت در راستای جلوگیری از اعمال فشار مالیاتی بر مودیان فعلی است.

وی ادامه داد: در افزایش درآمدهای مالیاتی دولت باید بررسی‌های دقیق و همه جانبه ای داشته باشیم‌ به طور مثال، باید این مسئله را بررسی کنیم که افزایش مالیات اقشار پردرآمد جامعه چه تأثیری بر اقشار دیگر خواهد داشت.

این اقتصاددان توضیح داد: کاهش مالیات تولیدکنندگان و معافیت مودیان خرد اقدامات مناسبی است که در راستای جلوگیری از اعمال فشار بر اقشار خاص مدنظر قرار گرفته است، در همین راستا، باید بررسی کنیم که اثر نهایی سیاست گذاری ها در سطح جامعه چیست.

حیدری گفت: افراد زیادی در کشور تلاش می‌کنند از دادن مالیات طفره بروند‌، تمرکز بر مقابله با فرار مالیاتی اقدام بسیار مناسبی محسوب می شود که دولت به اجرا گذاشته است. برخی اصناف و کسبه‌ پردرآمد از دادن مالیات خودداری می‌کنند و متناسب با درآمدشان مالیات نمی پردازند، اخذ مالیات از آن ها باید در دستور کار باشد.

وی ادامه داد:‌ دولت باید به سمت مالیات‌گیری از مودیان بزرگ برود، شناسایی مودیان جدید نیز راه درستی است که در دستور کار قرار گرفته است البته باید سیاست‌های مالیات‌ستانی باید با حساسیت بالایی پیگیری شود‌ به طور مثال، در بخش املاک اگر بیش از اندازه‌ای که ظرفیت دارد به مالیات‌گیری بپردازیم، افراد به سمت راه‌های جایگزین مانند معامله با دلار و سکه و غیره می‌روند یا از روش تهاتر استفاده می‌کنند که امکان رصد بالایی ندارد.

این اقتصاددان در مورد ساماندهی معافیت های غیرضروری که دولت در راستای افزایش درآمدهای مالیاتی‌اش در دستور کار قرار داده است، توضیح داد: این اقدام بسیار مناسبی است و باید با جدیت پیگیری شود، باید منافعی که واحد مورد نظر به کشور می رساند بیشتر از ارزش معافیت مالیاتی باشد که برایش در نظر گرفته‌ایم، این مسئله باید به دقت مورد بررسی قرار بگیرد.