نجواهایی ناشنیده از فراز ویو گالری فاز 14

به گزارش گروه اقتصاد کلان و انرژی، نوشته های وَهم گونه کاغذی می گوید از لحاظ قراردادی طرح توسعه فاز 14  میدان گازی پارس جنوبی در لیست طرح های موسوم به پروژه های 35 ماهه قرار گرفته بود.فازهای 13،19، 20-21و22-24و در نهایت فاز 14 کلیت طرح های 35 ماهه در پارس جنوبی را شامل می شدند که سال 89 در دستور کار قرار گرفتند.بعد از گذشت مدتی و بعد از تحویل اراضی مربوطه به پیمانکار و آغاز فعالیت های فراساحل مثل همیشه به دلیل محدودیت در تامین منابع مالی و البته ظرفیت خدماتی شرکت های پیمانکاری وسازندگان کشورکه در آن اندازه ها نبود تا بتوان همزمان 5 مگا پروژه بیش از 5 میلیارد دلاری را راه اندازی کنند فاز 14 گرفتار چالش های بعدی شد.

اسناد توسعه ای حکایت می کنند که بر اساس سیاست هایی که وزارت نفت مد نظر قرار داده بود اولویت ها اجتناب ناپذیر شده بود.مهم نبود چه کسی عرق می ریزد تا کار به سامان برسد.شکل و شمایل بلوک مخزنی پارس جنوبی دستکم از نگاه سیاست گزاران نفتی بدانگونه ارزیابی می شد که پالایشگاه فاز 14 در کنگان و عسلویه  که در  شمالی ترین نقطه میدان قرار گرفته بود می توانست نزدیکترین بخش به خشکی نیز تلقی شود.بنابراین فازهایی که طبق نقشه راه تشکیلات نفتی کشور اهمیت بیشتری را از آن خود کرده بودند از صف طولانی توسعه جلو زدند و فاز 14 ماند تا آخرین انتخاب این قرعه اندازی باشد و از قضا همه ماجراها از همین نقطه آغاز شد.

متاسفانه همان  رویاهای وَهم گونه طرح های 35 ماهه  کار را  به جایی رساند که بعدها هر فازی از این میدان اگر کم و کسری خاصی داشت تامین مایحتاجش تاوانی می شد که فاز 14  می بایست پس می داد. فازی که 25 خرداد 1389 در دست کار قرار گرفته بود 11 اسفند 1401 به بهره برداری رسید.آنهم با هزینه ای 5.2 میلیارد دلاری در بخش آفشور و 2.7 میلیارد دلاری در بخش خشکی.14 قادر بود هر روز ۵۶ میلیون متر مکعب گاز غنی در بخش فراساحل تولید کند.اما کار به این راحتی ها هم نبود.

بعدتر مدیران این فاز هم مجبور شدند طعنه های منتقدانی که از چند و چون توسعه این فاز آگاهی نداشتند را به جان بخرند و هزینه نگاه و برنامه های دیگرانی را که حالا کسی از آن ها پرسشی نمی کند بدهند.

پالایشگاه فاز 14  می بایست در بخش هایی مانند آب، برق،بخار،نیتروژن و هوای ابزار دقیق به گونه ای استقرار می یافت که بتواند همه آنچه که سیاستگزاران می خواهند را محقق کند.آنهم با دست خالی.

بسیاری در پشت تریبون ها قول هایی داده بودند. مسئولان ارشد نفتی وعده کرده بودند آخرین ردیف این پالایشگاه در زمستان سال 1401 به بهره برداری برسد.3 ردیف شیرین سازی فاز 14 به ترتیب در اسفند1400 و آبان و دی ماه 1401 به مدار آمدند. تولید 50 میلیون متر مکعب گاز شیرین آنهم در مقطعی که ناترازی تولید و مصرف به اوج خود رسیده بود سرفصلی نبود که بتوان باز هم آن را پشت گوش انداخت.اما همین امر مهم نیز  به گردن کسانی افتاده بود که هرگونه خللی در کارشان می توانست تیغ تیز نقدها و طعنه ها را بیشترمتوجهشان کند.

فعالان این فاز مجبور بودند از تمام توان خود استفاده کنند تا کار افتتاح  مثل در باغ سبز نشان دادن های قدیم بنظر نرسد و به  طول نیانجامد. مگاپروژه فاز 14 پارس جنوبی برای حفاری، ساخت و نصب سکوهای گازی، تأمین و اجرای خطوط لوله و تأسیسات دریایی 2.5 میلیارد دلار خرج برداشت و جواب عقب افتادگی اش را مدیرانی دادند که در آغاز از آنها هیچ نظری نخواسته بودند.

تولید روزی 75 هزار بشکه کاندنسیت، سالی یک میلیون تن گاز مایع LPG، یک میلیون تن اتان به منظور تأمین خوراک واحدهای پتروشیمی و تولید روزانه 400 تن گوگرد ،دیگر آورده هایی بود که مدیران جوان فاز 14 باید تحویل دستگاه نفتی کشور می دادند.کاری شاق که خیلی ها پیش از آن از عهده اش بر نیامده بودند و یا نتوانسته  ویا نخواسته بودند بر بیایند.

به دید بعضی ها پشت بام ویو گالری فاز 14 شاید چشم اندازی از یک کار دستی نیمه کاره بود که پیش از این ظرفیت هایی خالی داشت که از آن بهره ای برده نمی شد. شاید محلی برای شوآف های چشم نواز رسانه ای.

مهندس جوانی بنام محمدمهدی توسلی پور که مجری طرح توسعه فاز 14 میدان گازی پارس جنوبی است پیش از این برایمان گفته بود که  گریز از عدم النفع ظرفیت های  خالی مانده پالایشگاه، در حالیکه راهبران میدان گازی پارس جنوبی را به راهی دیگر برده بود مجددا پرنده اقبال را بر روی شانه های فاز 14 نشاند. پیش از آن اجبارا  بخش فراساحل را در اولویت قرار داده بودند و با توجه به ظرفیت خالی پالایشی،چاره ای جز این نبود که گاز استخراجی از دریا نصیب هرجایی غیر از پالایشگاه این فاز شود.اما پس از مدتی 4 تاپ ساید نصب شده روی جکت ها و 2 خط 32 اینچ تکمیل شدند تا از عمق آبهای بلوک مخزنی دریای جنوب، گاز را به پالایشگاهی برسانند که سال 98 کارش شروع شده بود تا بعد در ظرف 3.5 سال با 3 ردیف  شیرین سازی در مدار تولید قرار بگیرد.

توسلی پور برایمان تعریف کرد که  تولیدات این فاز می تواند در وانفسازی کمبودها، کمک بزرگی به رفع ناترازی گاز کشور باشد.

توسلی پور معتقد است فاز 14 صرفنظر از تشابهات تئوریک با فازهای متعارف پارس جنوبی، تفاوت های فاحشی با دیگر فاز ها دارد.برای توسعه فاز 14 گروهی متشکل از 8 شرکت داخلی به کار گمارده شد تا طبع آزمایی ها و آزمون و خطاهای توان داخلی، در طرح های بزرگ گازی کشور فرصت ظهور پیدا کند و اینگونه شد که سازندگان داخلی در نهایت به فناوری های لازم دست پیدا کردند.

با اینهمه تو گویی فاز 14 به نحسی هایی خورده بود که هیچ بخش دیگری در پارس جنوبی آن را تجربه نکرده بود.ویروس کووید 19 از راه رسید و کار را به تعویق انداخت. توسلی پور حکایت می کند که همه‌گیری کرونا و رعایت دستور العمل های بهداشتی گره توسعه را کورتر کرد.خارجی ها که اگر کلاهشان هم به این سو می افتاد دیگر بر نمی گشتند.جوانانی مشتاق با دست خالی مانده بودند وانبوهی از تجهیزاتی که حتی چگونگی کار کرد با آنها را هم هیچکس جز همان خارجی ها نمی دانستند.

نجواهای مایوسانه از فراز ویو گالری فاز 14 کم و بیش شنیده می شد.اما در عین حال نمی شد دست روی دست گذاشت.با اینهمه دیری نگذشت که دانش بنیان ها از راه رسیدند و آنقدر در لابیرنت آزمون و خطاها، خود را محک زدند تا در نهایت ردیف های شیرین سازی را به کار انداختند.سهم 70 درصدی ساخت داخل در پالایشگاه فاز 14 شاهدی بر این مدعا بود.سندی که پیش از آن تنها 25 درصد رنگ و بوی ایرانی داشت.

سامانه های کنترل که قبلا فقط بوسیله شرکت های صاحب اعتبار خارجی احداث می شد اینبار بستر فعالیت یک شرکت ایرانی شد که از آزمون سختش روسفید بیرون آمد. کار با گازترش فوق العاده کشنده و خطرناک  استخراجی چنان تنگنایی ایجاد کرده بود که حتی یک اشتباه هم می توانست به فاجعه ای تمام عیار بیانجامد.اما هرگز این اتفاق نیافتاد و اینگونه بود که 40 درصد بنزین تولیدی کشور از همین میدان گازی مشترک تامین شد.

این تعهد کمر شکن پیش و بیش از هرجایی روی دوش فازی قرار گرفت که یکه و تنها باید کاری کارستان می کرد بی آنکه تکیه گاهی به برندهای صاحب نام خارجی داشته باشد.و شاید همین انتظارات از ردیف های تازه به میدان آمده فاز 14 است که توسلی پور را به صرافت می اندازد که بگوید تاوان عدم تراز تولید و مصرف نباید از تولید کننده گاز گرفته شود و مقوله اصلاح الگوهای مصرف،به عملیاتی های پارس جنوبی دخلی ندارد.

بدین ترتیب صرف نظر از فاز 11که شب و روز را دوره می کند،آخرین پالایشگاه میدان گازی پارس‌جنوبی نمره قبولی را گرفت تا حسن ختامی باشد بر طرح های توسعه ای این میدان مشترک.

حالا دیگر نجواهای ناشنیدنی از فراز ویو گالری فاز 14 به زمزمه هایی مبدل شده است که از زبان 40 هزار تن سازه فلزی  و6 هزار کیلومتر کابل وسیم  به گوش می رسد.از سرزمینی دور افتاده با 105 کیلومتر فاصله از تاسیسات دریایی.جایی در چشم انداز آفتابی کنگان بوشهر.وادی تنهایی در کنار دریای آبی جنوب که فارغ از هیاهوهای رایج روز، سر در کار خود دارد.

انتهای پیام