علت گرانی بیسابقه آجیل چیست؟ + قیمت ها به روز
اقتصاد 100- رکود بیسابقه در بازار آجیل و خشکبار با وجود گرانیهای شدید؛ قیمت پسته و بادامهندی به مرز کیلویی ۱.۵ میلیون تومان رسیده و تورم ماهانه این گروه خوراکی به ۸.۷ درصد افزایش یافته است.

در فاصله کمتر از ۲۰ روز تا تعطیلات نوروز، بازار خشکبار و آجیل همچنان راکد است و کسبه این صنف از کاهش چشمگیر خریداران خبر میدهند. با این حال، این رکود مانع از افزایش قیمت آجیل نشده است. طبق جدیدترین آمار، گروه خشکبار با ۸.۷ درصد رشد ماهانه، یکی از بالاترین نرخهای تورم در بین اقلام خوراکی را به خود اختصاص داده است.
افزایش بیسابقه قیمت آجیل
روند تورمی سه سال گذشته باعث شده است قیمت برخی محصولات خشکبار بهخصوص انواع مغزها به کیلویی بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برسد. به عنوان مثال:
محصول قیمت (تومان) پسته اکبری ۱,۳۰۰,۰۰۰ بادامهندی بوداده ۱,۳۰۰,۰۰۰ تا ۱,۵۰۰,۰۰۰ پسته احمدآقایی در عمدهفروشی: ۱,۰۰۰,۰۰۰ | در مغازهها: ۱,۲۵۰,۰۰۰ تا ۱,۳۵۰,۰۰۰ فندق خام با پوست در عمدهفروشی: ۷۶۰,۰۰۰ تا ۸۲۰,۰۰۰ | در مغازهها: ۹۷۰,۰۰۰ تا ۱,۱۰۰,۰۰۰ تخمه آفتابگردان ۱۸۰,۰۰۰ تا بیش از ۲۰۰,۰۰۰این افزایش بیرویه، قدرت خرید بسیاری از خانوارها را کاهش داده و آجیل را به کالایی لوکس تبدیل کرده است.
دلایل افزایش قیمت آجیل
کارشناسان بازار عوامل متعددی را در گرانی خشکبار دخیل میدانند. از جمله:
کمبود عرضه در آستانه نوروز.
تمایل تولیدکنندگان به صادرات خشکبار به دلیل سودآوری بیشتر ناشی از نرخ ارز.
ورود خودروسازان به حوزه صادرات پسته که به افزایش ۲۰ درصدی قیمت آن منجر شده است.
غلامرضا خدامی، رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل و خشکبار، معتقد است بخشی از پسته صادراتی به دلیل رعایت نکردن استانداردهای اروپا به کشور برگشت خورده است و این مسئله در افزایش قیمتها بیتاثیر نبوده است.
رکود بازار آجیل و تاثیر آن بر خانوارها
بهرغم تمایل به صادرات، وضعیت کلی بازار داخلی آجیل نیز دچار رکود جدی شده است. کاهش توان خرید مردم باعث شده بسیاری از خانوادهها آجیل را از سبد خرید خود حذف کنند و به محصولات ارزانتر مانند تخمه و نخودچی روی بیاورند. به گفته علی آقاجانلو، رئیس اتحادیه خشکبار زنجان، بسیاری از کسبه به دلیل مشکلات اقتصادی مجبور به تغییر شغل شدهاند.
تورم خارج از فصل اوج تقاضا
یکی از اتفاقات بیسابقه در بازار آجیل، رشد تورم در فصولی خارج از اوج تقاضا بوده است. به عنوان نمونه، خردادماه ۱۴۰۳ شاهد رشد تورم ماهانه ۱۶.۷۴ درصدی در بازار خشکبار بود. این امر نشاندهنده تاثیر عوامل دیگری از جمله کاهش تولید محصولات کشاورزی و افزایش قیمت میوههای خشک است.
محصول قیمت میانگین (تومان)بستههای مخلوط میوه خشک | ۳۰۰,۰۰۰ تا ۶۰۰,۰۰۰ |
بستههای حاوی میوههای گرانقیمت وارداتی | بیش از ۱,۰۰۰,۰۰۰ |
کاهش تولید به دلیل افت بارشها و مشکلات کشاورزی، تاثیر مستقیمی بر تورم خشکبار گذاشته است.
چشمانداز آینده بازار خشکبار
به نظر میرسد با ادامه مشکلات اقتصادی، رکود بازار آجیل و کاهش عرضه در بازار داخلی تشدید خواهد شد. بسیاری از رکوردهای بیسابقه قیمتی نشان میدهد که این کالا دیگر برای بسیاری از اقشار جامعه دستنیافتنی است و همچنان به عنوان کالایی لوکس باقی خواهد ماند.