پشت پرده افزایش قیمت روغن/ چه کسی مسئول گرانی است؟

در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و حتی مغازه‌های خُرده‌فروشی، شاهد گرانی و سهمیه‌بندی روغن هستیم. مسئولان علت این وضعیت را به مشکلاتی مانند تأخیر در تخصیص ارز به کارخانه‌های روغن نباتی، کاهش ۳۲ درصدی واردات روغن خام و خروج صافولا، مهم‌ترین تولیدکننده روغن در ایران، نسبت می‌دهند.

خروج صافولا از بازار روغن ایران، بحران جدی‌ای در این حوزه ایجاد کرد و کاهش ۳۲ درصدی واردات روغن خام نیز به آن دامن زد. اما ضعف عملکرد مسئولان، از جمله وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف، نه تنها نتواسته این مشکلات را حل کند بلکه باعث افزایش قیمت‌ها شد و روغن را تا ۲۱ درصد گران‌تر کرد.

در شرایطی که کمبود روغن یا سهمیه‌بندی آن در فروشگاه‌ها وجود دارد، اکبر فتحی، معاون وزارت جهاد کشاورزی، مدعی است که هیچ زیرساختی از کشور خارج نشده و تمامی ظرفیت‌ها همچنان فعال است و برنامه‌ریزی کاملی در این زمینه انجام شده است.

با این حال، واقعیت چیز دیگری است. پیش‌تر گزارشی منتشر کرد که در آن اشاره شد با وجود تکذیبیه‌های مسئولان و انجمن صنفی صنایع روغن نباتی مبنی بر عدم افزایش قیمت‌ها، قیمت انواع روغن تا ۲۱ درصد افزایش یافته است.

همچنین، بررسی آمار گمرک ایران نشان می‌دهد واردات روغن خام در ۹ ماه سال جاری نسبت به سال گذشته ۳۲ درصد کاهش یافته و به ۸۸۹ هزار تن رسیده است. به نظر می‌رسد که کاهش واردات روغن خام، مشکلات ارزی، سیاست‌های نادرست در تنظیم بازار و بی‌اعتمادی مردم به ثبات قیمت‌ها، از دلایل اصلی کمبود و گرانی روغن در بازار است. این کمبود می‌تواند به افزایش قیمت سایر کالاها منجر شود، چرا که روغن یکی از مواد اساسی در تولید بسیاری از محصولات غذایی است.

علی فاضلی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران، تأکید کرد که طولانی شدن تخصیص ارز به کارخانه‌ها، بحران جدی‌ای را در بازار روغن ایجاد کرده است. وی اشاره کرد که برخی کارخانه‌ها هنوز مطالبات ارزی بهار و تابستان گذشته خود را دریافت نکرده‌اند و ادامه این روند با توجه به افزایش قیمت‌های جهانی و کمبود نقدینگی در صنعت، مشکلات بیشتری به همراه خواهد داشت.

کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران نیز نسبت به کندی تخصیص ارز گلایه‌مند است. هرویک یاریجانیان، رئیس این کمیسیون، در نشست با وزیر اقتصاد از تأخیر در تخصیص ارز به شرکت‌های صنعتی و معدنی انتقاد کرده و اظهار داشت که برخی تولیدکنندگان برای دریافت تسهیلات ارز از بانک‌ها حتی تا یک سال در صف انتظار مانده‌اند.

با توجه به وضعیت موجود، به نظر می‌رسد که دستگاه‌های مسئول باید هرچه سریع‌تر وارد عمل شوند و فرآیند ثبت سفارش و واردات روغن خام را تسریع کنند تا مشکلات کمبود مواد اولیه در کارخانه‌ها رفع شود. همچنین دولت باید با نظارت دقیق بر بازار، از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری کند.

منبع: تابناک