اپلیکیشن‌های بانکی ایران بدون مزیت رقابتی

چالش‌های تعدد اپلیکیشن‌های بانکی در ایران

در کشور ما حدود ۳۰ بانک و موسسه مالی فعالیت دارند که به ارائه خدمات مالی به مشتریان مشغول‌اند. طی سال‌های اخیر و با گسترش بانکداری دیجیتال، این بانک‌ها اقدام به توسعه و عرضه یک یا چند اپلیکیشن اختصاصی کرده‌اند تا از این طریق بخشی از خدماتشان را به‌صورت دیجیتال ارائه دهند.

با وجود اینکه این اقدام گامی مثبت برای تسهیل امور بانکی مشتریان بود، امروز با بیش از ۵۰ اپلیکیشن بانکی مواجه هستیم که غالباً خدمات مشابه و بدون مزیت رقابتی ارائه می‌دهند. کاربران برای انجام امور مالی خود ناچار به نصب چندین اپلیکیشن مختلف هستند که باعث ایجاد پیچیدگی و پراکندگی در مدیریت حساب‌ها و تراکنش‌های روزانه شده است.

اپلیکیشن‌های میان‌بانکی؛ یک گام کوچک اما ناکافی

هرچند اپلیکیشن‌هایی همچون آپ، همراه‌کارت و موارد مشابه تلاش کرده‌اند به‌عنوان پلی میان بانک‌های مختلف عمل کنند و خدمات آن‌ها را در قالب یک اپلیکیشن واحد ارائه دهند، اما این اپلیکیشن‌ها نیز محدودیت‌های خودشان را دارند. در نتیجه، کاربران همچنان برای اطلاع از جزئیات تراکنش‌ها و انجام برخی امور بانکی خود مجبورند از اپلیکیشن‌های مختلف استفاده کنند.

نمونه‌های موفق جهانی در یکپارچه‌سازی سیستم‌های پرداخت

در کشورهای دیگر، مدل‌های موفقی برای یکپارچه‌سازی پرداخت‌های بانکی وجود دارد که می‌تواند الگویی برای ایران باشد. به‌عنوان مثال، در هند، بانک مرکزی در سال ۲۰۱۶ سیستم UPI (Unified Payments Interface) را راه‌اندازی کرد. این سیستم به شهروندان هندی اجازه می‌دهد تنها با نصب یک اپلیکیشن مانند Paytm یا PhonePe به تمامی حساب‌هایشان دسترسی پیدا کنند. این سرویس امکان انتقال‌های مالی رایگان و همچنین ارائه خدماتی مانند وام‌های خرد را فراهم کرده است.

در چین نیز، دو پلتفرم قدرتمند Alipay و WeChat Pay توانسته‌اند سیستم پرداخت این کشور را یکپارچه کنند. کاربران این دو اپلیکیشن علاوه بر مدیریت حساب‌های بانکی خود، امکان دریافت خدمات مالی مانند سرمایه‌گذاری و وام‌های خرد را دارند. جالب است بدانید که این سیستم توسط شرکت‌های خصوصی توسعه یافته و نقش دولت بیشتر نظارتی بوده است.

نمونه‌های دیگر شامل سیستم Pix در برزیل و PayNow در سنگاپور هستند که با هدف تسهیل امور بانکی و کاهش تعداد اپلیکیشن‌های موردنیاز کاربران، توانسته‌اند تحولی چشمگیر در سیستم‌های مالی کشورهای خود ایجاد کنند.

چالش‌های ایران در مسیر یکپارچه‌سازی پرداخت

در ایران مسیر یکپارچه‌سازی پرداخت با چالش‌های متعددی روبه‌رو است. یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها فرسودگی زیرساخت‌های فناورانه کشور است که به‌روزرسانی آن به‌دلیل محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها بسیار دشوار شده است. این موضوع علاوه بر ایجاد مشکلات فنی، امنیت اطلاعات بانکی را نیز تهدید می‌کند.

علاوه بر این، بانک‌های ایرانی هرکدام سیستم‌های جداگانه‌ای دارند که هماهنگی میان آن‌ها تقریباً ممکن نیست. این فقدان