ماهواره مخابراتی ایران در مدار ژئو تا سال ۱۴۰۵
اقتصاد100- ایران با دستاوردهای چشمگیر در حوزه فضایی، برنامهریزی کرده است تا اولین ماهواره مخابراتی خود را تا سال ۱۴۰۵ در مدار ژئو قرار دهد و به توسعه فناوری فضایی کشور شتاب بخشد.

رئیس سازمان فضایی ایران، حسن سالاریه، در گفتوگویی به *دستاوردهای فضایی ایران* و *برنامههای آینده سازمان فضایی* اشاره کرده است. از نظر او، برنامههای این سازمان برای رسیدن به *مدار ژئو* تا سال ۱۴۰۵ مرحله به مرحله در حال پیشرفت است. تاکنون بیش از ۲۵ ماهواره ایرانی در مدار قرار گرفتهاند، و اکنون برنامهریزیها برای توسعه ماهوارههای مخابراتی در مدار ۳۶ هزار کیلومتری زمین در حال انجام است.
دستاوردهای قبلی ایران در مدار
سالاریه اعلام کرده است که از اولین پرتاب ماهواره ایرانی به نام «امید» در سال ۱۳۸۷، تاکنون ماهوارههای مختلفی به مدار ارسال شدهاند. برخی از این ماهوارهها به دلیل *عمر مداری محدود* به زمین بازگشتهاند. این در حالی است که ماهوارههایی مانند «مهدا» همچنان در مدار زمین به صورت فعال کار میکنند و بیش از یک سال است که مأموریت خود را ادامه میدهند.
به گفته رئیس سازمان فضایی، *پیشرفتهای عمده در زمینه پرتابگرها و ماهوارهها* موجب شده که ایران بتواند به هدف بلندمدت خود برای دستیابی به مدار ژئو نزدیکتر شود. او همچنین بر اهمیت *توسعه بلوکهای انتقال مداری* و پرتابگرهای سنگین برای رسیدن به مدار ژئو تأکید کرده است.
برنامههای فضایی برای عبور از لایههای کمتر ارتفاعی
سالاریه درباره مسیر دستیابی به مدار ژئو توضیح داده است که در گام نخست، تثبیت پرتابهای مربوط به لایه لئو انجام شده است. این مرحله با موفقیت پشت سر گذاشته شده و اکنون پرتاب ماهوارهها در ارتفاعهای بالاتر و با استفاده از بلوک انتقال مداری «سامان-۱» از سال ۱۴۰۳ آغاز شده است. به گفته او، پرتابهای برنامهریزیشده آزمایشی با پرتابگر اصلاحشده «سیمرغ» نیز در دستور کار سال آینده قرار دارد.
افق برنامههای ۱۰ ساله فضایی
به دنبال برنامه ۱۰ ساله کشور، دستیابی به *مدار ژئو* به صورت گام به گام پیش میرود. در این راستا، استفاده از پرتابگرها با جرمهای سنگینتر و طراحی بلوکهای مداری پیشرفتهتر ضروری است. سالاریه تأکید کرده است که در صورت پیشرفت در طرحهای آزمایشی، ایران میتواند جرمی در حدود چند صد کیلوگرم را در مدار ژئو قرار دهد.
پرتاب ماهواره مخابراتی «ناهید-۳» تا سال ۱۴۰۵
یکی از برنامههای مهم سازمان فضایی، پرتاب ماهواره مخابراتی «ناهید-۳» است که به صورت خاص برای سال ۱۴۰۵ زمانبندی شده است. آزمایشهای اولیه پرتابگرهای پیشرفته و بلوک انتقال مداری سامان در حال انجام است. این آزمایشها کلید تحقق فناوریهای ضروری در زمینه ماهوارههای مخابراتی و مدارهای ژئو خواهد بود. به گفته سالاریه، این مرحله بستری است برای رسیدن به موفقیتهای بزرگتر در آینده.
پرتابهای پیشبینیشده در سالهای ۱۴۰۴ و ۱۴۰۵
سازمان فضایی همچنین برای سالهای ۱۴۰۴ و ۱۴۰۵ برنامههای متعددی دارد. پرتاب ماهوارههای «ناهید-۲»، «ظفر» و «پایا» در سال جاری در دستور کار قرار گرفته است. همچنین نمونه دوم ماهوارههای «پارس-۱» و «کوثر» نیز آماده پرتاب هستند. به گفته سالاریه، در صورت فراهم شدن شرایط مناسب، پرتاب ماهواره «پارس-۲» هم در دستور کار قرار میگیرد.
منظومه ماهوارهای شهید سلیمانی
یکی از پروژههای مهم کشور، پروژه منظومه شهید سلیمانی است که طراحی شده تا حدود ۲۰ ماهواره در مدار زمین قرار گیرد. برخی زیرسیستمهای این ماهوارهها توسط بخش خصوصی توسعه یافتهاند و آزمایشهای اولیه آنها با پرتاب ماهواره «فخر-۱» انجام شده است. سالاریه اعلام کرده که از *اواخر پاییز و اوایل زمستان امسال* پرتابهای نمونههای اصلی منظومه شهید سلیمانی آغاز خواهد شد و اجرای کامل آن تا سال ۱۴۰۵ ادامه خواهد داشت.